Dzień dobry,

Interesuje mnie etymologia słów sąd (ocena, wyrok) i sądek (naczynie).

W jaki sposób z jednego korzenia powstały słowa o tak różnym znaczeniu (wydaje się, jakby nie było między nimi żadnego związku) ?

Pozdrawiam

Pan Profesor Mirosław Bańko na pytanie, czy skarb państwa pisać dużymi czy małymi literami, odpowiedział swego czasu: „Ponieważ chodzi o instytucję, która reprezentuje państwo w obrocie prawnym, uzasadniona jest pisownia wielkimi literami. W praktyce spotyka się też użycie małych liter (…)”.
Uprzejmie proszę o uściślenie. Konstatując fakt „praktycznego użycia małych liter”, nie ujawnił Pan mianowicie swego stosunku do owej praktyki: jest ona słuszna czy nie. Wolno więc pisać i tak, i tak, zależnie od kontekstu? Czy nie dałoby się udzielić odpowiedzi nieco bardziej jednoznacznej?
Chodzi mi o różne konteksty, a szczególnie o wyrażenie spółka skarbu państwa.
Z góry dziękuję i serdecznie pozdrawiam.
Krzysztof Szymczyk, Opole

Witam Państwa bardzo serdecznie!
Chciałbym poprosić o odpowiedź na pytanie, które nurtuje mnie od kilku dobrych miesięcy. Podczas jednej z lekcji omawialiśmy Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska. Doszło wtedy do nieporozumienia dotyczącego pisowni słowa SARMATA. Ad meritum, czy mając na myśli przedstawiciela szlachty polskiej z XVII wieku, można użyć formy sarmata, słowa pisanego małą literą?
Z góry dziękuje za wyjaśnienia

Nazywam się Svitlana, jestem obcokrajowcem, lecz bardzo fascynuje mnie język polski.Pytanie dotyczy wyrazu frazeologicznego, a może to idiom (?), zatem co właściwie oznacza wyraz — w dobrej pralni nie krochmali się chusteczek?

Możliwe, że częściowa pisownia tego wyrazu jest niepoprawna, ale nie znalazłam żadnej wzmianki o tym wyrazie oprócz audio książki Agaty Christie "Zabójstwo Rogera Acroyda". Będę wdzięczna za wszelkie wskazówki.

Z wyrazami szacunku czytelniczka Poradni językowej.

Czy po wyrażeniu to znaczy należy zawsze stawiać przecinek, czy tylko wtedy, gdy następuje po nim że?

Obecnie prawie nie słyszy się słowa trudno. Zamiast trudno używa się słowa ciężko. Mnie to razi. Np. w czasie transmisji meczu piłki siatkowej mówi się ciężka piłka, mając na myśli piłkę trudną do odbicia.
Bogusław Sobol

Jak mówić poprawnie? Ostatnio ze znajomymi zastawiamy się, czy język można zarówno znać, jak i umieć. Moi znajomi uważają, że język można jedynie znać (na jakimś poziomie), ja natomiast uważam, że (być może jest to mowa potoczna, czyli mówić można, ale pisać w listach oficjalnych niekoniecznie wypada) język można również umieć. Mogę, jadąc do pracy za granicę, powiedzieć umiem niemiecki i oczywiście nie mam na myśli ani, że moje umiejętności są na eksperckim poziomie, ani że moja wiedza językoznawcza jest na takim, tylko że po prostu czuję się swobodnie korzystając z tego języka.
Czy język można umieć, czy powinno się go tylko znać?
Moim zdaniem umieć nie niesie ze sobą szerszego znaczenia niż znać, zależy co mówiący ma na myśli.

Dzień dobry, mam wątpliwości w sprawie określenia wyrażenia „w pokoju” — czy mogę uznać je za przysłówek? ( skoro pytanie gdzie?) , czy jest to jednak wyrażenie przyimkowe? Dziękuję za rozwiązanie problemu. Serdecznie pozdrawiam.

Byłabym bardzo wdzięczna za wyjaśnienie pisowni wyżyny czesko-morawskiej, przedstawionej jako wzorcowa na tegorocznym dyktandzie w Katowicach: Z wyżyn, z czesko-morawskiej zwłaszcza… . W słowniku ortograficznym zaleca się pisownię tej nazwy dużymi literami.

Z góry bardzo dziękuję za wyjaśnienie.

Z poważaniem

Agnieszka Buczkowska

Szanowni Państwo,
która forma jest poprawna: wernisaż wystawy W Zamku Królewskim w Warszawie czy też wernisaż wystawy NA Zamku Królewskim w Warszawie?
Z poważaniem,
Wojciech Andrzej Szydłowski