nabierać
  • O interpunkcji czy też oraz w przeciwieństwie do…
    31.12.2015
    31.12.2015
    Szanowni Państwo,
    dwa pytania interpunkcyjne: 1. Czy do grupy połączeń spójników i innych wyrazów, o których mowa w regule [372] WSO, można zaliczyć czy też? 2. Czy frazę wprowadzaną przez wyrażenie w przeciwieństwie powinno się oddzielać przecinkami od reszty wypowiedzenia? Przykłady z Korpusu PWN wskazują, że taka praktyka przeważa.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Orzeczenie przy podmiocie szeregowym

    20.10.2022
    20.10.2022

    Dzień dobry,

    chciałbym się zapytać, czy poniższe zdanie jest poprawne (czy orzeczenie powinno być w liczbie mnogiej):

    „Scenariusz i gra aktorska na pewno zyskałyby, gdyby...”?

    Kiedy mamy do czynienia z podmiotem zbiorowym, tworzonym przez rzeczowniki różnych rodzajów gramatycznych, to czy orzeczenie powinno być w formie męskoosobowej czy niemęskoosobowej?

    Dla kontrastu: „Producenci, aktorzy i same filmy na pewno zyskałyby, gdyby...”.

    Bardzo dziękuję za odpowiedź!

  • podpis wielką czy małą literą?
    1.02.2015
    1.02.2015
    Proszę wybaczyć niezręczność, ale kogo mam spytać, jeśli nie Państwa? Podpisując się jako czytelnik, zawsze mam wątpliwość co do wielkiej litery. (Abstrahuję od tego, że mamy prawo do wyróżnienia siebie). Z jednej strony skromność w korespondencji przemawia za małą, z drugiej szacunek do adresata wiąże się z szacunkiem do samego siebie. Kiedy podpisujemy się wielką, to tak jakbyśmy nadawali naszej wypowiedzi wartość, zaznaczając, że adresatowi nie zawraca głowy byle kto, tylko konkretna osoba.
  • Polszczyzna aktów prawnych
    26.03.2001
    26.03.2001
    Czytając ustawy, rozporządzenia ministrów i inne przepisy, nabieram przekonania, że nikt ich nie sprawdza pod kątem poprawności językowej. Myślę, że inicjatywa Rady Języka Polskiego zmierzająca do uporządkowania tego problemu byłaby bardzo cenna. Tysiące osób codziennie zagląda do różnych aktów prawnych. Z pewnościa język, jakim są pisane, odciska swoje piętno na codziennych obyczajach językowych nie tylko prawników, dziennikarzy, ale także – za ich pośrednictwem – ogółu społeczeństwa, powinien zatem być wzorem. Czy istnieje funkcja sekretarzy sejmowych czuwających nad ostateczną formą zapisanego prawa? Podejrzewam, że niestety nie. Jestem przekonana, ze Rada może zaproponować jakieś skuteczne rozwiązanie tego problemu.
    Proszę o rozstrzygnięcie sprzeczności zapisanej w Nowym slowniku poprawnej polszczyzny: Hasło art.: „Decyzję podjęto na podstawie art. 20 [bez kropki] kodeksu cywilnego.” Hasło par.: „Został skazany na podstawie art. 148. [kropka], par. 2 [bez kropki] kodeksu karnego”. Będę niezwykle wdzięczna za jednoznaczną opinię dotycząca stawiania lub niestawiania kropek po takich zapisach. (…)
    Czy powinno się stosować przecinki w zapisie art. 20 §10 ust. 7 pkt 2 (…)?
    Jest umowa kupna, umowa sprzedaży. Czy określenie umowy zwiazanej ze zleceniem to umowa zlecenia czy umowa-zlecenie?
    Z niecierpliwością czekam na rozstrzygnięcie moich wątpliwości i zaręczam, że dzielę je z co najmniej kilkoma tysiącami osób. Bardzo proszę o odpowiedź. Przesyłam ukłony
    Agnieszka Balcerak
  • rozpuszczony jak dziadowski bicz

    25.11.2023
    25.11.2023

    Szanowni Państwo,

    jaka jest etymologia związku frazeologicznego „rozpuszczony jak dziadowski bicz”? Wikipedia twierdzi (jednak bez podania źródła), że pierwotnie mógł odnosić się on do Biecza i brzmieć „rozpuszczony jak dziad biecki”. Czy literatura przedmiotu to potwierdza?

  • ryzykować
    29.01.2011
    29.01.2011
    Witam,
    moje pytanie dotyczy czasownika ryzykować. Słownik poprawnej polszczyzny PWN wyraźnie wprawdzie podaje, że ryzykuje się coś, nie zaś czymś. Czy jest to jednak żelazna zasada? Czy koniecznie muszę powiedzieć: „Ryzykował moje życie”? Sformułowanie „Ryzykował moim życiem” sugerowałoby, że grał moim życiem, bawił się moim życiem; takiego wydźwięku nie odnajduję zaś w wersji pierwszej. Czy można dopuścić takie rozwiązanie językowe?
    Z góry dziękuję za odpowiedź –
    Felicyta
  • seksekspert i seksporady

    28.11.2001
    28.11.2001

    Jaka jest poprawna pisownia: seks-porady, seks-ekspert czy seksporady, seksekspert? A może preferowana jest pisownia rozłączna? Dziękuję za odpowiedź.

    Anna Brudzińska

  • Smacznego!
    12.06.2006
    12.06.2006
    Witam,
    mam pytanie odnośnie zwrotu Smacznego. Czy są jakieś określone sytuacje, kiedy się go powinno używać? Często zwrot Smacznego jest używany w sytuacji „przyłapania” kogoś na jedzeniu (nagminne w akademikach i internatach :]) i wprowadza jedzącą osobę w zakłopotanie, przez co zwrot grzecznościowy nabiera raczej mało uprzejmej formy.
  • szopenfeld
    18.06.2012
    18.06.2012
    Dzień dobry!
    Chciałem dziś zapytać o szopenfeld, technikę kradzieży sklepowej. Jakie jest pochodzenie tego słowa? Czy można datować jego pojawienie się w polszczyźnie?
  • szyć komuś buty
    10.10.2007
    10.10.2007
    Michał Bajor śpiewa w jednym ze swoich utworów – Do trzech cnót – „Gdy mi po cichu szyje buty ten, z którym konie mogłem kraść”. Moje pytanie jest następujące: jak powstał związek frazeologiczny szyć (komuś) po cichu buty – przy założeniu, że właśnie tak on wygląda. Domyślam się, że chodzi o zdradę kogoś bliskiego, ale dlaczego akurat wyrażona jest ona w taki sposób?
    Serdecznie pozdrawiam, dziękuję!
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego