Dzień dobry,

zwracam się z prośbą o odpowiedź, w jaki sposób należy pisać nazwy technologii. W swojej pracy spotkałam się z taki sformułowaniami, jak: technologia Internetu Rzeczy, technologia Przemysłu 2.0 czy technologia Modelowania Informacji o Budynku. Zastanawia mnie powszechne użycie w takich przypadkach stosowania dużych liter, co uważam za przyjęcie wzorców z języka angielskiego. Według mnie zapis powinien wyglądać następująco: technologia modelowania informacji o budynku. Anna

Szanowni Państwo,

zastanawia mnie od jakiegoś czasu problem tłumaczenia dwóch terminów na polski z angielskiego. Pierwszym jest „extremal combinatorics”. Po polsku widziałem to głównie jako „kombinatorykę ekstremalną”, co jest bardzo przyjemnym określeniem, ale gdy się nad tym chwilę zastanowię, to chyba niestety powinna być „kombinatoryka ekstremowa”. Czy tak jest rzeczywiście i czy można by to nagiąć?

Drugim jest „categorification”. Jest słowo „kategoryfikacja”, ale nie podoba mi się skojarzenie ze słowem 'klasyfikacja', które jest trochę nietrafione. Czy poprawny jest neologizm 'ukategoryjnienie', przez analogię do 'uzwarcenia' („compactification”)?

Pozdrawiam

M. Mehl

Szanowni Państwo,
Jestem absolwentem Akademii Rolniczej, wydziału technologii drewna. Mam kilka pytań, wątpliwości.
1. W słowniku ortograficznym jako poprawne jest wymieniane tylko słowo zawias. Nawet edytor tekstu „nie pozwala” na inną pisownię. Tymczasem już w latach 80-tych podczas nauki i przez następne 20 lat pracy zawodowej spotykałem się tylko i wyłącznie ze słowem zawiasa. Cała tzw. branża oraz wszystkie katalogi okuć operują tylko formą zawiasa: jedna zawiasa, pięć zawiasów itd. Czy właśnie z tego powodu nie powinna być przyjęta jako obowiązująca forma zawiasa?
2. Jak nazwać urządzenie (szereg połączonych metalowych komór) do suszenia tarcicy? Według producenta jest to „suszarka typ…”. Uważam, że suszarka to małe urządzenie laboratoryjne, nie zaś urządzenie wielkości budynku. Z kolei nazwa suszarnia jest „zarezerwowana” dla budynku posadowionego na stałe.
3. Jak pisać: wydział wykańczalni czy raczej wydział wykończalni?
4. Ostrzarnia, ostrzalnia, a może ostrzownia, podobnie do maszynownia, sezonownia itd.?
5. Producent nazywa obrabiarki do cięcia drewna pilarkami i odpowiednio pilarka tarczowa lub pilarka taśmowa. Użytkownicy z kolei mówią tarczówka lub taśmówka, lub ogólnie (jak narzędzie) piła. Która forma jest poprawna? Pilarka przecież kojarzy się z małym przenośnym urządzeniem, a nie ciężką obrabiarką.
6. Producent mebli nazwie łóżko (łoże) 1-miejscowe, 2-miejscowe. Podobnie kanapa …-miejscowa. Natomiast handlowcy uparli się na nazewnictwo: 1-osobowe, 2-osobowe itd. Kto ma rację? Według mnie osobowa może być winda lub samochód, nigdy zaś mebel.
7. Jak nazwać część górną, nastawną mebla? Czy będzie to nastawka czy nadstawka? Osobiście używam określenia nadstawka, gdyż część górną mebla stawiam ponad (nad) część dolną, wydłużając optycznie mebel.
8. Apel do językoznawców, aby opracowali słownik z nazwami mebli, podzespołów i części. Dotychczasowe opracowania branżowe (Polskie Normy) są nieprzydatne, gdyż nie uwzględniają bogatego słownictwa potocznego oraz postępu w meblarstwie. Niektóre nazwy np. wieniec górny, wieniec dolny wprowadzają w błąd. Wieniec może być tylko górny. Podobnie nie powinno być cokołu górnego.
Zauważyłem, że Niemcy też mają problem z odpowiednim nazwaniem mebla i często odnoszą się do języka angielskiego. I tak Sideboard to kredens (niski), Highboard, to kredens wysoki. Każde z tych słów może występować łącznie z dookreśleniem w języku niemieckim np. Sideboard mit Spiegel (…). Są słowa tylko w pisowni niemieckiej np. Buffet, czyli mebel dwuczęściowy (z nadstawką), Sammlervitrine, czyli przeszklona witryna do przechowywania np. książek, Schrankvitrine, czyli przeszklona witryna w formie szafy itd. Nazwać jednym słowem jakikolwiek mebel jest w języku polskim niezwykle trudno. Na zabudowę ściany Niemcy mają jedno słowo Wand, czyli ściana. Można spróbować nazwać meblościanka, ale to jest zbyt długie słowo. A może segment? Niemcy mają swoje słowa, które przejęliśmy na własny grunt: kredens, bufet, witryna, komoda, my nie mamy nic w zamian.
Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
Serdecznie pozdrawiam
Janusz Gramse
Gniezno

