niebezpieczeństwo
  • bezpieczny i niebezpieczny
    28.05.2010
    28.05.2010
    Szanowni Państwo,
    chciałem zadać pytanie o etymologię słów bezpieczny i niebezpieczny. Osobiście wywodziłbym je od słowa piecza, ale tu powstaje pewien problem. Otóż musiałbym uznać, że bezpieczny to 'pozbawiony pieczy', czyli w rzeczywistości 'niebezpieczny'. I zaczyna się błędne koło. Będę wdzięczny za rzucenie odrobiny światła na moje wątpliwości.
    Z wyrazami szacunku

    Marcin Widawski
  • dezautonomizacja

    20.11.2023
    20.11.2023

    Szanowni Państwo, prosiłabym o udzielenie odpowiedzi na następujące pytanie: Czy jest możliwe (i poprawne) użycie w j. polskim (naukowym) terminów - deautonomizacja i egzonomizacja, dla uzyskania negacji od słowa autonomizacja (i uchwycenia sensu, który wskazywałby pojęciowo na utratę autonomii przez podmiot). Z góry dziękuję za wyjaśnienie.

  • Duże miasta nie boją się odmiany
    17.03.2013
    17.03.2013
    Dzień dobry,
    jako polonista przygotowuję ciągle różne zaproszenia, regulaminy i mam problem z nazwą urzędów. Istniej bowiem Urząd Miasta Toruń, Urząd Miasta Warszawa, ale także Urząd Miasta Gdyni, Prezydenta Miasta Gdańska. Miasto powinno być w mianowniku czy dopełniaczu?
    Polonistka
  • Feminatywy po raz n-ty

    6.02.2023
    6.02.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać, czy nazewnictwo niektórych zawodów wykonywanych przez kobiety, szczególnie odnoszących się do branży medycznej, takich jak chirurżka czy psychiatrka są zgodne ze słownikiem języka polskiego i dopuszczalne do stosowania, np. w oficjalnych pismach czy artykułach?

    Ponadto, jeżeli tak, to idąc tym tokiem myślenia, jak nazwać kobietę, która pełni zawód tokarza lub drukarza?

    Pozdrawiam

  • grać i rywalizować
    12.10.2010
    12.10.2010
    Na co dzień można usłyszeć bądź przeczytać o tym, że drużyna X gra z drużyną Y. Z tego, co wiem, to gra się przeciwko sobie, czyli zespół X gra przeciwko zespołowi Y. Interesuje mnie jednak kwestia tego, czy poprawnym jest mówienie, że ktoś rywalizuje z kimś. Czy można rywalizować ze sobą, czy tylko można rywalizować przeciwko sobie?
  • i tak
    28.03.2013
    28.03.2013
    Czy używanie zwrotu I tak / I tak na przykład (rusycyzm?) na początku zdania jest zgodne z normami polszczyzny? Jeśli tak, to czy postawienie przecinka po ww. zwrotach jest błędem? Przykłady:
    I tak nazwisko van Gogha pojawia się już w pierwszym rozdziale powieści, w związku z portretem protagonisty.
    I tak na przykład większość z was prawdopodobnie zna pojęcie odporności stada.
  • Jak powiedział funkcjonariusz policji…
    3.01.2011
    3.01.2011
    Szanowni Państwo,
    proszę o informację, czy zdanie „Jak powiedział funkcjonariusz policji, życiu i zdrowiu poszkodowanych nie zagraża niebezpieczeństwo” jest poprawne. Zwrot jak powiedział często jest używany w mediach. Czy nie powinno być powiedział, że…? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam
  • Kretek
    12.07.2016
    12.07.2016
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z zapytaniem odnośnie do odmiany nazwiska Kretek. Problem polega na tym, czy może ono stanowić wyjątek i należy je odmieniać z powodu:
    • jakiejś zasady o nieodmienności nazwiska z końcówką -ek, -tek,
    • pochodzenia od niemieckiego nazwiska Krettek,
    • zmiany znaczenia nazwiska na Kretka, co stanowi zupełnie inne nazwisko i stwarza możliwość pomylenia nazwiska z nazwiskiem Kretka.

    Z wyrazami szacunku
  • liczebniki porządkowe
    7.03.2003
    7.03.2003
    Dzień dobry,
    Zwracam sie z krótkim pytaniem: czy po cyfrach i liczbach porządkowych należy postawić kropkę? Przykład: 25. lutego 2003 r.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam,
    Sławek Mazurek
  • meluzyna

    29.05.2012
    29.05.2012

    Szanowni Państwo,

    czy słowo meluzyna (od Meluzyny, zob. https://sjp.pwn.pl/sjp/meluzyna;2567455) oznacza też silny i gwiżdżący wiatr (podobnie jak w j. czeskim i słowackim)? Dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem

    słowacki czytelnik

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego