opart
  • Oficjalny słownik polskiego scrabblisty
    10.10.2002
    10.10.2002
    1. Czy formy takie, jak robiłoś, robiłom, to wymysł scrabblistów, czy też ma to jakieś „głębsze” uzasadnienie?
    2. Dlaczego poprawnie jest huj i chuj, a z przymiotników tylko chujowy (według OSPS [Oficjalnego słownika polskiego scrabblisty – Red.])?
    3. Dlaczego w słowniku jest np. peugeot, a łada i wiele innych nie?
  • O języku poetyckim słów kilka

    8.10.2023
    8.10.2023

    W Newsletterze Poradni Językowej PWN przeczytałem ostatnio post na temat wątpliwości co do odmiany neologizmu „słowisień” w wierszu J.Tuwima.

    Odpowiedź eksperta zawiera analizę gramat. zdania „A przez liście kraśnie pęk słowiśnie”, z której wynika, że słowo „kraśnie” jest w tym zdaniu czasownikiem w os. 3, słowo „pęk” — rzecz. w mianowniku, zaś słowo „słowisień” - rzecz. w bierniku.

    Przyznam, że mam kłopot z tym zdaniem. W zrozumieniu nie pomaga mi przytoczona analiza. Czy „kraśnie” w bezokol. to „kraśnieć”? Jeśli tak, to dlaczego nie ma tam „kraśnieje”? Czy to również neologizm? Dlaczego „słowisień” ma tu być w bierniku? Czy dopełnienie przy „pęk” nie powinno być w dopełniaczu?

  • opresyjny i opresywny
    27.06.2003
    27.06.2003
    Szanowni Panstwo!
    Jakie jest Pańtwa zdanie o przymiotniku opresyjny – nienotowanym raczej przez słowniki, a jednak często pojawiającym się w publikacjach socjologiczno-historycznych. Równie często zresztą jak opresywny, używany wymiennie z tym pierwszym. Która forma lepsza?
  • 500-osobowy
    13.01.2012
    13.01.2012
    Chciałabym wiedzieć, jak należy prawidłowo odczytać liczebnik w sformułowaniu 500-osobowa grupa kibiców: pięćsetosobowa grupa kibiców czy pięciusetosobowa grupa kibiców?
  • otrapianie miotu
    23.03.2004
    23.03.2004
    Jak wiadomo, myśliwi tropią. Jeżeli sprawdzili tropy wokół jakiegoś fragmentu lasu – w gwarze łowieckiej: miotu – to mówi się, że miot otropili. Instruując tropicieli przy liczeniu wilka, chciałem użyć konstrukcji: „mioty, które będziemy…”, no właśnie – otropiali czy otrapiali?
  • -owiać czy -awiać?
    7.07.2009
    7.07.2009
    Szanowni Państwo,
    czy mogą mi Państwo podać choć jeden powód, dla którego słowniki (SJP PWN; Wlk. Słownik Ort.-Fleks., Świat Książki) podają jako poprawny czasownik urzeczowiać od urzeczowić? Próbowałam znaleźć inny taki przykład, ale mi się nie udało. Wszędzie o przechodzi w a: ustanowićustanawiać, wznowićwznawiać, wyłowićwyławiać, upaństwowićupaństwawiać, uzdrowićuzdrawiać, uzmysłowićuzmysławiać.
    Z poważaniem
    Barbara Słomka
  • palancista
    7.12.2001
    7.12.2001
    Palant – odcinek nr 2.

    Które znaczenie słowa palant wystąpiło w języku polskim jako pierwsze: palant jako gra, czy palant jako obraźliwe określenie człowieka?
    Jeśli chodzi o tzw. uzus językowy, to w sieci nie ma żadnych informacji na temat palanta, słyszeliśmy o kilku grupach grających w palanta w Poznaniu i w Wielkopolsce, ale jeszcze nikt nie podniósł kwestii słowa określającego gracza w palanta.

    pzdrw.
    Jacek Pawlak
  • piazza
    22.02.2007
    22.02.2007
    Szanowna redakcjo,
    czy poprawne jest wyrażenie tworzą przestrzeń eliptycznego piazza czy może tworzą przestrzeń eliptycznej piazza – w przypadku wtrącenia wyrazu obcego jakiego rodzaju powinien być przymiotnik: języka ojczystego czy obcego, z którego pochodzi wtrącone słowo?
    Pozdrawiam,
    Tomek
  • piksel i Piksel
    28.01.2012
    28.01.2012
    Mam pytanie co do odmiany słowa, a właściwie imienia Piksel. Tak nazywa się mój pies i ja mówię: Piksla, (z) Pikslem, (o) Pikslu itd., a inni prawie zawsze: Piksela, (z) Pikselem, (o) Pikselu itd. Wydaje mi się, że imię powinno się odmieniać tak, jak ja je odmieniam, a takiego zwykłego piksela komputerowego należy odmieniać właśnie z tym e, ale dalej nie jestem pewna. A może to w ogóle bez znaczenia i obie formy są poprawne?
  • Pío Baroja y Nessi
    27.10.2010
    27.10.2010
    Szanowni Eksperci,
    Pío Baroja y Nessi to dosyć znany XX-wieczny pisarz hiszpański, tworzący w jednym nurcie m.in. z Josém Ortegą y Gassetem. Jak go odmieniać? D. Barojy, Baroi, Barochy, Barohy?, C. Baroje, Baroi, Barosze, Baroże? Być może Baroja powinno pozostać nieodmienne – tylko że wówczas postać DB. Pío Baroja y Nessiego sugerowałaby mianownik Pío Baroj y Nessi.
    Michał Gniazdowski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego