nosić
  • Dariusz
    4.12.2002
    4.12.2002
    Jaka jest etymologia imienia Dariusz? Czy ma ono swoje odpowiedniki w innych współczesnych językach europejskich i czy oprócz królów perskich nosiły je inne sławne postaci historyczne? Dziękuję.
  • diukowa

    22.11.2023
    15.11.2023

    Mam problem z zapisem tytułu diuk w rodzaju żeńskim. Czy poprawna forma brzmi diukowa? W polskiej literaturze często stosuje się ten tytuł zamiennie z księciem, co wydaje mi się niezbyt fortunnym zabiegiem, ponieważ słowa prince i duke w języku angielskim mają osobne znaczenie.

    Pozdrawiam.

  • francuskie tytuły arystokratyczne
    26.08.2002
    26.08.2002
    Drodzy Państwo!
    Mam problem, który nie dotyczy może bezpośrednio pisowni polskiej, ma z nią jednak związek. Otóż chodzi o zasady pisowni imion i tytułów arystokratycznych osób spoza Polski.
    Wiem, że ogólne zasady pisowni imion wymagają, aby imiona postaci panujących (np. królów) lub funkcjonujących powszechnie w polskiej świadomości (np. Joanna d'Arc) spolszczać, zaś pozostałe pozostawić w formie oryginalnej. Tak przedstwia się sytuacja w większości książek, z którymi miałem do czynienia. Jadnakże prof. W. Dworzaczek w swojej Genealogii (zestaw tablic genealogicznych rodów panujących w Polsce i krajach ościennych) ominął powyższą zasadę, spolszczając bez wyjątku wszystkie imiona. Wydaje mi się, że w tym przypadku zabieg ten nadał zestwieniom genealogicznym przejrzystości – jest więc uzasadniony.
    Gorzej sprawa przedstawia się z tytułami arystokratycznymi. W różnych publikacjach spotkałem się z różną ich pisownią. Np. w biografii Ludwik XVI pióra Jana Baszkiewicza (Wrocław 1983) sam król, przed objęciem władzy, nosi tytuł księcia Berry. Natomiast jego bratanek, który nigdy władzy nie objął, tytułowany jest już księciem (diukiem) de Berry. Przytoczę jeszcze jeden przykład. W powyższej książce brat Ludwika XVI (przyszły Karol X) tytułowany jest hrabią Artois, natomiast w biografii Karola X autorstwa José Cabanisa (W-wa 1981)- hrabią d'Artois. Takie przykłady można zresztą mnożyć w nieskończność.
    I tutaj pojawia się mój problem i moje pytanie. Opracowuję właśnie tablicę genealogiczną francuskiej dynastii Burbonów. Pojawia się tam mnóstwo osób zarówno panujących, jak i posiadających czysto tytularne godności arystokratyczne, wiele odsób, które są Polakom znane dobrze jak i nie. Jak postąpić w takiej sytuacji? Być może w przypadku tytułów obowiązuje podobna zasada jak i w przypadku imion? A jeśli tak, to czy dla zachowania przejrzystości mogę zrezygnować z przedrostków de, d' itp.?
    Proszę Państwa o sprecyzowanie zasad obowiązujących w przedstawionych przeze mnie przypadkach i z góry dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem
    Przemo Jaworski
  • Głowę w piasek czy do mysiej dziury?
    26.09.2003
    26.09.2003
    Dzień dobry!
    Mam problem z pewnym typem frazeologizmów, zwłaszcza z powiedzeniem schować głowę w piasek (czy mozna ukryć głowę w piasek?) schować się w najgłębszą dziurę (schować się do mysiej dziury?), zapaść się pod ziemię (czy dopuszczalne jest zakopać się pod ziemię?) oraz z nieprawidłowym, moim zdaniem, schować się w największy zakamarek. Jak powinno brzmieć to wyrażenie? Podobne błędy słyszę przy okazji zadzierania głowy do góry (zamiast nosa), noszenia głowy w chmurach (czy to kontaminacja?)
    Będę wdzięczna za pomoc, jest to dla mnie sprawa „zawodowa”. Z góry dziękuję.
    Joanna
  • Imiona męskie i żeńskie oraz imiona imiona „dwupłciowe”

