na-prawo
  • Udzielać daru

    27.07.2022
    27.07.2022

    Dzień dobry!

    czy zwrot 'udzielać daru' jest niepoprawny? Na pewnym forum rozgorzała dyskusja o to, czy daru można udzielać. Słownik poprawnej polszczyzny PWN nie odnotowuje, że to błędne zestawienie, w języku kościelnym sformułowanie to się pojawia zarówno w tekstach świeckich, jak i w Modlitwie do Ducha Świętego. Czy zatem Duch Święty nie ma prawa udzielać daru proszącym?

    Pozdrawiam

  • ukończonych / nieukończonych 18 lat

    14.01.2023
    12.12.2022

    Dzień dobry,

    proszę o informację, która forma (ukończone/ukończonych) jest poprawna i jaka zasada tym rządzi:

    „ubezpieczony, który ma ukończone 18 lat, dziecko, które ma nieukończone 18 lat”;

    „ubezpieczony, który ma ukończonych 18 lat, lub dziecko, które ma nieukończonych 18 lat”.

    Ogromnie dziękuję i pozdrawiam

  • umlauty po polsku

    23.12.2002
    23.12.2002

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie z pogranicza polszczyzny, dotyczące pisowni nazwisk obcego pochodzenia, zawierających umlauty: ä, ö, ü. W związku z reformą pisowni niemieckiej spotykamy następujące formy ich pisowni: ae, oe, ue. Zasadę te stosują wybiórczo polskie media, na przykład w przypadku pisowni nazwiska pani Danuty Hübner – zarówno Hübner, jak i Huebner. Czy taka dowolność i ogóle zmiana pisowni nazwisk są dozwolone bez urzędowej zmiany ich zapisu?

    Rafał Müldner

  • Uważność
    14.10.2019
    14.10.2019
    Szanowni Państwo,
    nurtuje mnie stosunkowo młode słowo uważność, a w zasadzie jego nieobecność w słowniku lub choćby w Korpusie z przykładami z mowy i pisma. Wyrażenia typu trening uważności, uważnośćtu i teraz, jak i sama uważność są stosowane bardzo często w dziedzinie psychologii i coachingu.
    1. Czy można je traktować jako poprawne i posługiwać się nimi, zważywszy na uzus?
    3. Czy sądzą Państwo, że staną się pełnoprawnymi synonimami uwagi?

    Dziękuję i pozdrawiam
    Joanna
  • Użycie wielkiej litery ze względów grzecznościowych

    24.07.2022
    24.07.2022

    Zastanawia mnie kwestia pisowni zwrotów grzecznościowych w transkrypcjach nagrań oraz napisach w nagraniach, np. podcastów, wywiadów, videoblogów na portalach społecznościowych. W tekstach pisanych, jak e-mail, list zwroty grzecznościowe piszemy wielką literą, a jak jest w przypadku napisów do nagrań? Czy w takich rozmowach, dialogach, monologach nagranych i publikowanych w sieci jest podobnie, czy zgoła odmiennie?

  • Via Carpatia

    31.01.2023
    31.01.2023

    Dzień dobry. Czy nazwa własna - jak rozumiem, łacińska - trasy "Via Carpatia" powinna być odmieniana przez polskie przypadki? Spotykam się dodatkowow z sytuacjami, gdy samo słowo "via" pozostaje nieodmienne, natomiast druga część tej nazwy jest deklinowana po polsku - z czego powstaje np. taka konstrukcja w dopełniaczu: "budowa Via Carpatii". A czemu w takim razie nie "Vii Carpatii"? Albo formy nieodmiennej w obu słowach? Dziękuję za pomoc, T. Ch.

  • w dacie
    8.06.2007
    8.06.2007
    Dzień dobry,
    prześladuje mnie wyrażenie w dacie. Czy to jest moja obsesja, czy jednak można wymienić to wyrażenie na być może lepsze? Czy można zastąpić je słowem według, w momencie lub jakimś innym? A w przykładzie: „Optymizm i pesymizm różnią się jedynie w dacie końca świata” czy nie można zastąpić go słowem datą?
    Z góry dziękuję
    AB
  • we czwórkę, w czterech, całą czwórką
    21.04.2009
    21.04.2009
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę rozwiać moje wątpliwości dotyczące poprawności poniżej podanych przykładów. Czy formy we czwórkę, we czterech, całą czwórką są poprawne i możemy używać ich wymiennie?
    Łączę wyrazy szacunku
    i serdecznie dziękuję Państwu za pomoc.
    Dorota Fater
  • we Frankfurcie
    20.05.2014
    20.05.2014
    Można by sądzić, że skoro posługujemy się powszechnie formą we Francji, to przez analogię powinno być też we Frankfurcie. W Internecie (choć nie w NKJP) jest jednak dużo poświadczeń na wyrażenie w Frankfurcie. Z czego to wynika? Czy tę drugą formę można uznać za normatywną?
  • windykacja i rewindykacja
    7.05.2001
    7.05.2001
    Jaka jest różnica między słowem windykacja a rewindykacja?
    Izabela Małecka
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego