opiera
  • Znów, znowu
    29.12.2015
    29.12.2015
    Zastanawiam się, czy istnieje jakaś różnica w stosowaniu wyrazów znów i znowu. Mnie osobiście się wydaje, że znowu jest formą długą od znów, stąd powinno się ją raczej stosować na początku i końcu zdania, a znów w środku, tak jak to się zaleca w przypadku słów dziś i dzisiaj. Mój oponent w dyskusji jednak się opiera, że formy te są całkowicie tożsame. Czy można by rozsądzić kto ma rację?
  • adaptacja akcentowa wyrazów obcych
    6.03.2013
    6.03.2013
    Szanowni Państwo,
    w procesie apelatywizacji dokonuje się zmiana pisowni (wielka litera na małą) oraz adaptacja do polskiej pisowni i fonetyki (w przypadku propriów o proweniencji obcej). Żadne ze znanych mi źródeł nie wspomina zaś o zmianie sposobu akcentowania. Wydaje mi się, że nazwisko Kałasznikow zaakcentujemy proparoksytonicznie, a w nazwie karabinu kałasznikow akcent położymy na drugiej sylabie od końca. Czy mam rację? Czy można zatem sformułować ogólną regułę?
    Z wyrazami szacunku
    D.
  • angielskie nazwy na -ey
    10.09.2011
    10.09.2011
    Szanowni Państwo!
    Moje pytanie tyczy się odmiany angielskich imion zakończonych w pisowni na -ey, np. Jaimey i Bailey. Zgodnie z zasadą 240 jako imiona obce zakończone w wymowie na -i powinno się je odmieniać tak jak Giovanni i Luigi, czyli Jaimiego, Bailiego, o Jaimim, o Bailim. Jak w takim wypadku powinno się odmieniać imię Stanley, które po angielsku również kończy się w wymowie na -i: czy należałoby odmieniać Stanliego Kubricka?
    Z wyrazami szacunku,
    Patryk Gołębiowski
  • arbitralny

    6.10.2023
    6.10.2023

    Czy słowo arbitralny może oznaczać «nieuzasadniony»? Często spotykam się z takim użyciem (arbitralny dobór przykładów itp.) w pracach naukowych i innych tekstach, ale w SJP go nie znajduję. Czy to kalka z angielskiego arbitrary?

  • Bernoulli, Vitali, Fibonacci
    30.07.2002
    30.07.2002
    Mam pytanie dotyczące wymowy nazwisk obcego pochodzenia, a dokładniej odmiany nazwisk Bernoulli i Vitali. Spotkałem sie z opinią, że wymowa [Bernuliego], [Vitaliego] jest niepoprawna, należy zaś mówić [Bernulego] i [Vitalego]. Czy to prawda i skąd się to wzięło? A jak będzie z wymową Fibonacciego?
    Dziękuję.
  • Camus i Petit
    14.06.2002
    14.06.2002
    Chciałbym spytać o odmianę (z wymową) dwóch nazwisk francuskich. Pierwsze to Camus [wym. kami]. Słownik ortograficzny podaje, że w dopełniaczu piszemy Alberta Camus (nieodmiennie) lub Alberta Camusa. Jaka jest wymowa nazwiska w tym drugim przypadku? I dlaczego nie ma formy Camus'ego? (jak Rabelais'go)?
    Drugie to nazwisko francuskiego piłkarza Emmanuela Petit. Jak napisać i jak wymówić formę dopełniacza tego nazwiska? Komentatorzy mówią czasem Petiego, a czasem Petita.
  • Cesarstwo Rzymskie i Rzeczpospolita szlachecka
    9.10.2014
    9.10.2014
    Szanowni Państwo,
    czy poprawny jest zapis cesarstwo zachodniorzymskie małą literą? Jest to zachodnia część cesarstwa rzymskiego, czyli jakiś obszar dawnego państwa. Mam jednak wątpliwości, ponieważ jest też zapis Cesarstwo Rzymskie.
    Podobnie, czy poprawny jest zapis Rzeczypospolita szlachecka: „Z chwilą powstania Rzeczypospolitej Szlacheckiej…”? Wydaje mi się, że słowo szlachecka jest tylko określeniem Rzeczypospolitej, a nie tworzy z nią nazwy własnej.
    Dziękuję za odpowiedź!
  • Czy słonina ma coś wspólnego ze słoniem?

    4.02.2024
    4.02.2024

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z następującym pytaniem: Dlaczego słonina to nie mięso ze słonia, tak jak konina jest mięsem z konia? Skąd wywodzi się słowo słonina? Czy ma związek z solą?

    Z wyrazami szacunku,

    Anna

  • Czy słoń to słusznych rozmiarów koń?

    2.04.2024
    2.04.2024

    Mój kolega twierdzi, że wyraz "słoń" jest skrótem od "słusznych rozmiarów koń". Czy ma rację?

  • do Tych czy Tychów?
    28.02.2003
    28.02.2003
    Tychy powracają jak bumerang. Mimo że eksperci poradni językowej wielokrotnie wypowiadali się na temat dopełniacza tej nazwy, ich odpowiedzi nie satysfakcjonują czytelnika gazety, w której pracuję. Otóż twierdzi on, że poprawna jest jedynie forma Tych, i domaga się dokładnego potwierdzenia, na podstawie jakich ustaleń i kiedy do języka ogólnego i do słowników trafiła forma Tychów. Niestety sama nie potrafię wskazać takiego dokumentu, czy też daty wprowadzenia oficjalnej poprawki (czytelnik twierdzi, że podobne zmiany są poprzedzone konkretnymi przepisami). Bardzo proszę o pomoc i jak najbardziej szczegółową odpowiedź.
    Agata Gogolkiewicz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego