okazać
  • Wielka litera ze względów uczuciowych

    26.05.2023
    26.05.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie odnośnie do zaimka „ci”. Jako forma grzecznościowa „ci” pisze się się dużą literą, np. „Mam nadzieję, że Ci się podobało”. Jednak co ze zwykłą, koleżeńską konwersacją przez komunikator, gdzie zasady pisowni nie są jasno uregulowane, a język jest bardzo potoczny. Na przykład „Siema stary, podobał ci się ten film?”. Czy zaimek „ci” nadal powinien być zapisany dużą literą?

  • wielką literą czy z wielkiej litery?
    14.03.2003
    14.03.2003
    Sprowokowały mnie pytania zadawane Poradni. Czy można pisać już coś z małej/dużej litery? Gros pytań ma taką właśnie formę – Państwo zaś konsekwentnie odpowiadacie, że np. małą (czy od małej). Czy uzus już wkrótce nie wymusi (co sygnalizował już w Innym słowniku… dr Bańko) zaakceptowania tego rusycyzmu?
    Urszula
  • wielkie litery
    28.09.2006
    28.09.2006
    Drodzy Eksperci, zaintrygowały mnie 2 kwestie:
    1. Słownik ortograficzny PWN podaje zapis Most Londyński. Zastanawia mnie, czy nie powinno być most Londyński (ang. nazwa to London Bridge, ale czy w tłumaczeniu na polski powinny być zachowane zasady naszej pisowni?). A może nie chodzi tu o budowlę?
    2. Słownik podaje też zapis Via Appia, encyklopedia zaś – via Appia. Wiem, że polska wersja to Droga Appijska a. droga Appijska (droga może być nazwą gatunkową). Czy nie należy tego jednak ujednolicić?
    Dziękuję.
  • wielkie litery w nazwach wydarzeń historycznych
    12.03.2011
    12.03.2011
    Szanowni Państwo,
    chciałbym zapytać o pisownię rewolucji francuskiej, a konkretniej – czym jest spowodowany zapis w Słowniku ortograficznym PWN-u: „rewolucja francuska a. Wielka Rewolucja Francuska”? Dlaczego przymiotnik wielka sprawił, że zmieniła się pisownia wszystkich wyrazów? I czy jest to pojedynczy przypadek, czy też w innych nazwach występuje ta sama zależność?
  • witryna – raz jeszcze
    28.03.2003
    28.03.2003
    Szanowni Państwo,
    serdecznie dziękuję za wyjaśnienie dotyczące terminu witryna internetowa (załączam je poniżej). Przyznam jednak, że nadal mam wątpliwości. Przecież nie powiemy internauci goszczący w witrynie, wizyta w witrynie?? Witryny sklepowe można wszak tylko oglądać, a z witrynami internetowymi robimy jeszcze inne rzeczy – wchodzimy na nie, odwiedzamy je, powracamy na nie, gościmy na nich, poruszamy się po nich, dokonujemy na nich wizyt. Wydaje mi sie, że kontekst, w jakim jest używane pojęcie witryna internetowa, jest zupełnie inny od tego, w jakim używamy wyrażenia witryna sklepowa, zatem przenoszenie zasad językowych dotyczących pierwowzoru chyba nie sprawdza się… Bardzo proszę o wyjaśnienie moich wątpliwości.
    Dziękuję i życzę miłego weekendu!
    Monika Niemirowska
    Szanowni Państwo,
    zauważyłam, że odpowiadając na pytania internautów, używają Państwo formy w witrynie internetowej, a nie na witrynie (w internetowej witrynie Ministerstwa Sprawiedliwości, w internetowej witrynie tyskiego urzędu miasta itd.). Tymczasem forma używana powszechnie przez samych internautów to na witrynie. Czy uznaliby ją Państwo za poprawną?
    Z góry serdecznie dziekuję za odpowiedź,
    Monika

    Myślę, że użycie metaforyczne powinno mieć oparcie w użyciu doslownym. Towar leży na wystawie sklepowej, ale w witrynie sklepu, nie na witrynie. Jest to logiczne, bo witryna to sklepowe okno, a internetowa witryna to też rodzaj okna, przez które internauci zaglądają do jakiejś firmy lub instytucji.
    - Mirosław Bańko
  • własny język
    9.04.2012
    9.04.2012
    Myślałem o stworzeniu własnego języka na bazie języka polskiego, w którym każdą literę k zamieniłbym na p i odwrotnie. Jakie warunki muszę spełnić, aby stworzyć własny język?
  • w Łosiu, w Łosiem, w Łosiach
    8.11.2015
    8.11.2015
    Łosie. Blisko Krynicy leżą (te) Łosie. Ja pytam o (to) Łosie koło Gorlic.
    Wikipedia nazwę wsi odmienia rzeczownikowo (M. = Łosie, D. = Łosia, C. = Łosiu etc., por. odmianę Międzylesia), inaczej niż nazwę łemkowskiej wsi koło Krynicy.
    Czyli podobnie, jak Polesie. Zastanawiam się, czy Łosie (od Łosia) nie jest to podobnie, jak poleskie od Polesia, pomorskie od Pomorza. Odmiana słowa Łosie powinna być nie jak słowa Polesie, a podobnie jak Poleskie. Jak by to brzmiało?
  • Włoszczowa
    5.04.2002
    5.04.2002
    Panie Profesorze,
    15 marca w programie „Mówi się” padło pytanie o miejscowość Włoszczowa. Pańska intuicja podpowiadała Panu odmianę przymiotnikową tej nazwy. Potem okazało się, że słownik podaje odmianę „warszawska”. Tymczasem „Słownik poprawnej polszczyzny PWN” pod redakcja prof. dr. Witolda Doroszewskiego (wydanie osiemnaste, str. 875, słownik w eleganckiej skórzanej oprawie ze złotymi literami i wykończeniami) podaje wyłącznie odmianę przymiotnikową, wskazując na tę z Pańskiego słownika jako błędną. Wiwat intuicja! Ale co to za rozbieżność?! Proszę o wyjaśnienie.
  • Wolkani czy Wolkanie?

    2.07.2004
    2.07.2004

    Jako fan StarTreka napotkałem się na pewną zagwozdkę językową. Sprawa dotyczy odmiany słowa Wolkan jako nazwy gatunku, a nie planety. Poniżej podana jest sugerowana odmiana rzeczownika Wolkan: liczba pojedyncza M. Wolkan, liczba mnoga M. Wolkani / Wolkanie Jednakże w środowisku fanów StarTreka zapanował niepokój co do poprawności takiej interpretacji odmiany rzeczownika Wolkan.

    Z góry dziękuję za odpowiedź i decyzje w tej sprawie

    Sylwek

  • W przypadku (,) gdy
    5.07.2018
    5.07.2018
    Dzień dobry,
    mam pytanie o przecinek w wyrażeniu w przypadku (,) gdy w członie inicjalnym. Niektórzy twierdzą, że nie ma na to reguły i że jest to całkowicie uznaniowe, ale jak się w tym połapać? Z poprzednich odpowiedzi Pana Bańko wynikało, że postawienie przecinka przed gdy nie jest błędem, ale za to niepostawienie go może być błędem. Z kolei po członach inicjalnych w języku polskim nie stawia się przecinka. Czy to jest trochę jak dlatego że vs dlatego, że
    dwa różne użycia?
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego