-
dyżur i ostry dyżur
11.01.202411.01.2024Szanowni Państwo,
co dokładnie oznacza dyżur?
Podstawowa definicja pojęcia dyżur wskazuje na pełnienie obowiązków i okres pełnienia.
Definicja pojęcia ostry dyżur wskazuje na okres i „obowiązek przyjmowania wszystkich chorych”, czyli raczej gotowość.
Z kolei w Kodeksie pracy (art. 1515) znajdziemy już wprost „gotowość” i wzmiankę o tym, że jest możliwe „mieć dyżur”, a nie wykonać pracy.
Dwie ostatnie definicje zdają się lekko kontrastować z pierwszą, w myśl której nie tylko gotowość jest potrzebna, ale też pełnienie. Czy w tej pierwszej definicji po średniku (lub nawet przed : ) nie miało być:
„też: okres pozostawania w gotowości do pełnienia tych obowiązków”?
Z góry dziękuję!
-
ostre koło4.02.20114.02.2011Witam,
Interesuję mnie geneza określenia ostre koło – czyli roweru bez wolnobiegu. W języku angielskim funkcjonuje nazwa fixed gear, co ma bezpośrednie uzasadnienie w zainstalowanym mechanizmie. Jak jest w polskim przypadku?
Pozdrawiam,
Szydłowski -
Używam kleju 5.05.20205.05.2020Nie znalazłem w Poradni odpowiedzi na frapujące mnie zagadnienie odnośnie zaimka który (którego). Zdanie Użyję kleju, który pozostawia ostry zapach nie budzi wątpliwości, lecz gdy zacznę zdanie od podmiotu, zwątpienie narasta:
1. Klej, który użyję, pozostawia ostry zapach.
2. Klej, którego użyję, pozostawia ostry zapach.
Który wariant jest prawidłowy?
Z wyrazami szacunku.
-
Co ma brona do obrony? 12.09.201812.09.2018Czy zdaniem Państwa istnieją związki znaczeniowe słów broń, obrona ze słowem określającym czynność rolniczą, mianowicie bronowaniem? U dawnych Słowian bardzo ważnym był zwyczaj oborywania granic, co stanowi magiczną ochronę (obronę) przed rozmaitymi energiami, duchami, które mogłyby wejść w szkodę. Oborywaniem wyznaczano i utrwalano granice. My dzisiaj mówimy o obronie granic. Wyjaśnienia słów broń i brona w Słowniku prasłowiańskim jedynie zwiększyły ilość rodzących się pytań…
-
Dyżur 31.01.201731.01.2017W definicji PWN dyżur oznacza przede wszystkim pełnienie obowiązków. Może być jednak tak, że ktoś (np. dyżurny w szkole) ma dyżur, a nie będzie musiał nic wykonać (bo np. tablica pozostanie niezapisana). W tym wypadku dyżur jest, pracy nie ma. Podobnie w przypadku ostrego dyżuru. Gdyby nie zgłosił się żaden chory, nie są wypełnione obowiązki. Chyba że obowiązkiem była właśnie owa gotowość. Nie jest to jednak zaznaczone w definicji. Proszę o odniesienie się do tych zarzutów.
-
Ostrykół8.06.20118.06.2011Bardzo proszę o informację o odmianie nazwy Ostrykół. Lokalni mieszkańcy mówią o Ostrym Kole, do Ostrego Kołu, ale czy nie powinno to być Ostrykole, Ostrykołu?
Bardzo dziękuję za odpowiedź!
-
Sos piri-piri /Piri-Piri 4.10.20184.10.2018Szanowni Państwo,
czy coraz popularniejsza w polskiej kuchni papryczka to piri piri, czy piri-piri? Słownik nie notuje tej nazwy, a obie wersje spotyka się w użyciu.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
afiksoid, prefiksoid, sufiksoid
1.03.20241.03.2024Szanowni Państwo,
co oznaczają terminy afiksoid, prefiksoid, sufiksoid? Różne publikacje językoznawcze zdają się używać tych terminów na różne sposoby i zastanawia mnie, czy istnieje jakaś spójna ich definicja.
Pozdrawiam serdecznie
-
a nawet, lub raczej
1.06.20231.06.2023Szanowni Państwo!
Zwracam się z pytaniem co do poprawnej interpunkcji w przypadku użycia wyrażenia „a nawet”. Przykładowe zdanie: „Przynosi ulgę, zmniejsza ból, a nawet przygnębienie”. Czy przed tym wyrażeniem powinno stawiać się przecinek? Czy jest to zależne od kontekstu? Jak to wypada w kontekście podobnych zwrotów, np. „lub raczej”? Będę wdzięczny za odpowiedź.
Pozdrawiam!
-
ani (nie)26.03.201026.03.2010Dzień dobry,
obecnie po ani (też) używa się czasownika z formie przeczącej. Czy kiedykolwiek w historii języka polskiego stosowano ten spójnik z czasownikiem w formie twierdzącej? Na przykład: „Nie trap się brakiem sukcesu ani zawierzaj pieniądzom” czy „Nie dotrą nigdy do bram raju ani też wejdą”. Może jest też jakaś różnica pomiędzy ani i ani też, jeśli chodzi o użytą formę czasownika.
Pozdrawiam serdecznie,
Joanna Repec