Panie Profesorze,
proszę napisać więcej o pozycjach akcentowanych w zdaniu. Mam wrażenie, że forma mi rozpleniła się ostatnio nadmiernie nie tylko w wypowiedziach ustnych, ale także w piśmie (np. cytat z blogu pewnego felietonisty: „A mi jest cholernie szkoda, że ograniczyliśmy się do działań operacyjnych, że zmarnowaliśmy kolejną szansę”).
„Przy okazji chciałbym zwrócić uwagę, że nie zaczynamy zdania od mi… — Mirosław Bańko, PWN”.
Z góry dziękuję
stała czytelniczka

Uszanowanie. Spotyka się zapis: „…czynnych jest mniej niż trzy tory…”. Moim skromnym [zdaniem] jest to forma niepoprawna, choć pewności nie mam, stąd moje pytanie. „Czynne są mniej niż trzy tory” – tak, jak dla mnie, brzmi lepiej.

Jak poprawnie spolszczyć łacińskie słowo moribundus, oznaczające osobę umierającą? Spotkałem się parę razy z formą moribund, jednak wydaje mi się, że lepiej brzmi (ten) moribunda – przez analogię do (tego) wagabundy (łac. vagabundus).

Interesuje mnie etymologia zwrotu módl się za nami będącego częścią modlitwy Zdrowaś Mario, a także powtarzanego w odpowiedzi na wezwania w modlitwach litanijnych. Czy jest on gramatycznie poprawny? Czy nie powinniśmy mówić módl się za nas?

Może nie tyle pytanie, co próba częściowej odpowiedzi na zasadne pytanie Czytelnika/czki z 18.12.2007 r. o – delikatnie mówiąc – nietrafne użycie słów muriaty i szagriaty w polskiej wersji znanej piosenki biesiadnej. Nie będę tak elokwentny jak autor odpowiedzi [https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/muriaty-i-szagriaty;8770.html], pan Piotr Sobotka z UMK; ograniczę się do paru uwag. Pierwowzór utworu to popularna pieśń cygańska. W oryginale jest tam słowo szatraty – forma zależna rzeczownika szatra (namiot). Drugie słowo też ma źródło cygańskie.

Czy poprawne jest sformułowanie: „Radości, spokoju i ciepłej, rodzinnej atmosfery na czas Bożego Narodzenia…”? Spotkałam się z opinią, ze wyrażenie na czas jest rusycyzmem. Bardzo proszę o jak najszybszą odpowiedź.
Pozdrawiam,

Beata Rękas

W wydanym przez UE Vademecum tłumacza (http://42.pl/u/2ATz) opisano wydzielanie przecinkami wyrażenia na przykład (p. 1.2.2.3.g, str. 29/30). Czy tamta interpretacja jest poprawna? Moim zdaniem jest ona niezgodna ze Słownikiem interpunkcyjnym (PWN 2002), dopuszczającym niewydzielanie przecinkami wyrażenia na przykład, ale z opisem i przykładem innym niż w Vademecum. Będę wdzięczny za porównanie i wyprowadzenie mnie z błędu lub potwierdzenie wątpliwości.
Pozdrawiam,
Jarek Hirny

Pierwszych pięćdziesiąt czy pierwsze pięćdziesiąt?
Następnych dziesięć czy następne dziesięć? Itp.
Pozdrawiam.
Elżbieta Żurek (Lublin)

Szanowni Państwo,

zastanawiam się, czy opisując działania podejmowane przez podmioty prawne (firmy, spółki, urzędy) prawidłowe jest stosowanie czasowników takich jak „pragnie”, „wręcza”, „może”. Spotkałem się z poglądem, że są one właściwe wyłącznie dla ludzi (spółka nie ma rąk, więc nie może nic wręczać).

Przykładowo:

Apple Inc. pragnie wyjaśnić, że...

Spółka wręcza pismo...

Urząd może zebrać informacje...

Firma myśli, iż...

Pozdrawiam

Tomasz P.

Czy nawiedzać chorych i odwiedzać chorych znaczy to samo, czy nie?