odpowiednik
  • rajstopy
    3.09.2004
    3.09.2004
    Chciałam zapytać o etymologię słowa rajstopy. Zetknęłam się kiedyś w zbiorze opowiadań napisanych (współcześnie) gwarą wileńską z opisem przygody pewnej pani, która kupiła parę rajstop w niewłaściwym rozmiarze, co zostało skomentowane: „Okazały za ciasne w raju”. Zastanawiam się czy był to po prostu żart „pseudoetymologiczny”, czy też miało to coś wspólnego z autentycznym pochodzeniem słowa. I jak ma się słowo rajstopy do jego odpowiednika rajtuzy ?
  • rasista, seksista i… klasista
    10.10.2001
    10.10.2001
    Jestem studentką języka hiszpańskiego na Uniwerstecie Śląskim. Podczas tłumaczenia tekstu hiszpańskiego natrafiłam na słowo, które wydaje mi się nieprzetłumaczalne. Hiszpański wyraz clasista oznacza osobę, która ocenia ludzi wg ich przynależności do określonej klasy społecznej. Pierwszym moim odruchem było przetłumaczenie tego słowa na klasista (bo rasista), ale przecież takie słowo w języku polskim nie istnieje. Po namyśle zdecydowałam się na snoba, ale nie jest to przekład zbyt dokładny, bo główną cechą snoba jest naśladownictwo, podczas gdy clasista tylko dyskryminuje określone klasy. W związku z tym zwracam się z pytaniem, jakie polskie słowo najlepiej oddawałoby to znaczenie, bo może jednak jest w naszym języku odpowiednik wyrazu clasista, tylko ja go po prostu nie znam?
  • real
    14.04.2008
    14.04.2008
    Szanowni Eksperci!
    Co Państwo sądzą na temat słowa real, oznaczającego świat rzeczywisty? To, że mówi tak i pisze młodzież – „W realu nic ciekawego, jakoś żyję”, „Nigdy nie zrobiłbym tego w realu” itp. – nie dziwi (choć mnie to razi, bo zdaje mi się zbytnim uproszczeniem), ale coraz częściej pisze się tak w tekstach niepotocznych. Np. w magazynie filmowym, w artykule o Gustawie Holoubku: „(…) wreszcie, oniryczny doktor Gotard, ulepiony z ułudy, realu oraz wspomnień”.
  • redaktor naczelna
    23.12.2008
    23.12.2008
    Witam,
    spotykam się dość często z formą redaktor naczelna – oczywiście wtedy, gdy funkcję tę pełni kobieta. Pracuję w firmie, w której funkcję prezesa zarządu i dyrektora naczelnego pełni również kobieta. Czy zatem forma dyrektor naczelna oraz sformułowanie spółka reprezentowana przez prezes zarządu Annę Iksińską będą poprawne?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Rembrandt van Rijn
    25.02.2002
    25.02.2002
    Obraz Rembrandta van Rijn czy van Rijna?
  • Riena Szerieszewskaja
    16.10.2017
    16.10.2017
    Czy nazwisko Shereshevskaya (Rena) rosyjskiej pianistki mieszkającej we Francji powinno po polsku się transkrybować na Szereszewska i odmieniać wg obowiązujących zasad?
  • robić różnicę
    18.03.2010
    18.03.2010
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o robienie różnicy; do tej pory wydawało mi się, że jest to najzwyklejsza kalka językowa (ang. to make a difference), ale zainspirowany ogromną popularnością tego wyrażenia zajrzałem do słownika (USJP) i ze zdziwieniem odkryłem, że jest to uznany związek frazeologiczny. Czy robić różnicę jest wyrażeniem poprawnym stosunkowo od niedawna, czy też może to ja zawsze byłem nadgorliwym tropicielem kalek?
    Z wyrazami szacunku,
    Stanisław
  • rodzaj gramatyczny nazw własnych
    3.09.2004
    3.09.2004
    Czy i jak zmienia się rodzaj rzeczowników, które stają się pseudonimami osób lub są wyrazami obcymi o innym niż polski odpowiednik rodzaju? Na przykład:
    1) Jeden ze znajomych (mężczyzna) ma pseudonim Bydlę. Czy powinniśmy pisać „Napisałem Bydlęciu”?
    2) Inna osoba, również mężczyzna, ma pseudonim Heidi. Czy powinniśmy pisać „Heidi napisał” czy „Heidi napisała”?
    3) „Apple (firma komputerowa) wyprodukowało czy wyprodukował”?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • romunek
    24.04.2006
    24.04.2006
    W legendzie pewnej mapy topograficznej z 1839 r., którą widziałem, znajdował się termin romunek. Czy mógłbym prosić o jego wyjaśnienie?
    Pozdrawiam,
    Piotr Michałowski
  • ropostek

    30.03.2023
    30.03.2023

    Dzień dobry, chciałam spytać Państwa o pochodzenie medycznego terminu „ropostek” oznaczającego obecność ropy w przedniej komorze oka. Podczas gdy cząstka „ropo-” jest tu dość oczywista, drugi człon jest dla mnie kompletnie niejasny. W języku angielskim funkcjonuje termin „hypopyon”, złożenie „hypo-” (pod) i „pyo-” (ropa), czy to ma jakikolwiek związek z polskim słowem?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego