-
niektóre23.03.200523.03.2005Czy istnieją w języku polskim słowa: niektóry, niektóra i niektóre (to ostatnie w liczbie pojedynczej rodzaju nijakiego)? Jeżeli tak, to kiedy poprawnie ich użyjemy?
-
Niektóre cechy fonetyczne Podhala
5.01.2022Dzień dobry.
W zawiązku z podróżami świątecznymi zawitałem po raz pierwszy do rodziny na Podhale i uderzyła mnie jedna rzecz. Mianowicie, bardzo dużo osób tutaj samogłoskę [e] wymawia jak [y]. Dla przykładu, ser -> [syr], mleko -> [mlyko], nie -> [niy]. Moje pytanie brzmi skąd taka tendencja?
Z góry dziękuję za odpowiedź i życzę szczęśliwego nowego roku!
-
Poprawność niektórych konstrukcji składniowych z bezokolicznikiem (np. pobiegli pomóc, wrócił zamknąć dom, wybrali się odwiedzić wujka itp.)
30.07.202130.07.2021Dzień dobry.
Jestem ciekawa poprawności zbitek typu: wybrali się odwiedzić, poszli zrobić, iść pomagać, wrócił zmienić buty itd.
Kiedyś wyczytałam (chyba tutaj), że jest to bodajże rusycyzm, bo winno się wstawić by, gdy chodzi o język polski: wybrali się, by odwiedzić itd.
Troszkę to dziwnie brzmi dla ucha przyzwyczajonego do tych pierwszych rozwiązań.
Niestety nie mogę odnaleźć tej porady, a chciałam się upewnić, czy dobrze zapamiętałam, a jeśli tak, jaka reguła o tym mówi.
Bardzo dziękuję.
-
Mylenie wzorców odmiany niektórych czasowników
2.12.20232.12.2023Szanowni Państwo,
czy formy klaskam, skakam i kołysam (zamiast odpowiednio klaszczę, skaczę i kołyszę) to rażące błędy, czy też ich stosowanie jest dopuszczalne?
Pozdrawiam serdecznie
Andrzej Wieczorek
-
odmiana niektórych nazwisk francuskich3.12.20103.12.2010Szanowna Poradnio!
Mam problem z odmianą nazwisk francuskich zakończonych na -y po gn. Tzn. np. Coligny, wym. [kolini]. Nie można zastosować tu analogii do Debussy, bo miękkość jest zachowana w całym paradygmacie odmiany. Jedyny mój pomysł to D. Colligniemu itd. – mam rację?
Serdecznie dziękuję za pomoc – Iwona Dolewska -
Przestarzałe formy odmiany niektórych rzeczowników męskich na -a
12.03.202412.03.2024Dzień dobry!
Mam pytanie dotyczące poprawnej i dopuszczalnej odmiany słowa „sędzia” w rodzaju męskim. Słownik poprawnej polszczyzny uznaje formy D. sędzi; C. sędzi; B. sędzię za przestarzałe. Na tych stronach: https://pl.wiktionary.org/wiki/s%C4%99dzia https://dobryslownik.pl/slowo/s%C4%99dzia/76338/ uznano obie formy, czyli: D. sędzi/sędziego; C. sędzi/ sędziemu B. sędzię/sędziego za poprawne. Jestem nauczycielką i zastanawiam się, czy mam uznać taką (sędzi/sędzię) odmianę za błędną, czy nadal jest ona dopuszczalna.
Będę wdzięczna za ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii.
Z wyrazami szacunku
Aneta Szulc
-
Wymienność niektórych zaimków i spójników synonimicznych nie zawsze dozwolona
27.04.202427.04.2024Szanowni Państwo,
zastanawia mnie kwestia właściwego doboru spójników i zaimków w zdaniach, w których te wydają się funkcjonować wariantywnie. Chodzi mi na przykład o spójniki jak – gdy oraz którego – jakiego. Czy można posługiwać się nimi wymiennie, wedle uznania, czy może jednak zawierają jakieś subtelne różnice?
-
Ogólne określenia ilości
30.01.202422.01.2024Szanowni Państwo!
Czy określenia „większość” i „niektóre” są synonimami, mają takie samo znaczenie, można ich używać zamiennie? Jestem pewien, że nie, ale stykam się z osobami, które mają zdanie odmienne od mojego.
Z poważaniem - Dociekliwy
-
dużo różnych pytań21.02.200221.02.2002Szanowni Państwo,
Mam nadzieję, że Poradnia Językowa jeszcze działa (nie miałam z Państwem od dłuższego czasu kontaktu) i będę mogła skorzystać z Waszej pomocy. Oto moje pytania:
1. Czy istnieje w polskim języku słowo ewaluować (od angielskiego evaluate – oceniać.) W mojej pracy (firma zagraniczna) jest to coraz częściej używane.
2. Czy poprawnie powinno być podkoszulek czy podkoszulka.
3. Czy „modne” od kilku lat słowo molestować (w kontekście: 'wykorzystywać seksualnie') jest używane poprawnie? Przez wiele lat słowo to miało zupełnie inne znaczenie ('nagabywać') – teraz rozpanoszyła się kalka angielska i użycie tego słowa w pierwotnym znaczeniu wywołuje wręcz dwuznaczne uśmieszki. Czy więc słowo to w nowym znaczeniu jest weszło na stałe i oficjalnie do języka polskiego?
4. Drażni mnie powszechne nadużywanie słowa sponsor. Czy można go zastąpic słowem fundator, darczyńca lub wręcz dobrodziej? A może mecenas, choć to ostatnie odnosić sie chyba powinno do wspierania sztuki? Czy słowo sponsor jest już oficjalnie uznawane w poprawnej polszczyźnie?
5. W dalszym ciągu nie mogę pogodzić się ze słowem reklamówka, oznaczającym torebkę plastikową (a może plastykową – przy okazji – jaka jest poprawna pisownia słowa plastik?) Nigdy nie używam tego słowa – wydaje mi się strasznie rażące. A może jestem po prostu przeczulona i mogę bez oporu używać słowa reklamówka, jak to robi wiekszość?
6. Ciągle rażąca wydaje mi się komórka zamiast telefon komórkowy (chyba głównie z powodu lenistwa językowego, podobnie jak i wspomniana wyżej reklamówka). Czy więc komórka jest poprawna?
7. Wracam jeszcze do słów pochodzenia angielskiego. Czy jest przyjęta jakaś zasada odnośnie wymowy niektórych powszechnie używanych słów pochodzenia angielskiego w jęz. polskim? Chodzi mi o słowo keczup, oraz o nazwy własne jak Avon czy Nike. Niektórzy, wydaje mi się, że ze snobstwa (często są to osoby nie znajace angielskiego) wymawiają je jako [keczap], [Ejwon] oraz [Najki]. Ja, mimo ze znam doskonale jęz. angielski, w tych przypadkach wymawiam, jak się pisze (bo jestesmy w Polsce), ale może nie mam racji?
Bedę zobowiązana za otrzymanie odpowiedzi.
Pozdrawiam
Barbara Rościszewska -
Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich
13.02.202113.02.2021Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)
Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.
Dziękuję za naświetlenie tematu,
Łukasz