orzecznik
  • będąc czynnym zawodowo
    6.07.2008
    6.07.2008
    Szanowni eksperci,
    proszę o odpowiedź na małe pytanie. Czy w zdaniu „Zmarł w wieku 90 lat, do ostatnich chwil będąc czynnym zawodowo” powinno być właśnie czynnym czy czynny? Toczę na ten temat z kimś spór i jestem zdania, że należy użyć formy czynnym.
    Łączę pozdrowienia.
  • dziesiątki

    5.02.2024
    5.02.2024

    Dzień dobry,

    mam problem ze zdaniem:

    "Dziesiątki milionów dzików są zabijane..."

    "Dziesiątki milionów dzików jest zabijanych..."

    Wielki słownik poprawnej polszczyzny podaje, że "składnia liczebników nieokreślonych jest taka sama jak liczebników głównych od pięciu wzwyż".

    Czyli: "Siedem dzików jest zabijanych", ale równocześnie zdanie "Dziesiątki dzików jest zabijanych" brzmi bardzo dziwnie, bo wydaje się, że to "dziesiątki" są podmiotem. Co zatem zrobić z "dziesiątkami milionów"?

  • Jestem Polakiem – dlaczego narzędnik?
    15.10.2016
    15.10.2016
    Mój kolega z Włoch zapytał mnie, dlaczego polskie zdanie typu Jestem Włochem, Jestem Polakiem zawiera narzędnik, nie zaś jak w innych językach, które podlegają deklinacji, z mianownikiem (niem. Ich bin italienisch, wł. Sono Italiano). W łacinie widzimy podobną zależność – Jestem człowiekiem, Ecce homo.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Z pozdrowieniami
    Albert Gorzelak
  • jest używany czy używany jest?
    24.03.2003
    24.03.2003
    Szanowni Państwo,
    nigdzie nie mogę znaleźć odpowiedzi na następujące pytanie: czy lepiej powiedzieć „Do mocowania świec jest używany klucz dynamometryczny”, czy „Do mocowania świec używany jest klucz dynamometryczny”. Dla mnie druga wersja brzmi lepiej, ale spotkałem się z opinią, że to rusycyzm. Czy to prawda? Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Karol Zadora
  • kłopotliwy imiesłów
    2.04.2010
    2.04.2010
    Naszły mnie dzisiaj wątpliwości natury gramatycznej. Zastanawiam się, czy można powiedzieć: „Zostałby pozbawiony swojego samochodu, tym samym zostając usuniętym z pozycji kierowcy”. Martwi mnie głównie druga część zdania, właściwie jedynie kwestia zostąjąc usuniętym.
  • Kłopoty redakcyjne

    8.10.2022
    8.10.2022

    Szanowni Państwo!

    Czy mogę poprosić o analizę dwóch zdań? Oba zostały poprawione przez dwie różne polonistki, przy czym jedno według mnie zawiera błędy. Oto zdania: 1. Tym, co często w tym świecie uchodzi za miłość, jest tak naprawdę pożądanie. 2. Tym, co często w tym świecie uchodzi za miłość jest tak naprawdę pożądaniem. (oryginał: What often passes as love in this world is actually lust).

    Według mnie prawidłowa zależność brzmi: Tym, co..., jest pożądanie / To, co..., jest pożądaniem.

  • Kto jest winny czego? Być winnym – kilka uwag o pochodzeniu frazy

    22.07.2021
    22.07.2021

    Proszę o szersze opisanie pod kątem etymologicznym znaczenia wyrażenia być winnym czegoś.

    Dziękuję.

  • niejedyny

    21.12.2021
    21.12.2021

    Szanowni Językoznawcy,


    chcę zapytać o pisownię "nie" ze słowem "jedyny". Z jednej strony w Waszym słowniku ortograficznym jest zapis razem - niejedyny. Z drugiej w Poradni jest porada "To nie jedyne inspiracje", gdzie za poprawny został uznany zapis rozłączny. I nie bardzo zrozumiałam, czemu raz razem, a raz osobno, pomijając przypadek "nie jedyny, lecz jeden z wielu", gdzie faktycznie powinna być pisownia rozłączna. I kiedy jeszcze?


    Pozdrawiam,

    Anna

  • Ponownie zwyciężył, ale czy: ponownie zwycięski?
    12.01.2018
    12.01.2018
    Czy sformułowanie Kamil Stoch ponownie zwycięski lub Łomaczenko ponownie zwycięski jest poprawne?

    Dziękuję
  • Przecinek między elementami orzeczenia imiennego
    31.03.2016
    31.03.2016
    Podczas pisania artykułu na bloga stworzyłem zdanie:
    Jedyną szansą na rozwinięcie się nowotworu serca w ten sposób jest przeniesienie komórek nowotworowych z innych narządów poprzez krew.

    Mam zwyczaj czytania swoich tekstów na głos przed publikacją, więc automatycznie zrobiłem pauzę przed jest. Pytanie brzmi: czy powinien tam stać przecinek? Wydaje się to rzeczą naturalną, aczkolwiek nie jestem tego pewien. Jaka jest reguła?

    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego