most
  • beze i przeze
    14.01.2005
    14.01.2005
    Witam
    Przyimek bez przed zaimkiem mnie występuje w formie beze. Podobnie przyimek przez – w formie przeze. Są to jedyne sytuacje, w których używamy przyimków beze i przeze (a więc jedynie przed zaimkiem mnie). Jaka jest przyczyna takiego zjawiska i jak można by je fachowo nazwać?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Babimost, Białystok i Krasnystaw
    12.01.2004
    12.01.2004
    Czym różni się gramatycznie nazwa miasta Białystok od Babimost? Przecież jeżeli mieszkam w Białymstoku, to i w Babimmoście, a jeżeli w Babimoście, to i w Białystoku! Osobiście odmieniam wszystkie tego typu nazwy (ze świadomością, że źle czynię, ale chyba tylko chwilowo…) „bezznaczeniowo” – czyli nie utożsamiam tych wyrazów z mostem będącym własnością płci pięknej, ani ze zboczem góry o barwie białej. Krasnystaw zaś jest już poza konkurencją – wszak w języku polskim nie istnieje słowo krasny!
  • deklaracja
    16.04.2002
    16.04.2002
    Która forma jest poprawna: „Deklaracja współpracy” czy „Deklaracja o współpracy"? Sprawa dotyczy nagłówka pisma.
  • Imiesłowowe równoważniki zdań
    14.02.2020
    14.02.2020
    Które ze zdań jest niepoprawne?
    Wróciwszy ze szkoły zjadłem obiad.
    Idąc przez most, wiatr zerwał mi czapkę.
    Wychodząc w pośpiechu nie zapomnij, zamknąć drzwi.
  • Pisownia potocznych nazw zabytków oraz obcych dań i napojów
    11.02.2016
    11.02.2016
    Jak zapisywać nieoficjalne nazwy zabytków, np. furta Dominikańska zwana też Uchem Igielnym. Jak zapisać oba człony nazwy Ucho Igielne – dużymi czy małymi literami, czy ująć ją w cudzysłowie?
    Jak zapisywać nazwy obce dań, napojów („W wiedeńskiej kawiarni zamówimy różne kawy, np. Maria Theresia z likierem, Fiaker Kaffee z rumem, Wiener Melange, zjeść spaghetti bolognese i Apfelstrudla/Apfelstrudel czy wypić kieliszek Weiss Gespritz”) – dużymi czy małymi literami? Kursywą?
  • płozić się czy płożyć się?
    22.10.2004
    22.10.2004
    W jednej ze starych piosenek Jana Wołka (z czasów, kiedy jeszcze sam wykonywał swoje teksty) padają słowa: „ledwo szum jakiś się płoży na moście”. Czy nie powinno być płozi?
  • problem z wielkimi literami
    13.04.2013
    13.04.2013
    W niedawnej poradzie o nazwach sal dr Jan Grzenia zauważył, że „skoro napis ma znaleźć się na tablicy informacyjnej, trzeba będzie zapisać go wielką literą”. Czy oznacza to, że nie ma błędu na tabliczkach Park Zachodni, Most Maślicki, Cmentarz Pilczycki? Czy na tabliczce, gdyby chcieć rozwinąć zwyczajowy skrót, należałoby również napisać Ulica Dokerska?
  • projekt
    19.04.2012
    19.04.2012
    Czy dopuszczalne w korespondencji urzędowej jest użycie słowa projekt w znaczeniu 'program, przedsięwzięcie', np. projekt most do sukcesu, projekt Dolny Śląsk?
  • wielkie litery
    28.09.2006
    28.09.2006
    Drodzy Eksperci, zaintrygowały mnie 2 kwestie:
    1. Słownik ortograficzny PWN podaje zapis Most Londyński. Zastanawia mnie, czy nie powinno być most Londyński (ang. nazwa to London Bridge, ale czy w tłumaczeniu na polski powinny być zachowane zasady naszej pisowni?). A może nie chodzi tu o budowlę?
    2. Słownik podaje też zapis Via Appia, encyklopedia zaś – via Appia. Wiem, że polska wersja to Droga Appijska a. droga Appijska (droga może być nazwą gatunkową). Czy nie należy tego jednak ujednolicić?
    Dziękuję.
  • autentykacja
    14.02.2013
    14.02.2013
    Szanowni Państwo!
    W środowisku informatycznym upowszechniło się, nie tak dawno temu, słowo autentykacja, które budzi we mnie najgorsze instynkty. Zazwyczaj użyte jest ono zamiast uwierzytelniać, rzadziej autoryzować. Niestety często sam używający tego słowa nie widzi różnicy pomiędzy trzema przytoczonymi przeze mnie słowami. Jednakże kiedyś podobnie starałem się zwracać uwagę na użycie unikalny (wtedy 'dający się uniknąć') zamiast unikatowy, a później forma unikalny została zaakceptowana przez RJP, zaś ja zostałem ze słowem przestarzałym. Czy istnieje ryzyko, że z autentykacją będzie podobnie?
    Łączę wyrazy szacunku,
    Krzysztof Kołodziejczyk
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego