Szanowna Redakcjo,
często spotykam się z sytuacją mnożenia przymiotników przed rzeczownikiem i nieoddzielania ich przecinkami. Jak wiadomo, jest to uzasadnione wówczas, gdy przymiotniki nie są równorzędne. Niekiedy trudno jednak jednoznacznie je sklasyfikować, a ocena ich pozycji względem rzeczownika bywa raczej subiektywna. Czy zatem w zdaniu: […] aby sprowadzić tę fasadę do gładkiej pionowej powierzchni, do szklanej matowej płyty […] słusznie nie wstawiono przecinków?
Kłaniam się
Iwona

Coraz częściej spotykam w nowo zredagowanych publikacjach konstrukcje typu (podaję przykłady z jednego źródła):

„W stajni rozbrzmiewały tylko stukanie kopyt i szum wody z węża”;

„Na plastyce narysowała pędzącego konia z rozwianymi ogonem i grzywą”.

Takie konstrukcje uważam za rażące hiperpoprawnością, brzydkie i niefunkcjonalne (wyobraźmy sobie, że ktoś cytuje któreś ze zdań, opuszczając fragment wyliczenia). Czy rzeczywiście liczba mnoga czasownika w orzeczeniu jest tu konieczna?

Wczoraj o północy rozpoczęła się w Polsce sprzedaż książki Harry Potter i Książę Półkrwi. Jeden z bohaterów nazywa się Snape [snejp]. Jak poprawnie utworzyć miejscownik? Snape’ie czy Snapie? Z jednej strony jest zasada o odmienianiu z apostrofem po bezdźwięcznym e, z drugiej – o opuszczaniu bezdźwięcznych głosek, jeśli poprzednia (tutaj – p:p´) się zmienia…

Szanowna Poradnio,

słowniki języka polskiego podają zgodnie jeden przykład haplologii: sześcian zamiast sześciościan (wzorem: ośmiościan). Przykład znakomity, ale i chyba nader odosobniony…

Czy istnieje w polszczyźnie więcej takich wyrazów? Czy, przykładowo, można dopatrzyć się haplologii w następujących wyrazach: skoczogonek (skoczoogonek), scenopis (scenoopis), mięsopust (mięsoopust); ewentualnie haplologii „głoskowej”: dysonans (dyssonans), falstart (falsstart)?

Michał Gniazdowski

Zastanawia mnie pochodzenie oraz znaczenie powiedzenia to nie piekarnia. Coraz częściej spotykam się z nim w sytuacjach typu ‘spokojnie, prześlę Pani tę umowę na jutro’. To nie piekarnia – w znaczeniu ‘proszę poczekać, ta sprawa nie jest tak bardzo pilna’. Najbardziej mnie zastanawia, co ma wspólnego piekarnia z załatwianiem pilnych/naglących tematów. Jedyne co mi przychodzi do głowy to szybka obsługa w piekarni – człowiek wchodzi, kupuje chleb i opuszcza lokal, wszystko trwa parę chwil.

Szanowni Językoznawcy,

czy do zapisu nazwy „Trasa W-Z” powinno się używać dywizu czy półpauzy? Według WSO i wszystkich materiałów, jakie znalazłem, pisze się to z dywizem, jednak po rozwinięciu skrótowca mamy – zgodnie z normami edytorskimi – „Trasę Wschód–Zachód” (z półpauzą). Czemu zatem w skrótowcu to zmieniamy? Pomijam oczywiście fakt, że wg RJP w skrótowcach opuszcza się łączniki.

Z wyrazami szacunku

Jakub Jagiełło

Dzień dobry,
tłumaczymy z różnych języków przewodniki górskie i wciąż wraca do nas problem, jak przekładać downscrambling, downclimbing. Brakuje nam słowa na 'wspinaczkę w dół'. Czy można coś na to zaradzić?
Pozdrawiam
Joanna Duraj

Zwracam się do Pana z nietypowym być może pytaniem. Mój mężczyzna twierdzi, że używany przeze mnie wyraz wtedy w funkcji okolicznika czasu w przykładowym zdaniu: „To wtedy jesteśmy tak umówieni” jest regionalizmem. Czy może jest on dopuszczalną formą ogólnopolską?
Dziękuję

Dzień dobry,
W trakcie trwania – czy to pleonazm, tautologia? Wydaje mi się, że tak, a jednak zwrot jest dość często używany. Będę wdzięczna za rozwianie wątpliwości.

Szanowni Państwo,
mam problem z zapisem didaskaliów w dialogach.
Z porady „Zapis partii dialogowych” wynika, że reguła kolejności podmiotu i orzeczenia jest sztywna „mamy szyk podmiot + orzeczenie” dla czasowników nie oznaczających mówienia.
Natomiast zetknąłem się z zapisami:
„Nieprawda – tupnął nogą Kaziuk” – Konwicki „Dziura w niebie”
„Jak ty sobie to wyobrażasz, Yennefer? – zmarszczył brwi Crach an Craite” – Sapkowski „Wieża Jaskółki”.
To błędy, czy wyjątki od reguły? I czemu małą literą?