Przeczytałem w Poradni następujące pytanie: „Jestem ciekawa, jak to jest z zapożyczeniem z języka rosyjskiego za zaliczeniem – czy jest ono błędem leksykalnym, czy nie? Na ćwiczeniach z kultury języka poprawiamy je jako błąd, dlatego zdziwiłam się, gdy przy zamawianiu słownika spotkałam takie wyrażenie na Waszych stronach”.
Zdziwiło mnie określenie wyrażenia za zaliczeniem jako potencjalnie niepoprawnego rusycyzmu. Wydaje mi się bowiem, że rosyjski odpowiednik brzmi nałożennym płatieżom. Pan Mirosław Bańko w swojej odpowiedzi nie odniósł się do pochodzenia wspomnianego wyrażenia – czy mogę prosić o dodatkowy komentarz w tej sprawie?
Przy okazji chciałbym zapytać, czy i inne wyrażenia z przyimkiem za są uważane za rusycyzmy? Dotychczas wydawało mi się, że jest wręcz przeciwnie, a polskiemu za odpowiada najczęściej rosyjskie po. W języku ukraińskim analogiczne do polskich konstrukcje z za uważa się za całkowicie poprawne i rodzime, w przeciwieństwie do konstrukcji z po, traktowanych jak rusycyzmy – np. ros. po sogłasiju – ukr. za zhodoju (niepoprawnie: po zhodi) – pol. za zgodą; ros. po priedjawleniju – ukr. za predjawlenniam (niepoprawnie: po predjawlenni) – pol. za okazaniem.
Pozdrawiam
Łukasz Starzak

Dzień dobry,

Mam pytanie odnośnie użycia kropki i znaków wykrzyknika i znaku zapytania w tego typu zdaniach:

Słyszeliśmy tylko krzyk: „Halt! Halt! Halt!”. Wszyscy stanęli.

Jaki powinien być poprawny zapis jeśli chodzi o kropkę po cudzysłowie i czy powinna być i kropka i wykrzyknik, a może sam wykrzyknik za cudzysłowem?

W rozmowie z osobą z Białostocczyzny padł frazeologizm jak z broną w lesie. Zastanawiam się, co oznacza, skąd pochodzi i czy ma charakter regionalny, czy może po prostu nie miałem dotąd okazji go usłyszeć.

Z wyrazami szacunku

Czytelnik

Szanowny Panie Doktorze!

Pozwoli Pan, że na wstępie zacytuję tekst, którego dotyczy mój problem. Jest to instrukcja użycia pewnego gadżetu reklamowego:

„INSTRUKCJA NAKŁADANIA TATUAŻU
1. Zdejm przezroczystą folię
2. Przyłóż mocno tatuaż do suchej, czystej, odtłuszczonej skóry strona z klejem.
3. Zwilż papier wodą, odczekaj pół minuty, usuń papier, tatuaż jest gotowy.
ABY ZMYĆ TATUAŻ, UŻYJ OLIWKI

Pytanie moje jest następujące: czy błędem jest użycie w przytoczonej instrukcji słowa zdejm, czy raczej powinno byc uzyte słowo zdejmij, oraz czy zamiana tych słów może być uważana za błąd ortograficzny? Muszę również dodać, że nie zmienia to charakteru, wartości użytkowych i atrakcyjności ww. gadżetu reklamowego, gdyż instrukcja jest niszczona w czasie aplikacji. Dodam też, że powierzchnia, na której znajduje się instrukcja, jest bardzo mała (4x4 cm)

Z poważaniem
Maciej Wysocki

Czy zdrobnione imiona, np. Izka, Aśka, Kaśka, Anka są tak samo nacechowane jak zdrobnienia: Iza, Asia, Kasia, Ania? Czy zwracając się do koleżanki: „Izka/Aśka przynieś proszę te dokumenty” zamiast Iza/Asia, można powiedzieć, że używamy formy mniej sympatycznej dla odbiorczyni (przez niektórych traktowanej nawet jako mniej grzeczna)?

Szanowni Państwo,
czy istnieje reguła dotycząca sposobu zapisywania nazw zespołów chorobowych pochodzących od nazwisk kilku odkrywców? Innymi słowy, który z zapisów jest prawidłowy: zespół Guillaina-Barrégo czy zespół Guillaina i Barrégo? Obie formy spotykam w piśmiennictwie medycznym.

Z góry bardzo dziękuję i pozdrawiam
Wojciech Turaj

Spieram sie z dziewczyną o formę zdania: Mój syn posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego z powodu autyzmu, w tym zespołu Aspergera (…). Moim zdaniem jest w nim ewidentny błąd i zamiast wydanego powinno być wydane. Czy mam racje?
Z góry dziękuję za pomoc i pozdrawiam.

W angielskim istnieje bardzo przydatne wyrażenie idiomatyczne bite off more than you can chew, które dosłownie oznacza 'ugryźć więcej niż da się przełknąć' i używane jest w kontekście przerostu ambicji nad możliwościami. Czy Szanowna Poradnia ma pomysł na równie obrazowe tłumaczenie? Najlepiej z zachowaniem elementu żarłoczności.
Z góry dziękuję za wszelkie pomysły.
Dorota
PS Wiem, że nie można, ale rzadko mam okazję: przymiotnik od cara to carski. A od carycy też?

Zwracam się z zapewne nieco dziwnym pytaniem, ale frapuje mnie pewna sprawa. Gdyby istniała w Polsce miejscowość, która nazywałaby się Poniedziałek, to jak wyglądałaby odmiana tego wyrazu (np. jedziemy do Poniedziałka czy jedziemy do Poniedziałku?). Jak nazywaliby się jej mieszkańcy (Poniedziałkowicz, Poniedziałkowiczka)?

Czy poprawne jest potoczne sformułowanie żeśmy, np. żeśmy poszli? Czy jest to dopuszczalne, czy można tak mówić?