Panie Profesorze,
jest Pan moją ostatnią deską ratunku, ponieważ w dostępnych mi źródłach nie znalazłam odpowiedzi na nurtujące mnie pytanie. Chodzi o to, że moja teściowa wymaga od swoich dzieci (i mnie) oraz od wnuczek zwracania się do siebie w formie 3. os. l.p.: „Niech mamusia (mama, babcia) powie (da, pokaże itp.)…” lub „Proszę powiedzieć (dać, pokazać itp.)…” zamiast „Mamusiu (mamo, babciu), powiedz (daj, pokaż itp.), proszę”. Teściowa pochodzi z Wilna, ukończyła filologię rosyjską i twierdzi, że takich form zwracania się do osób starszych od siebie nauczona została w rodzinnym domu, w związku z tym wymaga tego od nas. Ja, co prawda, nie jestem filologiem, ale ekonomistką, jednak zwracam uwagę na to, JAK mówię, i chcę, aby moje dziecko również wypowiadało się poprawnie. Formy podane wyżej drażnią mnie, wydają mi się nieco archaiczne i dlatego pytam: czy moja teściowa MA PRAWO (z punktu widzenia poprawności językowej) wymagać od nas używania wspomnianych form?
Z niecierpliwością będę oczekiwać odpowiedzi od Pana.
Załączam wyrazy szacunku,
Marta Piaskowska z Łodzi

W Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego znalazły się porównania: „Bojaźliwy, cichy, lękliwy, potulny, skromny, spokojny jak trusia”. Z przykładów wynika jednak, że ten związek wyrazowy jest podatny na różnego rodzaju modyfikacje. Czy o dziecku możemy powiedzieć, że jest grzeczne jak trusia?

Pytanie: Szanowni Państwo!
Wielokrotnie spotykam w odpowiedziach o wymowie użycie [ł] dla wskazania niezgłoskotwórczego [u] (V1 – [fał 1], feng shui – [fank szłej]). Jest dość znaczna ilość użytkowników języka polskiego, zwłaszcza na wschodzie, która w dalszym ciągu używa twardego [ł]. Do niedawna w szkołach teatralnych właśnie uczono twardego [ł] jako poprawnego scenicznie. Tłumaczenia wymowy tego typu mogą być dla nich mylące. Trudno dzieciom, mówiącym twardo [ł], wytłumaczyć, że spotkane w komiksach [Łał] musi być czytane jako [Uau]… Czyżby nie można było do oznaczenia niezgłoskotwórczego [u] użyć innego znaku i nie krzywdzić użytkowników twardego [ł], które z taką nostalgią wspominają Polacy w Macierzy? Język polski jest używany nie tylko w kraju, więc ignorowanie w słownikach wymowy użytkowników twardego [ł] (historycznie usprawiedliwionego i poprawnego z punktu widzenia języka polskiego!) jest krzywdzące.
Z poważaniem,
Mirosław Szejbak

Jaka jest poprawna pisownia nie korzystającą czy niekorzystającą? Przykładowy kontekst: „Trudno wyobrazić sobie firmę odnoszącą sukces nie korzystającą z profesjonalnego doradztwa prawniczego”.
Pozdrawiam serdecznie i dziękuję za odpowiedź.
Z Poważaniem,
Robert Mercik

Jak zapisać skrót wyrazu junior? Czy poprawny jest zapis: Piotr Nowak Jr?

NSPP i WSPP pozwalają odmieniać rzeczownik kakao w języku potocznym. Niestety brak informacji o formie miejscownika. Oczekiwalibyśmy formy (o) kakau, jednakże w mojej ocenie używa się wyłącznie formy (o) kakale. Byłaby to więc forma niezgodna z wzorem odmiany. Jakie jest zdanie poradni na ten temat?
Pozdrawiam

Jak sie nazywają takie wyrazy? Jaki jest ich cel? Jeżeli jest jakiś sposób ich oceny, czy wszystkie mają sens?

(ocze)kiwanie, (oko)liczność, śmie(r)ci, (w)prost, zł(ot)em, baloni(c)ki

I ostatnie pytanie: czy oba znaczenia powinny mieć odniesienie do tekstu?
Serdecznie pozdrawiam.
(Wszystkie były tytułami wierszy).

Dzień dobry,
czytając książkę podróżniczą, natrafiłam na słowa Keczuanka, Keczuanin, Keczuanie, Keczuan, keczuański. Czy są to formy poprawne? W słowniku ortograficznym wyraz Keczua oznaczony jest jako nieodmienny. Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
IB

Szanowni Państwo,
od jakiegoś czasu chodzi za mną określenie kiedy wtedy, np. „Kiedy wtedy sięga po tabletkę” (rozumiem jako: 'byle kiedy, co chwila'). Nie wiem skąd się wzięło u mnie to wyrażenie ani nawet co dokładnie oznacza, ale chciałabym poznać odpowiedź na pytanie: czy taka forma jest dopuszczalna? Czy dobrze rozumiem jej znaczenie? Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości.
Z poważaniem,
Dominika Solska

Od lat 90. ubiegłego wieku obserwuję zjawisko stosowania, w określonych przypadkach, liczby pojedynczej zamiast mnogiej. Przykłady: kilogram śliwki, gruszki zamiast: śliwek, gruszek. Placek z jabłkiem, śliwką, gruszką zamiast: jabłkami, śliwkami, gruszkami. Uważam że to jest niepoprawne, a dla mnie osobiście denerwujące, bo przeniosło się z bazarów (gdzie powstało) na sklepy, supermarkety, restauracje itp. Proszę o ustosunkowanie się do mojego stanowiska. Dziękuję!