Nazwisko „Piłsudski” wymawiane jest powszechnie jako „Piułsucki”. Chodzi mi o początek wyrazu, bo ostatnia sylaba to, zapewne, jakaś pozostałość ze starej pisowni nazwiska rodowego, ale też jestem ciekaw czy tak było. Dlaczego „P i u ł”? Czy to świadome/nieświadome unikanie niestosownego skojarzenia, gdy mowa o Józefie Piłsudskim? I jeszcze jedno. Nie znalazłem na tym portalu wcześniejszego wyjaśnienia tej sprawy. Nikt się tym nie interesował wcześniej?

Szanowni Państwo,
ciekawi mnie, dlaczego tytuły porad są zazwyczaj pisane małą literą. Nasuwa mi się (być może chybiona) analogia do tytułów artykułów prasowych. Przychodzi mi też na myśl, że tytuł mejla zaczynam zawsze od wielkiej litery, sądząc, że w przeciwnym razie popełniłbym błąd. Czy w takim razie przesadzam? A może chodzi o to, żeby już w samym tytule móc eksponować różnice w pisowni, jak w poradzie Pałac Staszica, ale pałac Krasińskich?
Z wyrazami szacunku Czytelnik

Dzień dobry,

proszę o opinię czy niniejsze zdanie jest poprawne: „W biegu górnym rzeki stwierdzono znacznie mniejszą temperaturę wody niż w biegu dolnym”. Czy jeśli jest mowa o temperaturze wody/powietrza należy używać sformułowania niższa/wyższa czy mniejsza/większa?

Pozdrawiam

Joanna Zawadzka

Dzień dobry,
czy zwrot zupełna nowość jest poprawny? Zawsze wydawał mi się on nielogiczny – przecież coś nie może być mniej lub bardziej nowe.
Z góry dziękuję.

Jak jest prawidłowo: odległe kraje czy dalekie kraje? Przecież te kraje są raczej odległe niż dalekie?
Czy wyraz prawidłowo jest odpowiedni w powyższym zdaniu?

Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące umiejscowienia stron WWW w pracy naukowej, gdzie przypisy i bibliografia są sporządzane według systemu harwardzkiego. Czy zapis pojedynczego artykułu, hasła ze słownika, źródła ilustracji cytowany ze strony internetowej powinien być zapisany w całości (z podaniem pełnego adresu strony wraz z dostępem) w przypisach pod tekstem czy w nawiasach w tekście głównym? A także jak powinien wyglądać zapis takiej strony w bibliografii?
Pozdrawiam serdecznie!

Słowniki poprawnej polszczyzny zalecają, aby raczej nie rozpoczynać zdania od osobiście. Jednakże eksperci niniejszej poradni sami często zaczynają tak zdania (zwłaszcza dr Bańko). Zatem: można pisać „Osobiście uważam, że…”, „Osobiście nie widzę…” – czy nie? I czy zaimek ja nie jest w zdaniu „Ja osobiście uważam…” zbędnym dodatkowym podkreśleniem własnej osoby? Wydaje mi się, że czasem trzeba w pewnym fragmencie wypowiedzi dać wyraźnie do zrozumienia, że chodzi o własną osobę.

Jakie jest stanowisko językoznawców odnośnie stosowania form rodzaju „osoba nauczycielska”, „osoba redaktorska” itd.? Czy zatem zamiast sprzątaczki będzie „osoba sprzątacka”? W tym potworku językowym gryzie mnie żeńska forma gramatyczna słowa „osoba”. Czy nie byłoby inkluzywniej mówić „osobo sprzątackie”, „osobo nauczycielskie”?

Czy cytując swoje słowa ozywać należy cudzysłowu ?

Szymon Kędzierski

Korzystam na co dzień z zielonego słownika poprawnej polszczyzny. Obecnie szukam jakiegoś dodatkowego produktu, gdzie mógłbym sprawdzić precyzyjnie zasady wymowy w języku polskim. W pracy spotykam się z problemem hiperdykcji wśród mówców i potrzebuję źródła rzetelnej wiedzy na ten temat, aby rozwiewać wszelkie wątpliwości.

W zielonym słowniku są oczywiście wyjaśnienia dla takich przykładów jak „sześćset” (wymawiać: „sześset”) i tym podobne. Natomiast zagadnienia, które mnie interesują, dotyczą np. wymowy zbitek jak w poniższym zdaniu:

„Jak oni z zaangażowaniem śpiewają!”

Jeden mówca powie płynnie „jakoni”, a drugi mocno oddzieli „k” od „o”, atakując „o” w ostry sposób, a nie w miękki i łagodny, jak pierwszy mówca.

Jeden mówca powie „zzangażowaniem”, przedłużając po prostu pojedyncze „z”, a drugi odbije jedno „z” od drugiego z pewną cezurą.

Chciałbym znaleźć porady dotyczące tego typu problemów, być może podparte opiniami językoznawców sugerującymi korzystniejszą wymowę.

Czy w Państwa księgarni jest pozycja, która byłaby odpowiednim dla mnie rozwiązaniem?

Z poważaniem