Szanowni Państwo,

W dokumentach administracji publicznej ostatnio często stosuje się sformułowanie wymaga formy aneksu, w znaczeniu 'aneksowanie umowy jest wymagane/konieczne', np. Zmiana X nie wymaga formy aneksu, a jedynie akceptacji pisemnego zgłoszenia; zmiana dokumentów wymaga formy aneksu do umowy.

Zastawiam się czy jest to poprawne sformułowanie, czy objaw urzędniczej nowomowy. Intuicja językowa podpowiada mi, że raczej należałaby napisać zmiana wymaga aneksowania umowy.

E.D.

Proszę o rozstrzygnięcie, która forma jest poprawna i której powinno się używać odbierając telefon od klienta:
1. Jak mogę pomóc?
2. W czym mogę pomóc?

Szanowni Państwo,
czy podane zdanie jest zdaniem pojedynczym? Wg mnie można znaleźć w nim tylko jedno orzeczenie: liczy się. Chyba że można by uznać, że trudniej jest częścią orzeczenia imiennego. Bardzo proszę o wyjaśnienie wątpliwości.

W mowie ojczystej trudniej o kontrolę nad tekstem niż w piśmie, a w potocznym języku mówionym bardziej liczy się spontaniczność niż staranność.

Z poważaniem
Monika

Witam!
W języku angielskim funkcjonuje wyrażenie and/or. Podobno przetłumaczenie tego zwrotu jako i/lub jest niewłaściwe. Dlaczego? Podobno słowo lub samo w sobie oznacza i/albo. Czy to prawda? Chyba każdy używa tego słowa jako synonimu wyrazu albo, a nie i/albo.
Czy można więc potraktować ten błąd jako rozpowszechniony i przetłumaczyć ten zwrot jako i/lub pomimo (teoretycznego) błędu, tak jak robi się z innymi rozpowszechnionymi w języku polskim błędami?

W mojej miejscowości znajduje się Rodzinny Ogród Działkowy im. „550-lecia Chodzieży”. Poprawność tej nazwy budzi jednak moje wątpliwości, choćby ze względu na użycie skrótu od imienia. Jego zastosowanie wydaje mi się nie tylko zbędne, ale i niewłaściwe. Czy można jednak w jakiś sposób je uzasadnić? Czy użycie w nazwie cudzysłowu jest (kolejnym) błędem?

Według mojego wykładowcy gramatyki opisowej języka angielskiego (któremu dobrze znana jest zasada tożsamości podmiotów w naszym języku) zdanie Idąc do domu, było mu zimno jest jak najbardziej poprawne. Czy ma on rację? Co jest podmiotem w zdaniu nadrzędnym i jaki jest to rodzaj podmiotu? Czy jest nim on w celowniku (podmiot logiczny)?

Czy umieszczanie wyrażenia i nie tylko na końcu zdania jest – jak twierdzą niektórzy – zmorą współczesnego języka pisanego, a tym samym błędem językowym? Dla jasności podaję przykłady: Niebanalne jeansowe stylizacje na co dzień i nie tylko, Poznali tajemnice kodowania i nie tylko, Ćwiczenia dla jąkających się i nie tylko.

Dzień dobry,

czy tłumacząc na język polski instrukcję obsługi tokarki, mogę się posłużyć niepoprawną formą „2. Wciśnij 1-szy przycisk” ze względów praktycznych, czyli dlatego, że zapis „2. Wciśnij 1. Przycisk” byłby przez większość użytkowników niezrozumiały (o możliwości uszkodzenia maszyny nie mówiąc)? Chodzi o przypadek, gdy w tabelce z opisem funkcji brakuje miejsca na napisanie niebudzącego wątpliwości wyrazu „pierwszy”.

Z poważaniem

Stefan Malarski

Dzień dobry,
moje pytanie dotyczy interpunkcji w cytowaniu prozy. Gdy pojawia się cytat (np. w jakimś opracowaniu naukowym), a pod nim odnośnik, np. strona, powiedzmy:

Przed jego rządami Rosja nie znała centralizacji (…)
(s. 13)

który nie jest całym zdaniem, ale jedynie pierwszą jego częścią niezakończoną kropką, to czy po „(…)” powinna się pojawić kropka, czy nie?
Serdecznie pozdrawiam!

Czy w zdaniach typu
W #### roku(,) pochodzący z X konstruktor stworzył Y napędzane Z (np. parą).

… oddzielamy przecinkiem wyrażenie okolicznikowe czasu W #### roku od grupy podmiotu w formie wyrażenia przydawkowego pochodzący z X konstruktor albo w ogóle od podmiotu jako takiego? Wydaje mi się, że wyrażeń tych nie oddzielamy, bo ani nie są to zdania składowe, ani — równoważniki takich zdań. Moja niepewność wynika przede wszystkim z tego, że dość często zdarza się napotykać tak stosowaną interpunkcję. Czy przypadkiem nie jest to próba przeniesienia angielskojęzycznej interpunkcji do języka polskiego? Czasami zdarza się też napotkać zdania, gdzie podmiot wraz ze swą przydawką (pochodzący z X konstruktor) oraz okolicznik (w #### roku) łączone są tak jakby w jedną grupę oddzieloną przecinkiem od orzeczenia (stworzył) oraz dopełnienia (Y) i jego przydawki (napędzany Z), czyli tak, jak w poniższym przykładzie:

W #### roku pochodzący z X konstruktor(,) stworzył Y napędzane Z.

Także tutaj przecinek, choć często spotykany, wydaje się całkowicie zbędny, tym bardziej że okolicznik należy przecież do grupy orzeczenia, a nie podmiotu. Przecinek zdawałby się bardziej uzasadniony, gdyby któraś z grup (podmiotu albo orzeczenia) byłaby bardzo rozbudowana, ale i wówczas bardziej odpowiedni wydawałby się myślnik, np.:

Konstruktor K urodzony w A, wychowany w rodzinie zastępczej B, pobierający nauki u C — stworzył Y napędzane Z.
W roku ####, czyli 5 lat po naszkicowaniu niemal pełnych planów konstrukcyjnych oraz 10 lat po zakiełkowaniu w umyśle K samej idei zasianej przypadkowo jakiś czas wcześniej przez najlepszego przyjaciela, poczciwego L, który pytał, jak w prosty sposób osiągnąć M — konstruktor K stworzył Y napędzane Z.

W pierwszym z tych zdań mamy rozbudowaną grupę podmiotu, w drugim — bardzo rozbudowaną grupę orzeczenia (z licznymi okolicznikami, dopełnieniami i przydawkami). Czy są sytuacje, kiedy okoliczniki niebędące zdaniem, równoważnikiem zdania lub wyrażeniem wtrąconym oddzielamy przecinkiem?