Proszę Państwa, w języku technicznym często używane jest słowo bypass (z języka angielskiego) i pisane jako bajpas. Czy poprawniej jest kanał obejściowy (obejście) – tak ja uważam, ale inżynierowie często stosują – nawet w oficjalnych tłumaczonych dokumentacjach – bajpas lub piszą bypass.
Co ciekawe, w tej chwili mam tekst niemiecki o kotle odzyskowym i jest w nim użyte słowo angielskie bypass, w pisowni niemieckiej bez spójnika, by-pass. Niemcy dawniej stosowali Umleitung, co jest polskim odpowiednikiem obejścia (przewód obejściowy), a w dużych kotłach kanał obejściowy.
Pytanie brzmi: czy wolno i jest elegancko używać słowa bypas i jak pisać? – Chyba przez jedno s?
Zbigniew Rataj
Politechnika Śląska – nauczyciel akademicki.

WSO podaje, że -by piszemy łącznie z „niektórymi” spójnikami – par. [161]. Listę dopełniają:
– hasła słownika: ależby, aniżeliby, bądźby, bowiemby, coby, jakożby, jakżeby, jednakowożby, natomiastby, niźliby, przetoby, toćby, wszakby, wszelakoby, chyba żeby,
– nieodnotowane, lecz analogiczne: aczby, boćby, inoby, jenoby, lubby (=bądźby), niemniejby (=jednakby), wszakżeby.
Zatem byłoby chyba trafniej „ze spójnikami, z wyjątkiem spójników łącznych, np. i, oraz, tudzież, jak też, a także – czy tak?

W filmie Wojciecha Marczewskiego „Dreszcze”, którego akcja toczy się w czasach stalinowskich, jest scena, w której uczniowie recytują z pamięci fragmenty „Pana Tadeusza”. Jeden z uczniów nie może sobie przypomnieć tekstu, za co nauczyciel bije go linijką po palcach. Ukarany uczeń wybucha: „Ja chromolę takie mydło! Dzieci się nie bije!” i oburzony wraca do ławki.

Czy jakiekolwiek słowniki rejestrują owo „chromolenie mydła” jako frazeologizm? Jeśli tak, to skąd się on wziął?

Witam !
Ostatnio pisałem notkę biograficzną swojej szefowej i napisałem, że jest „członkinią Komisji Etyki”. Sama zainteresowana zanegowała jednak ten zapis, twierdząc iż jest on nieprofesjonalny i że życzy sobie być opisana jako „członek Komisji Etyki”. Czy rzeczywiście użycie żeńskiej formy tego wyrazu jest w notce biograficznej nieprofesjonalne?
Z góry dziękuję i serdecznie pozdrawiam.

Chciałam zapytać, jak jest poprawnie, np. czwarty lipca czy czwartego lipca?
Zawsze wydawało mi się, że poprawnie jest czwarty lipca, bo w domyśle jest to czwarty (dzień) lipca. Ale ostatnio w podręczniku dla uczniów i poradniku dla nauczycieli znalazłam informację, że data 4.07 zapisana słownie to czwartego lipca.

Bardzo proszę o odpowiedź.
Monika

Dzień dobry,
mam pytanie natury praktycznej. Czy wchodząc do sklepu, hotelu itp., możemy zapytać: „Czy macie mleczną czekoladę (w sklepie)?” lub „Czy macie wolne pokoje (w hotelu)?”? Czy też lepiej używać zwrotów: „Czy mają państwo czekoladę?”, „Czy mają państwo wolne pokoje?”?
Z góry dziękuję za odpowiedź.

Szanowny Panie Profesorze,
Czy poprawne jest sformułowanie czytanie ze zrozumieniem (np. „kurs czytania ze zrozumieniem”, „techniki szybkiego czytania ze zrozumieniem”)? Czy można mówić o czytaniu w przypadku, gdy nie ma zrozumienia?
Dziękuję bardzo i pozdrawiam.
Anna

Dzień dobry,

pisząc dedykację dla nauczyciela, powinnam zastosować Pani Imię Nazwisko czy pani Imię Nazwisko?

Witam. Mam pytanie dotyczące odmiany nazwiska Nowak. Wiem, że jest to oczywiście nazwisko odmienne. Przygotowuję kartki świąteczne. Na kopercie chcę zapisać inicjały emerytowanych nauczycieli, np. K.R Nowakowie. Postanowiłam dopisać również inicjał córki i w związku z tym pytanie: czy wówczas również można odmienić np. K,R, J Nowakowie czy lepiej nazwisko pozostawić w wersji nieodmienionej - Nowak. Nie chciałabym popełnić językowej wpadki. Z góry dziękuję za odpowiedź. Wiesława Maćkowiak

Szanowni Państwo,

Zwracam się z prośbą o ustalenie poprawnego podziału na sylaby (przy przenoszeniu do następnej linijki) wyrazu "grządce" i "gałązka".

Dziecko pisząc dyktando podzieliło wyrazy przy przenoszeniu ich do następnej linii w następujący sposób:

1. na grzą - dce

2. gałą - zki

Nauczyciel potraktował to jako błąd i obniżył ocenę, gdyż poprawnie powinno być podzielone według wzoru: na grząd - ce, gałąz- ki

Czy rzeczywiście dziecko popełniło błąd? Czy może obie formy są poprawne?