odczuwać
  • dojdzięto, doszlono
    9.12.2008
    9.12.2008
    Szanowni Eksperci!
    Często w poradni określa się coś jako nieużywane, ale zbudowane poprawnie – czy można tak powiedzieć o imiesłowach dojdzięto, doszlono? Wydaja się być bardzo przydatne, dlaczego więc nie funkcjonują w jezyku polskim?
    Dziękuję,
    Magda
  • Dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników męskich

    8.04.2024
    8.04.2024

    Dzień dobry,

    Mam pytania dotyczące dopełniacza słowa ryś. Rozumiem, że formy rysi i rysiów są poprawne. Dlaczego istnieją dwie formy, skąd to wynika? Jaka jest historia ich powstania, która jest pierwotniejsza i „bardziej poprawna”? Może jest szerszy kontekst w tym temacie?

    Bardzo dziękuję i pozdrawiam

  • dużo różnych pytań
    21.02.2002
    21.02.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam nadzieję, że Poradnia Językowa jeszcze działa (nie miałam z Państwem od dłuższego czasu kontaktu) i będę mogła skorzystać z Waszej pomocy. Oto moje pytania:
    1. Czy istnieje w polskim języku słowo ewaluować (od angielskiego evaluate – oceniać.) W mojej pracy (firma zagraniczna) jest to coraz częściej używane.
    2. Czy poprawnie powinno być podkoszulek czy podkoszulka.
    3. Czy „modne” od kilku lat słowo molestować (w kontekście: 'wykorzystywać seksualnie') jest używane poprawnie? Przez wiele lat słowo to miało zupełnie inne znaczenie ('nagabywać') – teraz rozpanoszyła się kalka angielska i użycie tego słowa w pierwotnym znaczeniu wywołuje wręcz dwuznaczne uśmieszki. Czy więc słowo to w nowym znaczeniu jest weszło na stałe i oficjalnie do języka polskiego?
    4. Drażni mnie powszechne nadużywanie słowa sponsor. Czy można go zastąpic słowem fundator, darczyńca lub wręcz dobrodziej? A może mecenas, choć to ostatnie odnosić sie chyba powinno do wspierania sztuki? Czy słowo sponsor jest już oficjalnie uznawane w poprawnej polszczyźnie?
    5. W dalszym ciągu nie mogę pogodzić się ze słowem reklamówka, oznaczającym torebkę plastikową (a może plastykową – przy okazji – jaka jest poprawna pisownia słowa plastik?) Nigdy nie używam tego słowa – wydaje mi się strasznie rażące. A może jestem po prostu przeczulona i mogę bez oporu używać słowa reklamówka, jak to robi wiekszość?
    6. Ciągle rażąca wydaje mi się komórka zamiast telefon komórkowy (chyba głównie z powodu lenistwa językowego, podobnie jak i wspomniana wyżej reklamówka). Czy więc komórka jest poprawna?
    7. Wracam jeszcze do słów pochodzenia angielskiego. Czy jest przyjęta jakaś zasada odnośnie wymowy niektórych powszechnie używanych słów pochodzenia angielskiego w jęz. polskim? Chodzi mi o słowo keczup, oraz o nazwy własne jak Avon czy Nike. Niektórzy, wydaje mi się, że ze snobstwa (często są to osoby nie znajace angielskiego) wymawiają je jako [keczap], [Ejwon] oraz [Najki]. Ja, mimo ze znam doskonale jęz. angielski, w tych przypadkach wymawiam, jak się pisze (bo jestesmy w Polsce), ale może nie mam racji?

    Bedę zobowiązana za otrzymanie odpowiedzi.
    Pozdrawiam
    Barbara Rościszewska
  • ekspozycja na światło

    25.04.2023
    30.03.2023

    Jak rzeczownikowo określić fakt, że człowiek, który przebywa na zewnątrz, wystawia się na światło. Anglicy mówią „light exposure”. Czy „ekspozycja na światło” jest brzydką kalką? Po polsku o ekspozycji mowa chyba głównie w kontekście fotografii.

    Z góry dziękuję

    D.

  • empetrójka
    31.12.2008
    31.12.2008
    Witam.
    Mam pytanie: czy wyraz empetrójka jest poprawny językowo? Które zwroty są poprawne pod względem pisowni: słuchać emeptrójki? słuchać mp3? słuchać muzyki z odtwarzacza mp3? A może słuchać muzyki z odtwarzacza MP3?
    Z góry dziękuję :)
  • Forum dyskusyjne
    19.03.2018
    19.03.2018
    Czy poprawne jest forum dyskusyjne, skoro forum to oprócz ‘miejsca publicznych wystąpień’ to ‘spotkanie poświęcone OMAWIANIU spraw z określonej dziedziny’ i ‘internetowa forma grupy DYSKUSYJNEJ, służąca do wymiany informacji i poglądów przy użyciu przeglądarki internetowej’? W jednej z odpowiedzi w Poradni nie wytknięto tego wyrażenia jako błąd, a wręcz powtórzono.
  • gra w Piotrusia
    4.10.2005
    4.10.2005
    Jest taka gra w karty dla dzieci, która nazywa się – no właśnie, Piotruś czy piotruś? Jak należy to pisać? Rysunek na karcie bez pary pierwotnie przedstawiał Czarnego Piotrusia i wtedy wszystko było jasne. Od tej pory powstało jednak mnóstwo talii, które z postacią Piotrusia nie mają już nic wspólnego. Czy można więc uznać, że nazwa tej gry stała się rzeczownikiem pospolitym, jak monopol czy warcaby?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • interagować

    29.12.2023
    29.12.2023

    Dzień dobry, spotkałam się w paru publikacjach z czasownikiem "interagować" (w znaczeniu „A interaguje z B” = „A i B wzajemnie na siebie oddziałują”). Czy taki czasownik jest poprawnie utworzony? Interesuje mnie również pochodzenie; w słownikach łacińskich nie znajduję „interagō”, od którego polski wyraz mógłby powstać.

  • Interpunkcja członów porównawczych

    18.03.2021
    18.03.2021

    Szanowni Państwo,

    ostatnio borykam się z problemem postawienia przecinka w zdaniach porównawczych, w których znajduje się przymiotnik w formie najwyższej, np. "Zrobił to najlepiej jak potrafił" czy "Pojechał tam najszybciej jak mógł". Niedawno napotkałem się na stary blog poświęcony wszelakim zasadom gramatyki polskiej, w którym pisało, że: "W wypadku użycia stopnia najwyższego przymiotnika występuje spójnik jak bez korelatu: »Zrobię to najlepiej jak umiem«". Czy ta zasada nadal obowiązuje?

  • inwalidzi i styliści fryzur
    23.03.2008
    23.03.2008
    Znalazłem w sieci taką opinię: „Czy etycy i poloniści wystąpią o zmianę słowa inwalida na bardziej przyjazne, bowiem to oznacza człowieka nieważnego?”. Przyznam, że mocno się zdumiałem. Podobno niektórzy fryzjerzy wolą mówić o sobie styliści fryzur, bo fryzjer to według nich zbyt pospolite określenie, ale czy słowo inwalida rzeczywiście jest „nieprzyjazne” albo np. poniżające? Przecież od dawna jest to określenie osoby niepełnosprawnej – chyba w pełni neutralne i powszechnie akceptowalne.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego