Szanowni Państwo,

jaki jest współczesny odpowiednik archaizmu jako?

Panie Profesorze,
jest Pan moją ostatnią deską ratunku, ponieważ w dostępnych mi źródłach nie znalazłam odpowiedzi na nurtujące mnie pytanie. Chodzi o to, że moja teściowa wymaga od swoich dzieci (i mnie) oraz od wnuczek zwracania się do siebie w formie 3. os. l.p.: „Niech mamusia (mama, babcia) powie (da, pokaże itp.)…” lub „Proszę powiedzieć (dać, pokazać itp.)…” zamiast „Mamusiu (mamo, babciu), powiedz (daj, pokaż itp.), proszę”. Teściowa pochodzi z Wilna, ukończyła filologię rosyjską i twierdzi, że takich form zwracania się do osób starszych od siebie nauczona została w rodzinnym domu, w związku z tym wymaga tego od nas. Ja, co prawda, nie jestem filologiem, ale ekonomistką, jednak zwracam uwagę na to, JAK mówię, i chcę, aby moje dziecko również wypowiadało się poprawnie. Formy podane wyżej drażnią mnie, wydają mi się nieco archaiczne i dlatego pytam: czy moja teściowa MA PRAWO (z punktu widzenia poprawności językowej) wymagać od nas używania wspomnianych form?
Z niecierpliwością będę oczekiwać odpowiedzi od Pana.
Załączam wyrazy szacunku,
Marta Piaskowska z Łodzi

Uprzejmie proszę o rozstrzygnięcie, czy poprawna jest poniższa wersja zapisu adresu, w którym oprócz numeru domu i mieszkania występuje również oznaczenie klatki schodowej (litera B):

ul. Portowa 8 B m. 9

Z poważaniem
Iwona Bobowska

Proszę o poradę dotyczącą poprawności zdania: Z Jolą poszłyśmy do kina. Taką formę słyszę w mowie potocznej bardzo często. Czy lepiej: Ja z Jolą poszłyśmy do kina.

Często spotykam się z wyrażeniem jeszcze inne. Zastanawiam się, czy jest to prawidłowo ujęte. Z kolei zwrot jeszcze bardziej zróżnicowane wydaje się prawidłowy. Z przecież nikt nie mówi jeszcze bardziej inne, jeszcze inniejsze :) Poproszę o pomoc!

Omawiana już była wielokrotnie kwestia zbiegu znaków interpunkcyjnych, kropki i cudzysłowu, np. w zdaniu:

On powiedział: „Ale brzydka pogoda!”.

Zastanawiam się, jak wyglądałby ten zapis, gdyby taka fraza w cudzysłowie z jakiś względów była zapisana kursywą (choćby ze względu na przyjęte w danym wydawnictwie rozwiązania jako cytat, wyrażenie obcojęzyczne zakończone wykrzyknikiem czy tytuł zakończony wykrzyknikiem). Czy można jednak po wykrzykniku w takiej sytuacji postawić kropkę?

Szanowni Państwo,
wrócę do pytania, na które dostałam odpowiedź, jednak bardzo niesatysfakcjonującą. Jak rozumiem, dr Wolański zapisuje Kennedy'ego, a wymawia [kenediego]? Dlaczego zatem mamy stawiać tam apostrof? Nie dajemy go w przypadku np. Caseyów (Caseyami, Caseyowie itd.). Nie przekonuje także mnie argument, że mogłoby to zmylić nas co do postaci mianownikowej. Nie myli nas w przypadku form: Jakiem czy Grapie. Co z Jakiem od Jacquesa (porada prof. Grzeni)?

Słownik Doroszewskiego podaje m.in. takie dwa synonimy pokojowej: kameriera i kamerystka. Czy wyrazy te mają odpowiedniki dla mężczyzn (tj. kamerier i kamerysta)?

Witam!
Chciałem spytać o rzeczownik kasha (rodzaj tkaniny, słowo zanotowane m.in. w NSO Polańskiego). Jak go wymawiamy?
Od tego zależą formy odmiany, a w Słowniku ortograficznym Karpowicza widnieje: kasże. Jaki będzie biernik liczby mnogiej? Kashe byłoby dla wymowy [kasza], a kashy dla wymowy zgodnej z Karpowiczowskim kasże. Proszę o opinię.
Pozdrawiam.

Zajmuję się zawodowo tłumaczeniami z języka angielskiego i trafiłem właśnie na słowo cataclysmic. Moim pierwszym skojarzeniem było katakliczny, ale chcąc się upewnić, że takie słowo w języku polskim w ogóle istnieje, przeprowadziłem poszukiwania, ale niestety znalazłem jedynie szczątkowe informacje. Są to skany ze starych publikacji, jak np. na stronie https://nfjp.pl/lemma/katakliczny czy w rozdziale „Śpiew końcowy” poematu K. Baczyńskiego „Wesele poety”. W słowniku PWN (ani w korpusie na stronie sjp.pwn) niestety nie udało mi się znaleźć żadnych odniesień, a bardzo zależałoby mi na pewności, że moje użycie w tłumaczeniu słowa katakliczny zamiast katastroficzny jest uzasadnione. Dodam, że tłumaczony przeze mnie tekst (instrukcja do gry bitewnej Warhammer 40,000) jest dosyć specyficzny i dobrze znosi archaizmy.