nigdy
  • Odczytujemy wyraz surrealizm

    5.03.2023
    5.03.2023

    Szanowni Państwo, jaka jest poprawna wymowa słowa „surrealizm”? Tak jak zapisujemy, czy sirrealizm – wymawiamy „i”, zamiast „u”? Jestem w trakcie nagrań audiobooka i lektor nie zgadza się, by przeczytać to słowo tak jak zapisujemy (przez „u”), natomiast ja nigdy nie słyszałem wymowy jako sirrealizm (przez „i”).

  • odesłanie bibliograficzne do pracy tych samych autorów
    11.10.2014
    11.10.2014
    Dzień dobry.
    Czy w przypisach bibliograficznych można używać słowa ciże jako odpowiednika tenże w przypadku prac wielu autorów? Potrzebna jest forma mianownikowa.
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • odmiana nazwiska Longchamps de Bérier
    20.12.2012
    20.12.2012
    Szanowni Państwo!
    Jak odmieniać nazwisko poprzedzone godnością: ks. prof. Franciszek Longchamps de Bérier? Zazwyczaj spotykam je nieodmieniane albo odmieniane w części – pierwszej bądź drugiej, nigdy obu naraz (!). Autor wspomnień Ochrzczony na szablach powstańczych pisze o upraszczaniu (w szkole) jego nazwiska i niekiedy w książce tej uproszczonej fonetycznej wersji nazwiska używa. Ja aż tak radykalnych porad nie oczekuję :)
    Pozdrawiam –
    Anna K.
  • odwrotny do czy odwrotny od?
    30.09.2012
    30.09.2012
    W Uniwersalnym słowniku języka polskiego PWN w haśle odwrotny jest przykład (jedyny z przyimkiem): „Skutek odwrotny od zamierzonego”. Za to w Słowniku poprawnej polszczyzny PWN można przeczytać: „O. do czegoś (nie: od czegoś) a. niż coś: Skutek odwrotny do zamierzonego a. niż zamierzony (nie: od zamierzonego)”. Czy pierwsze zdanie mimo wszystko można uznać za poprawne?
  • Opiekować się – dlaczego z się?
    26.07.2017
    26.07.2017
    Czasownik opiekować łączy się zawsze z się. W gwarze sądeckiej jednak nigdy.
    Mówimy: Opiekuję córkę, zamiast: Opiekuję się córką, Wyjechała opiekować chorych, zamiast: Wyjechała opiekować się chorymi.
    Na chłopski rozum to ma sens! Przecież się oznacza zwrotność, a opiekę sprawuje się zawsze nad kimś.
    Czy jest jakieś uzasadnienie, dlaczego opiekować +się, zamiast samego opiekować?
    Napić się, najeść się, zakochać się – czynność jest wykonywana na wykonującym, ale opiekować się?
  • orzecznik przymiotnikowy
    14.01.2003
    14.01.2003
    1) Lubię siebie takiego, jaki jestem.
    2) Lubię siebie takiego, jakim jestem.
    Które z tych zdań jest poprawne?
  • o strzałach i słownikach
    23.10.2013
    23.10.2013
    Szanowni Państwo,
    dajemy strzał czy oddajemy strzał? Lepiej strzelać, ale jeśli dać i oddać to antonimy, to dlaczego Wielki słownik poprawnej polszczyzny pod hasłem oddawać jako niepoprawny wskazuje (analogiczny?) zwrot dawać skok, a pod hasłem strzał wymienia oddać strzał jako niepoprawny, podczas gdy Uniwersalny słownik języka polskiego podaje jako przykład zdanie „Policjanci oddali w powietrze kilka strzałów” (Korpus języka polskiego podaje oba)?
    Pozdrawiam
    Paweł
  • otworzyć telewizor
    13.11.2002
    13.11.2002
    Czy dopuszczalne jest użycie w tekście literackim – napisanym raczej standardową polszczyzną bez odstępstw – wyrażenia: otworzyć telewizor/ radio? Mnie się to kojarzy z chirurgicznym otwieraniem korpusu, ale czy powinnam kogoś poprawiać, skoro rzecz występuje w słowniku (jakkolwiek z kwalifikatorem pot.)?
    Serdeczności polonistyczne
    Marianna Cielecka
  • O wejściu w szkodę i oczach czarnych

    1.02.2024
    1.02.2024

    Szanowni Państwo,

    na wstępie chciałbym wyrazić uznanie dla pracy, którą wykonuje Poradnia. Szczególnym szacunkiem darzę pana Adam Wolańskiego za wiedzę i kompetencje. Żeby nie przedłużać, przejdę do pytań. Skąd się wzięło powiedzenie, że krowa weszła w szkodę? Wiem, czym jest rzeczona szkoda, ale dlaczego nasi przodkowie tak mówili? A drugie pytanie jest takie: czy oczy mogą być czarne? Nieraz się spotykam z opisem, że ktoś ma czarne oczy, ale choć żyję już dosyć długo, nigdy u nikogo nie widziałem takiego koloru oczów. Podobne zresztą jak z nie wiadomości dlaczego mówi się o rasie czarnej. Przecież ludzie tej rasy mają brązowy kolor skóry. Z najlepszymi życzeniami w nowym roku, Mirek

  • ów w środku wyrazów
    22.06.2004
    22.06.2004
    Chciałabym otrzymać konkretne informacje na temat pisowni ów głównie w środku wyrazów. Znam zasadę ortograficzną dotyczącą pisowni ów na końcu wyrazów.
    Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego