Dzień dobry, czy istnieje polski odpowiednik słowa competitive w znaczeniu osoby, która lubi rywalizację, ale w negatywnym znaczeniu. Taka, która nie potrafi odpuścić i zawsze musi wygrywać. Drugie pytanie — czy istnieje słowo rywalizator w języku polskim?

Szanowni Państwo. Czy mogę – w kontekście kolejnych telefonów do instytucji typu szkoła (nie za częstych) używać sformowania „nie nadzwaniam się” lub „nie chciał bym się nadzwanaić”. Czy od razu jestem przekreślony? W takim razie prosił bym o poradę jakim (nie opisowym) określeniem to zastąpić.

Dzień dobry,

jak utworzono te innowacje leksykalne?

doktorka – kobieta doktor

lasostep – teren stepowy z obszarami leśnymi

guzdracz – człowiek, który się guzdrze

zamordyzm – rządy tyrańskie, rygorystyczne

dręcznik – podręcznik, który dręczy

mankowicz – człowiek, który zrobił mankowicz

darczyni – kobieta darczyńca

kolekcjonista – człowiek, który coś kolekcjonuje

bezmyślniak – człowiek, który nie myśli

niekumpel – ktoś, kto nie jest kolegą.

Jak powinno się odmieniać tytuł wiersza Tuwima „Słowisień” i samo słowo? W Słowisieniu czy w Słowiśniu? Czy z zasady unikać odmiany tego neologizmu, pisząc np. w wierszu „Słowisień”, czy jednak odmieniać według jakiegoś wzorca, np. tak, jak sień? Czy traktować to jako słowo rodzaju męskiego, czy żeńskiego? Ten sam zestaw pytań dotyczyłby tytułu zbioru „Słopiewnie”.

Szanowni Państwo,

zastanawia mnie od jakiegoś czasu problem tłumaczenia dwóch terminów na polski z angielskiego. Pierwszym jest „extremal combinatorics”. Po polsku widziałem to głównie jako „kombinatorykę ekstremalną”, co jest bardzo przyjemnym określeniem, ale gdy się nad tym chwilę zastanowię, to chyba niestety powinna być „kombinatoryka ekstremowa”. Czy tak jest rzeczywiście i czy można by to nagiąć?

Drugim jest „categorification”. Jest słowo „kategoryfikacja”, ale nie podoba mi się skojarzenie ze słowem 'klasyfikacja', które jest trochę nietrafione. Czy poprawny jest neologizm 'ukategoryjnienie', przez analogię do 'uzwarcenia' („compactification”)?

Pozdrawiam

M. Mehl

Chciałbym zapytać o słowo „matriarchia". Słownik nie zna takiego terminu. Jest tylko „matriarchat”, analogicznie do „patriarchatu”. Ale skoro istnieje termin „anarchia” i „oligarchia”, to dlaczego, przez analogię, nie wprowadzić „matriarchii” czy „patriarchii”? Tym bardziej, że termin „patriarchat” ma swoje ściśle określone, specyficzne i odmienne od potocznego znaczenie w kontekście kościelnym.

pz

W Newsletterze Poradni Językowej PWN przeczytałem ostatnio post na temat wątpliwości co do odmiany neologizmu „słowisień” w wierszu J.Tuwima.

Odpowiedź eksperta zawiera analizę gramat. zdania „A przez liście kraśnie pęk słowiśnie”, z której wynika, że słowo „kraśnie” jest w tym zdaniu czasownikiem w os. 3, słowo „pęk” — rzecz. w mianowniku, zaś słowo „słowisień” - rzecz. w bierniku.

Przyznam, że mam kłopot z tym zdaniem. W zrozumieniu nie pomaga mi przytoczona analiza. Czy „kraśnie” w bezokol. to „kraśnieć”? Jeśli tak, to dlaczego nie ma tam „kraśnieje”? Czy to również neologizm? Dlaczego „słowisień” ma tu być w bierniku? Czy dopełnienie przy „pęk” nie powinno być w dopełniaczu?

Dzień dobry,

w sztuce I.Witkiewicza „Szewcy” użyto słowa „rzeczułki” w objaśnieniu, w notatce na dole - w znaczeniu zdrobnienia od rzeczy. W słownikach internetowych znajduję jedynie powiązanie tego wyrazu z wyrazem „rzeka”. Czy zatem poprawne jest wciąż stosowanie na co dzień słowa „rzeczułki” w znaczeniu zdrobnienia od rzeczy? A może to już archaizm? Bardzo mi się to słowo podoba i mam ochotę je popularyzować. Proszę uprzejmie o odpowiedź.

Z poważaniem

Anna