    8.02.2024
    8.02.2024

    Czy w języku polskim dopuszczale jest, aby kobieta miała jakiekolwiek męskie imię, jako tzw. 'drugie imię'? U mężczyzn, dopuszczalne jest imię Maria — bez fleksyjnej zmiany zaznaczającej płeć męską, jako imię drugie (tradycyjnie dopuszczalne). Czy istnieje jakaś analogia, w języku polskim tradycyjnym?

  • Jalu
    7.02.2013
    7.02.2013
    Interesuje mnie imię Jalu Kurka (1904–1983). Czy rzeczywiście jest to imię, czy tylko pseudonim? Jaka jest jego etymologia? Czy ktoś w Polsce obecnie się tak nazywa? A przy okazji – gdzie można uzyskać dane o frekwencji poszczególnych imion w Polsce?
  • Kawalerowie i damy Orderu Uśmiechu

    29.03.2023
    29.03.2023

    Dama Orderu Uśmiechu.

    W Polsce wiele szkół nosi imię Kawalerów Orderu Uśmiechu. Patronują im osoby, które otrzymały to sympatyczne odznaczenie. Ale w tym gronie są zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Czy panie, które otrzymały Order Uśmiechu, mogą więc być nazywane Kawalerami Orderu Uśmiechu? Czy nie jest tak, że powinno się obowiązkowo mówić w tym kontekście o Damach Orderu Uśmiechu? Sprawa nie jest błaha, zwłaszcza podczas szkolnych jubileuszy szkół, podczas których kobiety witane są jako kawalerowie. Jeśli mam rację, to wspomniane szkoły powinny raczej nosić nazwę Dam i Kawalerów Orderu Uśmiechu. Proszę o rozstrzygnięcie dylematu.

    Andrzej

  • Kuźma
    7.03.2019
    7.03.2019
    Szanowni Państwo!
    W książce Tomek u źródeł Amazonki pojawia się wyraz kuźma. Tak autor określał ubiór noszony przez Indian. Słowo wygląda swojsko, ale nigdzie nie mogę nic znaleźć na temat kuźm. Proszę o informację, co to jest lub było.

    Dziękuję i pozdrawiam
    Marcin Nowak
  • Kwiatosław i Wiosna

    23.11.2012
    23.11.2012

    Szanowni Państwo,

    czy poniższe imiona są przyswojone przez język polski, są dopuszczalne w Polsce, funkcjonują w Polsce?

    1. Męskie Kwietosław/Kwiatosław (słow. Kvetoslav, czes. Květoslav; forma żeńska: Kwietosława/Kwiatosława, słow. Kvetoslava, czes. Květoslava).

    2. Żeńskie Lucja (oboczna forma Łucja?).

    3. Żeńskie Wiosna, Wesna (zob. https://rjp.pan.pl/; polski odpowiednik chorwackiego lub słowackiego, lub czeskiego imienia Vesna ‘wiosna’).

    Z poważaniem

    Słowacki czytelnik

  • Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół czy Liceum Ogólnokształcące Zespołu Szkół?
    9.12.2017
    9.12.2017
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy nazwy szkoły, w której pracuję. Otóż Rada Powiatu uchwałą zadecydowała o zmianie. Dotąd szkoła nosiła nazwę: Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół nr 1. Obecnie uchwalono nazwę: Liceum Ogólnokształcące Zespołu Szkół nr 1, co budzi poważne wątpliwości wielu spośród nas – nauczycieli. Moim zdaniem poprawna była a poprzednia forma
    Uprzejmie proszę o poradę.
    Z poważaniem
    Ewa Wesołowska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego