-
na górze czy u góry?25.01.200525.01.2005W moim środowisku w kontekście parter – schody – piętro funkcjonują oboczne wyrażenia: (jestem) na górze, u góry, do góry, na dole, u dołu; (idę) na górę, do góry, na dół, w dół. Które wyrażenie jest poprawne, które jest regionalizmem (jakim), a które po prostu nieprawidłowe?
P.K. -
Napis głosił…28.10.201328.10.2013Witam!
Niedawno spotkałam się z opinią, że zwrot napis głosił jest nieprawidłowy, bo napis głosić, a więc mówić niczego nie może. Chciałam się dowiedzieć, czy to prawda, bo używałam tego sformułowania od zawsze i wydawało mi się ono poprawne. -
na poświęta, na powakacje, od przedwojny29.06.201329.06.2013Jaką częścią mowy są wyrazy w wyrażeniach: na poświęta, od przedwojny, na powakacje. Jak należy je odmieniać, np. „Od powakacji do poświąt nie będę się z nim widział”? Czy mają one charakter potoczny? A może są nieprawidłowe?
-
Nazywamy statki powietrzne26.01.201526.01.2015Szanowni Państwo,
mam takie pytanie o – wydaję mi się, że nieprawidłowe – określanie oznaczeń statków powietrznych: Jak czterdziesty, Tu sto pięćdziesiąty czwarty, Mig dwudziesty dziewiąty. W mojej opinii numeracji modeli oznacza konkretny model, nie ich kolejność, a więc mamy Jaka czterdzieści (Jak-40), Miga dwadzieścia dziewięć (Mig-29) itd. A jak jest naprawdę?
Z wyrazami szacunku
Michał Brandt -
Nie-, które nie jest wykładnikiem zaprzeczenia
27.10.202327.10.2023Dzień dobry,
szukam informacji na temat sytuacji, kiedy użycie słówka nie lub litery a daje osobne (niekoniecznie nowe ;-) ) znaczenie słowa, nie zaś proste zaprzeczenie.
Słowa takie jak: niejaki, niektóry, niepalący, niedbały, nieprzyjaciel, nieustanny, niezgoda, niewypał, nienawiść, niemoralny i amoralny, atrofia, nienormalny i anormalny, nienaturalny — funkcjonują jako samodzielne jakości, mogą mieć samodzielne znaczenia i funkcje oderwane od zaprzeczenia. Mam nadzieję, że wyraziłam to zrozumiale.
pozdrawiam
karO
-
Nietypowa odmiana rzeczownika kocioł
30.12.2021Szanowni Państwo.
Ciekawi mnie, jak to się stało, że dopełniacz od słowa „kocioł” brzmi „kotła”, a od „dzięcioł” – „dzięcioła”, skoro końcówki obu wyrazów brzmią „cioł”. Domyślam się, że przyczyną tego są jakieś różnice etymologiczne, i właśnie dlatego proszę o wyjaśnienie.
Z poważaniem
Wojciech Bąk
-
numen27.04.200727.04.2007Pytanie dotyczy zasad spolszczania. Chodzi o łacińskie słowo numen. W słownikach znaleźć można jedynie jego wyjątkową liczbę mnogą numina. W dostępnej literaturze słowo pojawia się zazwyczaj odmieniane klasycznie, zgodnie z zasadami dla rodzaju męskiego, choć występuje czasem również w formie nieodmiennej (traktowane jest wtedy jak rzeczownik rodzaju żeńskiego). Pytanie brzmi, jak powinno się odmieniać słowo numen przez przypadki, jeśli pojęcie pojawia się w tekście polskim.
-
obtoknąć i pozbadnąć1.10.20031.10.2003W rodzinie mojej żony zetknąłem się z nowymi dla mnie słowami: obtoknąć 'lekko opłukać' i pozbadnąć 'zlekceważyć'. Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy są to słowa gwarowe, czy przestarzałe, czy może jakieś nieprawidłowe formy. Z góry dziękuję za odpowiedź.
Grzegorz Jacoń. -
odmiana nazwisk13.03.200713.03.2007Witam,
proszę o potwierdzenie, że nazwisko Sawukinas należy w języku polskim odmieniać: Sawukinasa, Sawukinasowi itd. Nie mogę przekonać rodziny mojego partnera, że używanie tego nazwiska bez odmieniania jest nieprawidłowe.
Pozdrawiam -
oprócz16.11.201216.11.20121. „Teraz Brazylia to mój atut” – śmieje się, bo zna świetnie portugalski i oprócz telewizji pracuje w dziale handlowym ambasady Brazylii.
2. Oprócz naleśników zjadł jeszcze kawałek ciasta.
3. Oprócz pana G. zarzuty postawiliśmy jeszcze jednej osobie.
4. Oprócz pana G. zarzuty ma również jeszcze jedna osoba.
Które zdania poprawne? Czy prawidłowo jest: „… obsługuje również dział handlowy…”? Jaka konstrukcja jest prawidłowa w przypadku oprócz i poza, czy możliwe jest użycie strony biernej?