-
Kwarantanna 24.03.202024.03.2020Dzień dobry, mam pytanie odnośnie słowa kwarantanna, a mianowicie tego, czy jeśli ktoś został objęty kwarantanną, to jest na kwarantannie, w kwarantannie, czy może jedno i drugie w zależności od tego, czy mówimy o stanie przymusowego odosobnienia, czy miejscu owego odosobnienia.
-
bluszczu, ale Bluszcza14.12.200914.12.2009Kontrowersje w gronie znajomych wzbudziła ostatnio forma dopełniacza tworzona od tytułu czasopisma Bluszcz. Słownik ortograficzny dopuszcza tylko formę bluszczu, ale w odniesieniu do nazwy rośliny. Czy ta reguła ma zastosowanie również w przypadku tytułu czasopisma? Przyznam, że moje odczucie się temu sprzeciwia. Czy mogę mu zaufać i prosić w kiosku o kolejny numer Bluszcza, a nie Bluszczu?
Serdecznie pozdrawiam,
Piotr -
błąd w kolędzie?29.12.200729.12.2007Oto fragment kolędy: „rąbek z głowy zdjęła,/ W który Dziecię owinąwszy,/ Siankiem Go okryła”. Go – to r. męski, Dziecię – nijaki. Zamiana Go na Je usunęłaby niezgodność rodzaju gramatycznego, jednak użycie formy Je w odniesieniu do tej postaci budzi kolejne wątpliwości (uzus?). Poza tym czy takie pozycje tych dwu wyrazów w zdaniu („Dziecię owinąwszy” to coś jak osobne zdanie składowe) rzeczywiście pociąga konieczność zgodności rodzaju?
Jest zatem błąd czy można to wytłumaczyć inaczej?
-
botwina i boćwina22.05.201222.05.2012Pytanie dotyczy tego, czy poprawne jest rozróżnianie znaczeń: botwina to liście buraka ćwikłowego, a boćwina – liściowego. Czy też są to słowa oznaczające to samo?
-
Chutor 27.07.201727.07.2017Ostatnio zainteresowało mnie słowo chutor, czy mogę prosić o przedstawienie etymologii tego słowa? Wiem, co znaczy, zastanawia mnie jednak, skąd się wzięło w języku polskim.
Serdecznie pozdrawiam
Gosia
-
cytat i wyimek5.01.20155.01.2015Szanowni Państwo,
czy między wyrazami cytat i wyimek jest jakaś różnica znaczeniowa? Można je stosować w pełni zamiennie?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
człowiek wielkiej wiedzy12.04.201512.04.2015Zwykle dopełniacz wyraża „właściciela” w stosunku przynależności lub pokrewnym np. noga (N) stołu (Gen) – tj. noga należy do stołu. Dlaczego odwrotnie jest w konstrukcji typu człowiek (N) wielkiej wiedzy (Gen) – przy czym nie jest to, jak myślałem kiedyś, elipsa wyrażenia człowiek o wielkiej wiedzy, bo ewidentnie jest dopełniacz w człowiek wielkiej wiedzy i doświadczenia.
Bardzo dziękuję za odpowiedź i pozostaję z poważaniem
Łukasz -
Czym jest przedmiot?
4.10.20224.10.2022Co właściwie znaczy słowo "przedmiot"?
Według mojej intuicji przedmiotem jest np. latarnia w Kijowie lub mój komputer, ale nie miasto Kijów, osoba ani krajobraz.
Jednak słownik (https://sjp.pwn.pl/sjp/przedmiot;2509881.html) definiuje „przedmiot” jako „rzecz, materialny element świata”, a pod tę definicję podpadnie nie tylko miasto, osoba i krajobraz, ale nawet planeta Jowisz.
Czy moje intuicje są niepoprawne? Nie wydaje mi się, bym był w nich odosobniony.
-
dlaczego Rzym, a nie Roma?28.11.200728.11.2007Jak doszło do tego, że w języku polskim (i podobnie w innych językach słowiańskich) oryginalna nazwa Roma przekształciła się w Rzym?
Z poważaniem,
Piotr -
dwa dopełnienia?30.09.201230.09.2012Szanowni Państwo!
W tłumaczeniu z języka angielskiego zobaczyłem: „Telewizja pokazała premiera z kochanką, jak przeżywa drugą młodość (…)”. Czy nie lepsze: „Telewizja pokazała, jak premier z kochanką przeżywa (…)”? W pierwszym zdaniu jest i dopełnienie („premiera z kochanką”) i zdanie dopełnieniowe („jak przeżywa”), a tylko na jedno jest miejsce. Czy formy te dzieli jedynie upodobanie stylistyczne lub rejestr (podejrzewałbym dopuszczalność pierwszej w mowie potocznej)?
Z wyrazami szacunku,
Jeremi Ochab