-
Bezkońcówkowy dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników rodzaju żeńskiego i nijakiego
23.01.202423.01.2024Szanowna Redakcjo!
Moje pytanie dotyczy fleksji. Otóż przeczytałem, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego i nijakiego, których temat zakończony jest na spółgłoskę twardą lub -c, mają w dopełniaczu liczby mnogiej końcówkę zerową, np. matka - matek, słońce - słońc. Dlaczego więc dla rzeczownika "noc" forma ta brzmi "nocy", a więc korzysta on z końcówki typowej dla tematów zakończonych na inne spółgłoski stwardniałe niż -c i -l? Dlaczego z kolei rzeczownik "danie" ma w tym przypadku końcówkę zerową, skoro jego temat kończy się na spółgłoskę miękką, więc oczekiwalibyśmy końcówki -i?
Z góry dziękuję serdecznie za wyjaśnienia!
-
czas przeszły czasownika w rodzaju nijakim17.05.201117.05.2011Dzień dobry,
czy jeśli w tekście literackim podmiotem w zdaniu jest miasto, np. Betlejem, które się wypowiada w tym zdaniu, to czy powinno ono powiedzieć poczułem, czy poczułom, stopiłem się, czy stopiłom się itd.?
Pozdrawiam serdecznie,
jrepeć -
rodzaj gramatyczny zapożyczeń hebrajskich10.11.201410.11.2014Jaki rodzaj gramatyczny ma termin stosowany w nauce języka hebrajskiego dagesz (kropka w spółgłosce)? Dagesz może być forte albo lene, a więc po łacinie ma chyba rodzaj nijaki, natomiast polskie podręczniki wahają się między rodzajem nijakim a męskim. Podobnie jest z szewa (szwa), które może być mobile lub quiescens, lecz spotyka się tłumaczenia ta szewa. Również nazwy liter hebrajskich oraz samogłosek sprawiają kłopot (to alef? to segol?)
Z poważaniem
Aleksandra Kowal
-
żadne z nas
17.02.202417.02.2024Jestem w grupie, w której są zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Chyba nie mogę powiedzieć: „żaden z nas”, bo kobiety się obrażą. Nie mogę też powiedzieć: „żadna z nas”, bo mężczyźni się obrażą. Jak to powiedzieć?
Ktoś mi podsunął, że „żadne z nas”.
Ale żadne jest przecież w rodzaju nijakim, czy na pewno w polskim mieszana grupa przechodzi w rodzaj nijaki? Mógłbym powiedzieć: „żadne z dzieci”, ale to dlatego, że "dziecko" jest rodzaju nijakiego, tymczasem przy „żadne z nas” chyba ani kobieta, ani mężczyzna nie utożsamiliby się z rodzajem nijakim.
-
dziesięcioro przykazań23.04.200223.04.2002Szanowni Państwo,
Bardzo proszę o odpowiedź na następujące pytanie:
Czy użycie liczebnika zbiorowego w wyrazie Dziesięcioro Przykazań wymagane jest przez charakter kolektywny tego pojęcia jako zbioru niepodzielnego? Jeśli tak, czy pojedyncze Przykazania, albo zespoły tych samych, traktowane są jako wyrazy „niezbiorowe"? Mówi się więc Dwa Przykazania (a nie dwoje Przykazań), Pierwsze pięć Przykazań/Pierwszych pięć Przykazań (a nie Pięcioro pierwszych Przykazań)?
Uprzejmie dziękując z góry, łączę wyrazy szacunku
Alessandro Pettini -
zgrubiałe -isko27.05.201327.05.2013Jak tworzy się D. lm. zgrubień kończących się na -sko? USJP podaje psisk, WSO psisków. W jednym ze słowników internetowych można znaleźć błaźnisk i generalisków przy jednoczesnym braku błaźnisków i generalisk. Czy oprócz dziewczynisków i dziecisków inne zgrubienia, których podstawą są wyrazy rodzaju żeńskiego bądź nijakiego, mogą tworzyć formę z -ów?
-
Ile mamy rodzajów?24.09.201124.09.2011Dzień dobry,
moje pytanie dotyczy podziału na rodzaj przymiotnika, rzeczownika i czasownika. Czy w l. pojedynczej wyróżniamy r. męski, żeński i nijaki, a w l. mnogiej r. męskoosobowy i niemęskoosobowy (czy po prostu r. męski, żeński i nijaki)? Spotkałam się z podziałem l. pojedynczej na męski (w ramach którego wydzielamy m.in. r. męskoosobowy), żeński i nijaki? Jaki jest podział klasyczny (szkoła podstawowa, liceum, gimnazjum), a jaki akademicki (szkoła wyższa)?
Z poważaniem
Patrycja Redzińska -
fyle13.07.200613.07.2006Dziń dybry!
Fyle może być rodzaju żeńskiego lub nijakiego. Rodzaj ż. podany jest w WSWO PWN. Rodzaj nijaki – w ortografach PWN („-li a. -lów”), a także u Karpowicza, który podaje nawet Ms. fylu (pomijam możliwą nieodmienność). Proszę o pełną odmianę dla wszystkich przypadków obu liczb rzeczownika fyle w rodzaju żeńskim oraz w rodzaju nijakim. Skąd takie rozbiezności w słownikach?
Pozdrawiam. -
invocatio Dei15.11.201315.11.2013Szanowni Państwo!
W wielu (także mieniących się naukowymi) tekstach, gdzie poruszana jest problematyka preambuł konstytucyjnych, spotykam się z traktowaniem nazwy invocatio Dei tak, jakby łaciński żeński rzeczownik invocatio był w rzeczywistości rodzaju nijakiego (np. tradycyjne invocatio Dei). Czy można uznać, że w języku polskim słowo to przyjmuje rodzaj nijaki (a jeśli tak – dlaczego?), czy też jest to jednoznacznie błędny sposób jego stosowania?
Z góry dziękuję bardzo za odpowiedź. -
Kolugo
4.06.20224.06.2022Jaki rodzaj ma kolugo? Nijaki czy męskozwięrzęcy?