oto
-
Bitwa
19.09.202019.09.2020W Encyklopedii PWN znalazłem taki oto fragment artykułu hasłowego Beresteczko: „miejsce zwycięskiej bitwy wojsk polskich pod dowództwem króla Jana II Kazimierza nad wojskami kozacko-tatarskimi pod dowództwem B. Chmielnickiego i chana Islama Gireja”. Czy sformułowanie zwycięska bitwa wojsk X nad wojskami Y jest poprawne?
-
błąd w kolędzie?29.12.200729.12.2007Oto fragment kolędy: „rąbek z głowy zdjęła,/ W który Dziecię owinąwszy,/ Siankiem Go okryła”. Go – to r. męski, Dziecię – nijaki. Zamiana Go na Je usunęłaby niezgodność rodzaju gramatycznego, jednak użycie formy Je w odniesieniu do tej postaci budzi kolejne wątpliwości (uzus?). Poza tym czy takie pozycje tych dwu wyrazów w zdaniu („Dziecię owinąwszy” to coś jak osobne zdanie składowe) rzeczywiście pociąga konieczność zgodności rodzaju?
Jest zatem błąd czy można to wytłumaczyć inaczej? -
Brak zgody między panami a panią27.10.201727.10.2017Szanowni Państwo,
porządkując i ujednolicając nazewnictwo w muzealnym inwentarzu, natrafiliśmy na taki oto językowy dylemat. Kością niezgody stał się bowiem zapis podstawka i nadstawka kowalskie. Koledzy upierają się przy powyższym zapisie, posługując się następującym przykładem: Dorota i Krystyna Kowalskie. Ja natomiast twierdzę, że powinien on brzmieć: podstawka i nadstawka kowalska, z uwagi na utrzymanie związku zgody pomiędzy częściami zdania.
Z wyrazami szacunku
Czytelniczka
-
być w ciąży20.09.200620.09.2006Z kim się jest w ciąży? Jeżeli kobieta mówi „Byłam wtedy w ciąży z Antonim”, to należy rozumieć, że Antoni jest jej dzieckiem (wtedy: mającym się dopiero urodzić) czy tegoż dziecka ojcem? Czasem słyszy się takie wypowiedzi, kiedy z kontekstu wynika, że chodzi o dziecko, ale we mnie budzą one opory, nie wiem czy uzasadnione. Może przez konflikt (logiczny?) ze zwrotem zajść w ciążę z X, w którym ewidentnie już chodzi o sprawcę i tylko o sprawcę?
-
Byłem wczoraj u Pana, ale go nie było6.10.20116.10.2011Witam,
jestem właśnie na etapie przypominania sobie opowiadań o Sherlocku Holmesie i spotykam się tam często ze zdaniami w stylu: „Byłem wczoraj u Pana, ale go nie było” albo „Wychodząc od Pana, widziałem jego córkę”. Czy takie zdania są poprawne? Czy może po prostu kiedyś się tak mówiło, a z czasem to ewoluowało? Dzisiaj powiedzielibyśmy pewnie: „Byłem wczoraj u Pana, ale Pana nie było” i „Wychodząc od Pana, widziałem Pana córkę”.
Pozdrawiam,
Bartosz Piec -
by z formami osobowymi19.03.200919.03.2009Szanowna redakcjo,
zafrapowało mnie takie oto zdanie, które zostało napisane w jednym ze znanych tygodników: „Ostatnio pojawił się pomysł stworzenia muzeum – drewnianej chaty, w której pokazane zostałoby życie tego germańskiego plemienia”. Zastanawia mnie łączny zapis -by z czasownikiem zostało. Jeśli dobrze zrozumiałem reguły zawarte w Waszej poradni językowej, owe cząstki z czasownikami nieosobowymi piszemy rozdzielnie. Bardzo proszę o odpowiedź.
-
Chalkidiki2.02.20062.02.2006Witam, serdecznie.
H czy CH, oto jest pytanie. Pytanie dotyczy greckiej nazwy własnej – Halkidiki czy Chalkidiki? Będę wdzięczna za odpowiedź.
Pozdrawiam,
K. Koroblewska -
Chicago, ale Rzym, nie Roma13.12.200013.12.2000Jak byście Państwo skomentowali taką różnicę: pisze się Chicago, a czyta [Szikago]. Miasto leżące w tym samym kraju pisze się Washington, a w polskiej telewizji piszą Waszyngton i czytają [Waszyngton] – przez polskie w i y, czyli źle…
-
chociaż…, jednak…19.05.200819.05.2008Czy wyrazowi chociaż w zdaniu podrzędnym powinno towarzyszyć jednak w zdaniu nadrzędnym, np. „Chociaż nie znał dobrze włoskiego, próbował (jednak?) mówić”.
-
Chorzele30.08.200230.08.2002Szanowni Państwo,
W województwie mazowieckim znajduje się miasto Chorzele, ostatnio modna miejscowość wypoczynkowa, jednak mało kto wie, jak powiedzieć, gdzie jedzie na wakacje: do Chorzeli czy do Chorzel. Oto jest pytanie.
Z poważaniem
R. Hellich
