Mój znajomy nazywa się Łukasz Kado. Czy na pamiątkowym dyplomie dla niego można napisać dla Łukasza Kado? Mam problem z odmianą jego nazwiska. On sam nie chce, żeby jego nazwisko odmieniać. Znajomi poloniści twierdzą, że jest to obowiązkowe i powinno się napisać dla Łukasza Kady. Proszę o szybką odpowiedź! Dziękuję.
Z poważaniem – Krzysztof Grodzicki

Czy użycie słówka był z czasownikiem powinien, gdy ten dotyczy przeszłości (a więc powinienem był, powinna była itp.), jest obowiązkowe? Zawsze sądziłem, że tak, ale autorzy polskiej wersji językowej filmów anglojęzycznych często je opuszczają, mimo że może to utrudnić zrozumienie akcji. Gdy np. bohater filmu mówi w oryginale „You should have phoned her” (a więc odwołuje się do przeszłości), polski przekład brzmi „Powinieneś do niej zadzwonić” (co w moim rozumieniu wskazuje na teraźniejszość).

Dzień dobry,

pracuję nad tekstem dotyczącym nazwania jednym słowem dziecka, które dostąpi Pierwszej Komunii Świętej. Na Państwa stronie znajduje się wyjaśnienie sprzed ponad 10 lat. Czy mogłabym prosić o obecne stanowisko poradni w tej sprawie? Będę wdzięczna o szybką odpowiedź, pozdrawiam!

Paula Dąbrowska

Zawsze uczono mnie, że przy przenoszeniu wyrazu do następnej linii rozdziela się sąsiadujące spółgłoski. Nauczycielka dziecka zaznaczyła jednak jako błąd podział gwiaz-dozbiór, a zaproponowała podział gwia-zdozbiór. Czy to faktycznie błąd i jaka reguła tu obowiązuje ?

Dzień dobry,

mam wątpliwości co do odpowiedniej formy w zdaniu: "Nie wystarczy włączyć klimatyzacji" / "Nie wystarczy włączyć klimatyzację". Będę wdzięczna za pomoc.

Agnieszka

Spotykam się z tym problemem na co dzień: wcześniej uczyłem Polaków francuskiego, teraz uczę Węgrów polskiego. Gdy natrafiam na zdanie typu: „Powiedział, żebym mu dał…”, to tłumaczę moim uczniom, że jest to tryb łączący, mylnie przedstawiany przez polskie gramatyki jako przypuszczający. Przecież istnieje zarówno syntaktyczna, jak i semantyczna różnica między powyższą formą a podobną w zdaniu: „Wiem, że dałbyś mi, gdybym cię o to poprosił”.
Wprawdzie kilku polskich gramatyków proponowało rozróżnienie między obu trybami (tak przecież odmiennymi), ale nie przyjęło się ono, mimo że ułatwiłoby życie nauczycielom tych języków, w których istnieje osobny tryb przypuszczający i osobny łączący (romańskie) i nauczycielom polskiego na Węgrzech. Istnieje zresztą wiele takich zjawisk, których inne niż tradycyjne przedstawienie ułatwiłoby dzieciom naukę języków (np. we francuskim pojęcie równoważnika zdania jest obce, uważam, że również i w polskim jest ono niepotrzebne). Czy nauka gramatyki polskiej nie powinna być w jakiejś mierze nastawiona porównawczo, aby dzieci nauczyć, że nie wszędzie na świecie ludzie myślą takimi kategoriami, jakie zostały zdefiniowane (dość dawno temu na dodatek) przez polskie gramtyki?
Dziękuję za odpowiedź
Arkadiusz Karski
Bukowno / Budapeszt

Jak zaadresować pismo do małżeństwa lekarskiego, np. lek. med. M. E. Kowalscy czy inaczej?

Chciałem zapytać o użycie myślnika, a konkretnie o to, kiedy przed tekstem ma stać pojedynczy myślnik, a kiedy tekst ma być otoczony myślnikami. Np. w takim zdaniu:

Nowela opowiada o chorobie ojca i o lęku jego dzieci – Kacpra i Małgosi (–) o stan jego zdrowia.

Albo:

Biegł za nim myśliwy – jego sąsiad (–) oraz trzech chłopców.

Czy w takich sytuacjach drugi myślnik jest obowiązkowy?
Pozdrawiam

Szanowni Państwo,
czy pisanie dużą literą zaimków w trzeciej osobie, gdy w korespondencji z kimś piszemy o innej osobie: Ona, Jemu, Ich itp. jest ogólnie przyjętym zwyczajem, czy też pewną ekstrawagancją? Spotykam różne opinie na ten temat – niektórzy twierdzą, że to niezbędny przejaw szacunku do osób, o których piszemy. Inni skłonni sa uznać to za przesadną egzaltację stylu.
Z poważaniem,
Łukasz

Omawiana już była wielokrotnie kwestia zbiegu znaków interpunkcyjnych, kropki i cudzysłowu, np. w zdaniu:

On powiedział: „Ale brzydka pogoda!”.

Zastanawiam się, jak wyglądałby ten zapis, gdyby taka fraza w cudzysłowie z jakiś względów była zapisana kursywą (choćby ze względu na przyjęte w danym wydawnictwie rozwiązania jako cytat, wyrażenie obcojęzyczne zakończone wykrzyknikiem czy tytuł zakończony wykrzyknikiem). Czy można jednak po wykrzykniku w takiej sytuacji postawić kropkę?