Obdarzony jestem pięknym (tak, skromność nie jest moją zaletą), aczkolwiek niekiedy kłopotliwym, nazwiskiem – Małysa. Czy odmiana mojego (i podobnych) nazwisk jest „przymusowa”? Jego deklinacja (szczególnie w wołaczu – Małyso) wzbudza niekiedy salwy śmiechu. W bliskich mi kręgach przyjęto zasadę nieodmieniania, ale wielu ludzi uważa to za błąd i sugeruje, aby „deklinować Małysę” zawsze i wszędzie.
Pozdrawiam
Michał

Szanowni Państwo!
Chciałabym zapytać o odmianę nazwisk obcych zakończonych na -a, poprzedzonych słowami de, da itd., np. Pietro da Cortona. Słownik zaleca odmianę, czy jednak odnosi się to również do wskazanego przeze mnie typu nazwisk — da Cortona znaczy przecież z Kortony. Gdyby odmieniać spolszczone nazwisko tego malarza, byłoby: Piotra z Kortony, Piotrem z Kortony, odmieniałoby się zatem tylko imię. Stąd mój opór budzi odmiana: Pietra da Cortony, Pietra da Cortonę. Ale może niesłusznie?

Dzień dobry!
Nie wiem, jak poradzić sobie z interpunkcją w przypadku użycia imiesłowu przysłówkowego w połączeniu z partykułami jedynie, tylko. Chodzi o zdania o konstrukcji typu: „Można sobie z tym poradzić jedynie stosując odpowiednią metodę”. Gdzie powinien stać przecinek oddzielający imiesłów? A może można go w ogóle pominąć?
Z góry dziękuję za odpowiedź.

Dzień dobry,
dziękując za Pańską – niezwykle budującą – odpowiedź (poniżej↓),
w związku z interpretacją:
https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Rok-do-roku-w-raportach-finansowych;17065.html
proszę Pana (lub oddelegowaną przez Pana osobę) o ustosunkowanie się do poniższych kwestii.
Odpowiadam (jako ekonomistka z wykształcenia i filolożka z zamiłowania, co niezwykle utrudnia mi wykonywanie pracy zawodowej) za korektę różnego rodzaju dokumentacji, w tym za ostateczną cenzurę okresowych raportów giełdowych (które udostępniane są do publicznej wiadomości, czyli na wielu portalach internetowych).
Ww. interpretacja – nader liberalna w moim odczuciu – rozpowszechnia mylny pogląd ekonomistów nieposiadających żadnego zaplecza językowego: cokolwiek napiszemy, a jest to w miarę zrozumiałe, może być stosowane (z takich tez tworzy się przeświadczenie o poprawności nagminnego zapisu „2017r.” lub „2017r”).
Poniżej przedstawiam moje wątpliwości.
1) Przywołany w przykładzie wskaźnik C/Z (cena na zysk) nie jest skrótem i trudno raczej rozpatrywać go w kategoriach ortografii. Jest to działanie matematyczne, w którym cenę jednej akcji dzielimy na zysk pozyskany z tej akcji (wynik równania wyraża zatem stopień opłacalności inwestycji w ów papier wartościowy). C oraz Z (ang. P i E) nie są wówczas skrótami, a symbolami (tak jak w fizyce: W – praca, R – opór elektryczny). Zatem o żadnej niepoprawności językowej (czy dopuszczaniu/niedopuszczaniu pisowni z kropkami i ukośnikiem) nie może być – moim zdaniem – mowy.
2) Przytoczony kazus zapisu obr/s dotyczy zaś jednostki miary, a tam występują uniwersalne zasady (bez kropki): m, s, kg (taki też status nadano obr – w wersji angielskiej r).
3) Jednakże nie mogę się zgodzić z wykładnią dla powszechnie stosowanego zapisu r/r lub (a chyba nigdy się z takim zapisem nie spotkałam) k/k. To nie są ani symbole, ani jednostki miary. Zapis r./r. po pewnej frazie oznacza działanie matematyczne, w którym porównano dany parametr (np. C – cena) z 2015 roku (r.) z tym samym parametrem w 2016 roku (r.). Czyli w skrócie „cena chleba wzrosła o 20% r./r.” (jeśli chodzi o kwartał, to przychylam się raczej do zapisu kw./kw., a już q/q na pewno nie wzbudza wątpliwości, bo jest i angielski, i bez kropki (o którą się niniejszym awanturuję): – )).
4) Moim zdaniem zaproponowane przez Państwa skróty typu rdr. są optimum niewzbudzającym wątpliwości (bez dyskusji: – )). Jednak poprawnym zapisem jest r./r., a ze względu na rozpowszechnienie formy r/r może być ona po prostu tolerowana.
Z góry dziękuję za odpowiedź. Przepraszam, jeśli opisałam sprawę zbyt zawile. Chętnie kwestię moich dylematów doprecyzuję
Pozdrawiam
Agnieszka

Witam, i proszę o odpowiedź na następujące pytanie: nurtuje mnie od dłuższego czasu kwestia, czy aby nie powinniśmy wziąć się za reformę ortografii. W końcu wszelkie różnice w wymowie między h a ch czy między ó a u, ż a rz znikły (zniknęły?), a pisownia powinna być przecież odwzorowaniem mowy. Pomijając przywiązanie do tradycji, czy istnieją jakieś inne powody, aby takiej reformy nie przeprowadzać (swoją drogą, przydałaby się ona nie tylko w Polsce)?
Pozdrawiam

Chodzi mi o słowo singiel, od niedawna dopuszczone w niektórych słownikach w takiej właśnie formie pisanej, a od wielu lat pisane w słownikach singel. Skąd się wzięła taka „stara” słownikowa pisownia z twardym g? Czym to było (no i de facto jest) uzasadnione, skoro prawie wszyscy to g wymawiają miękko (chyba tylko poza tymi, którzy zasugerowani pisownią, wymawiają to słowo dokładnie tak, jak zostało napisane)?

Szanowni Państwo,
będę niezmiernie wdzięczna za pomoc w interpretacji następującego zagadnienia: „Wyrazy mylone i źle rozumiane”, np. irracjonalny to jest 'pozarozumowy', a nie 'absurdalny', por. też adaptować i adoptować, lipny i lipowy, owocny i owocowy itp. Jest to dla mnie bardzo ważne.
Z góry dziękuję.

Szanowni Państwo
Który zapis jest poprawny: statuty kazimierzowskie czy statuty Kazimierzowskie (Kazimierza Wielkiego)?
Czy można powiedzieć, że kronika jest źródłem do czegoś? Jaka jest prawidłowa łączliwość?
Jak zapisać klasztor benedyktynów, jeśli chodzi o konkretny obiekt, ale znajdujący się poza Polską?
Pozdrawiam

Jak się odmienia czasownik stawić (występujący w zwrotach stawić opór i stawić czoło) w czasie teraźniejszym i przyszłym?

Szanowna Poradnio,
przedrostki super i ekstra zapisujemy łącznie z innymi wyrazami – było o tym już nieraz. W WSO PWN to reguła [148], lecz nie ma tam przykładów połączeń z czasownikami. W Waszej Poradni przewinął się chyba tylko jeden – superwizjujemy. Mam jednak ogromny opór w łączeniu super i ekstra z czasownikami i imiesłowami (np. Ale super wyglądasz! czy ekstra napisane). Toteż proszę o poradę w sprawie pisowni owych dwóch „inkryminowanych” cząstek.
Z poważaniem
Aleksander Durkiewicz