Dzień dobry,
moje pytanie dotyczy zapisu nazwy wykorzystywanego w naukach ścisłych testu Manna-Whitneya-Wilcoxona (i analogicznie innych nazw tego typu, np. testu Kołmogorowa-Smirnowa, Shapiro-Wilka). Między kolejnymi członami nazwy (nazwiskami naukowców) powinien być myślnik czy łącznik?

Szanowna Redakcjo,
chciałabym prosić o pomoc w poprawnym zapisie zdań. Czy szyk wyrazów w zdaniu i interpunkcja są poprawne? Co należy zmienić?

1. Dotychczas poznane istotne prognostycznie czynniki genetyczne obejmują różne mutacje genu Rb.
2. Do znanych najbardziej niekorzystnych czynników rokowniczych należą (należy?) wiek powyżej 1. roku życia i podwyższona liczba neutrofilii (neutrofilów?).
3. Inne szeroko badane czynniki prognostyczne obejmują długość telomerów i telomeraz.

Jak należy się zwracać do pracownika naukowego mającego tytuł docenta i doktora, ale podpisującego się jako docent? Czy forma panie docencie / pani docent jest na miejscu?

Proszę o wyjaśnienie, czy poprawnie stylistycznie jest zdanie: Decyzja Prezydenta Miasta Abrakadabra nr 777 z dnia 01.12.2020 roku.

Mam wątpliwości, gdyż w moim odczuciu nr 777 odnosi się bardziej do Prezydenta Miasta niż do Decyzji. Czy mam rację, że albo powinny być dwa przecinki: Decyzja, Prezydenta Miasta Abrakadabra, nr 777 z dnia 01.12.2020 roku, albo treść powinna być rozbudowana Decyzja nr 777 z dnia 01.12.2020 roku, wydana przez Prezydenta Miasta Abrakadabra.

Szanowni Państwo,
czy zapis prof. nadzw. dr hab. Jan Kowalski jest poprawny? Na studiach uczono mnie, że tytuł profesora uczelnianego zapisuje się po przecinku po nazwisku, ale podobno w 2018 r. zmieniły się przepisy w tych kwestiach i nie jestem już pewna, jak powinien wyglądać ten zapis.
Z poważaniem
U. Senger

Szanowni Państwo,
czy przecinek w zdaniu: „Niezdolny do całkowitego oddania jednej dziedzinie nauki, otarł się o wiele z nich” został właściwie postawiony? Czy jest potrzebny? Jeśli tak, proszę o wyjaśnienie stosownej zasady interpunkcyjnej.
Dziękuję za odpowiedź.
Łukasz H.

Szanowni Państwo,
który zapis jest poprawny: uchetany czy uhetany, uchetać czy uhetać? Słowniki jeszcze nie notują tych wyrazów, a uzus jest zróżnicowany. Dziękuję za rozwianie wątpliwości!
Z pozdrowieniami
a.