niczyj
  • aby być piękną
    6.11.2010
    6.11.2010
    Gdyby ktoś powiedział zdanie: „Polka ulega reklamom, inwestuje w cudowne specyfiki i urządzenia, aby być piękną”, to zapewne nie budziłoby ono niczyich wątpliwości. Ale to zdanie zostało niedawno wypowiedziane przez znanego psychologa w l. mn.: „Polki ulegają reklamom (…) aby być piękne”. Czy nie powinno ono kończyć się słowami aby być pięknymi? I skąd ta asymetria: po łączniku w formie czasownika być jest tendencja do używania w l. poj. przymiotnika w narzędniku, a w l. mn. w mianowniku?
  • bezpośredni

    10.10.2023
    10.10.2023

    Dzień dobry!

    Jak to jest z tą "bezpośredniością"?

    Czy nazywając „bezpośrednim” połączenie np. kolejowe z punktu A do B, można jednocześnie zatrzymywać pociąg na stacjach pomiędzy punktami A i B? Czy „bezpośredni” lot z Warszawy do Los Angeles może lądować jeszcze po drodze w Berlinie, następnie Amsterdamie, Dallas itd? Czy jeśli poproszę znajomego, aby pożyczone ode mnie pieniądze oddał mi „bezpośrednio”, to czy należy przez to rozumieć, że może on je przekazać swojej żonie, która następnie przekaże je mojej żonie, która to przekaże je mi?

    Bardzo dziękuję,

    Marcin Koniarski

  • błąd w słowniku poprawnej polszczyzny?
    1.03.2014
    1.03.2014
    Zastanowił mnie ostatnio przypis 12 na stronie XLVII Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny PWN: „Wybór wariantu grupy Xc dokonuje się na podstawie […]”. Czy nie powinno być „Wyboru […]”? Może redaktor albo korektor chciał się pozbyć spiętrzenia dopełniaczy, ale zapomniał zmienić dokonuje się na jest dokonywany?
  • Bruno
    7.05.2013
    7.05.2013
    Szanowni Państwo, jak należy odmieniać imię Bruno, jeśli nosi je obcokrajowiec (np. amerykańska gwiazda muzyki popowej, Bruno Mars). Dziennikarze radiowi pozostawiają to imię często w postaci nieodmienionej: najnowsza płyta Bruno Marsa. Moim zdaniem imię to powinno się odmieniać. Tylko jak? Czy należy poddać je polskim regułom fleksyjnym: Brunona, Brunonem, Brunonie? Czy nie brzmi to jednak trochę pretensjonalnie? Z drugiej strony forma Bruna jest chyba jeszcze gorsza.
  • Jak gdyby nigdy nic
    5.06.2013
    5.06.2013
    Szanowni Państwo.
    Czy błędem jest użycie w zdaniu podwójnego zaprzeczenia, np. „Nigdy się nie poddawaj”, „Nie chcę nie pracować w swoim życiu”, „Nikt mnie nie lubi”.
    Pozdrawiam
    Marcin Kukielski z III d
  • jakikolwiek i żaden
    14.09.2013
    14.09.2013
    Zauważyłem w polszczyźnie zanikanie słów żaden, niczyj itp. (być może pod wpływem ang. zasady pojedynczego przeczenia), np. formułowane są zdania typu 1. „Nie postawiono mu jakichkolwiek zarzutów” zamiast 2. „Nie postawiono mu żadnych zarzutów”. A przecież sens zdań 1 i 2 jest całkiem inny! Czy moja opinia jest słuszna?
  • królowa
    26.06.2012
    26.06.2012
    W 2009 roku nakładem wydawnictwa Ossolineum ukazała się monografia J. Nikodema Jadwiga, król Polski. Tak samo Jadwiga jest określona w polskiej (i angielskiej) Wikipedii, mimo iż na stronie dyskusji miała miejsce długa polemika, w której przewagę zdobyli zwolennicy królowej. Druga strona argumentuje (według mnie bezpodstawnie), że królowa oznacza wyłącznie żonę króla, a Jadwiga panowała samodzielnie. Jakie jest Państwa zdanie w tej kwestii?
  • nazwisko Browarska
    4.05.2014
    4.05.2014
    Szanowni Państwo,
    zwracam się prośbą wyjaśnienia etymologii nazwiska Browarska. Zależy mi również na tym, aby dowiedzieć się, do jakiej grupy nazwisk (odapelatywne czy odmiejscowe) zalicza się wyżej wymienione nazwisko.
    Z poważaniem
  • Odmiana nazwiska w życzeniach

    16.01.2024
    16.01.2024

    Jak odmienia się nazwisko Rosikoń?

    Przy składaniu życzeń piszemy:

    ...życzą Rosikonie?

    ...życzą Rosikoniowie?

    ...życzą Państwo Rosikoń?

  • ona, czyli pani Kowalska
    14.06.2011
    14.06.2011
    Rozmowa asolwenta z sekretarką szkoły. Czy można w takich sytuacjach mówić: „W jakich godzinach pani Kowalska jest w szkole, bo to właśnie ona była moją wychowawczynią”, czy może lepsze jest: „W jakich godzinach pani Kowalska jest w szkole, bo to właśnie pani Kowalska była moją wychowawczynią”? Czy pomimo odpowiednich zwrotów ten zaimek ona burzy ton pełen poszanowania, acz naturalny? Proszę o odpowiedź:)
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego