-
Dai – Daiowi (oczywiście!)27.06.201727.06.2017Chciałabym zwrócić uwagę, że w odpowiedzi na pytanie o imiona zakończone na -i jest błąd, mianowicie:
Jeśli zaś i jest wymawiane jako j (a więc imię brzmi [daj]), to stosujemy odmianę rzeczownikową: Dai, Daia, Daiemu itd.
Powinno być przecież Dai, Daia, Daiowi itd. Mam syna o imieniu Kai (wymawiane [kaj]), ostatnio otrzymał dyplom, na którym jego imię źle odmieniono (napisano właśnie Kaiemu), podparłam się więc Państwa wyjaśnieniem, niestety musiałam tłumaczyć również Państwa pomyłkę :-)
-
dużo różnych pytań21.02.200221.02.2002Szanowni Państwo,
Mam nadzieję, że Poradnia Językowa jeszcze działa (nie miałam z Państwem od dłuższego czasu kontaktu) i będę mogła skorzystać z Waszej pomocy. Oto moje pytania:
1. Czy istnieje w polskim języku słowo ewaluować (od angielskiego evaluate – oceniać.) W mojej pracy (firma zagraniczna) jest to coraz częściej używane.
2. Czy poprawnie powinno być podkoszulek czy podkoszulka.
3. Czy „modne” od kilku lat słowo molestować (w kontekście: 'wykorzystywać seksualnie') jest używane poprawnie? Przez wiele lat słowo to miało zupełnie inne znaczenie ('nagabywać') – teraz rozpanoszyła się kalka angielska i użycie tego słowa w pierwotnym znaczeniu wywołuje wręcz dwuznaczne uśmieszki. Czy więc słowo to w nowym znaczeniu jest weszło na stałe i oficjalnie do języka polskiego?
4. Drażni mnie powszechne nadużywanie słowa sponsor. Czy można go zastąpic słowem fundator, darczyńca lub wręcz dobrodziej? A może mecenas, choć to ostatnie odnosić sie chyba powinno do wspierania sztuki? Czy słowo sponsor jest już oficjalnie uznawane w poprawnej polszczyźnie?
5. W dalszym ciągu nie mogę pogodzić się ze słowem reklamówka, oznaczającym torebkę plastikową (a może plastykową – przy okazji – jaka jest poprawna pisownia słowa plastik?) Nigdy nie używam tego słowa – wydaje mi się strasznie rażące. A może jestem po prostu przeczulona i mogę bez oporu używać słowa reklamówka, jak to robi wiekszość?
6. Ciągle rażąca wydaje mi się komórka zamiast telefon komórkowy (chyba głównie z powodu lenistwa językowego, podobnie jak i wspomniana wyżej reklamówka). Czy więc komórka jest poprawna?
7. Wracam jeszcze do słów pochodzenia angielskiego. Czy jest przyjęta jakaś zasada odnośnie wymowy niektórych powszechnie używanych słów pochodzenia angielskiego w jęz. polskim? Chodzi mi o słowo keczup, oraz o nazwy własne jak Avon czy Nike. Niektórzy, wydaje mi się, że ze snobstwa (często są to osoby nie znajace angielskiego) wymawiają je jako [keczap], [Ejwon] oraz [Najki]. Ja, mimo ze znam doskonale jęz. angielski, w tych przypadkach wymawiam, jak się pisze (bo jestesmy w Polsce), ale może nie mam racji?
Bedę zobowiązana za otrzymanie odpowiedzi.
Pozdrawiam
Barbara Rościszewska -
Kawalerowie i damy Orderu Uśmiechu
29.03.202329.03.2023Dama Orderu Uśmiechu.
W Polsce wiele szkół nosi imię Kawalerów Orderu Uśmiechu. Patronują im osoby, które otrzymały to sympatyczne odznaczenie. Ale w tym gronie są zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Czy panie, które otrzymały Order Uśmiechu, mogą więc być nazywane Kawalerami Orderu Uśmiechu? Czy nie jest tak, że powinno się obowiązkowo mówić w tym kontekście o Damach Orderu Uśmiechu? Sprawa nie jest błaha, zwłaszcza podczas szkolnych jubileuszy szkół, podczas których kobiety witane są jako kawalerowie. Jeśli mam rację, to wspomniane szkoły powinny raczej nosić nazwę Dam i Kawalerów Orderu Uśmiechu. Proszę o rozstrzygnięcie dylematu.
Andrzej
-
kropka w cudzysłowie czy poza nim?29.09.200829.09.2008Czy można postawić kropkę przed cudzysłowem zamykającym, jeżeli cytowane jest całe zdanie? Choć zasada w WSO PWN jest jednoznaczna ([344], s. 122, 2003), często słyszę, że to „nielogiczne”, gdyż cytuje się również kropkę zamykającą cytowane zdanie. Dlaczego więc miałaby się ona znaleźć poza cytatem, którego wyznacznikiem jest cudzysłów?
Przykład (wg zasady [344] – błędny):
Tekst otrzymał brzmienie: „Dyrektywa […] w życie.”
Poprawnie (nielogicznie?):
Tekst otrzymał brzmienie: „Dyrektywa […] w życie”.
-
Księstwo Słupskie, Hospodarstwo Mołdawskie, Chanat Krymski4.06.20194.06.2019Szanowni Państwo,
proszę o podanie poprawnego zapisu poniższego typu nazw (z nadzieją, że te rozstrzygnięcia pojawią się w SJP): księstwo słupskie, hospodarstwo mołdawskie, chanat krymski czy Księstwo Słupskie (z pewnością zapis dużymi literami jako byt państwowy: Księstwo Warszawskie, Księstwo Kijowskie), Hospodarstwo Mołdawskie, Chanat Krymski. Czy pisownia dużą lub małą literą zależy od stopnia niezależności danego terytorium? Dziękuję bardzo i pozdrawiam, A.B.
-
k-ty?6.12.20026.12.2002Moje pytanie związane jest z zapisem liczb. Bardzo często zamiast pisać np czterdziesty piszemy 40-ty. Do niedawna byłem święcie przekonany, że taka forma jest poprawna, ponieważ stosuje się ją powszechnie nawet w środowiskach akademickich. Chciałbym zapytać się, dlaczego taki zapis nie jest poprawny? Czasem wyliczamy coś, używając jakiejś zmiennej, np k. Czy mogę wtedy napisać, że np chodzi o k-ty element?
-
Mama od Justynki
18.01.202318.01.2023Dzień dobry,
w rejonach Górnego Śląska po raz pierwszy w życiu spotkałem się z użyciem składni „mama od Justynki”, w znaczeniu «mama Justynki». Podobnie w sklepie, odnośnie do pozostawionej parasolki, pani ekspedientka pytała „Czy to od Pana?” w znaczeniu «Czy to Pana?»
Czy to poprawna forma? Z czego wynika?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
Mieszkam na Lubiczu albo na ul. Lubicz23.09.202221.11.2017Zastanawia mnie jak poprawnie odmieniać ulicę Lubicz w Krakowie. W Krakowie mieszkam od niedawna, ale już zauważyłam, że zdecydowana większość mówi, że na przykład mieszka na Lubiczu. Niektórzy zaś twierdzą, że jedyną poprawną formą jest mieszkam na Lubicz – ponieważ Lubicz jest nazwą herbu, a nazwisk herbowych się nie odmienia. Jednak ta ulica nie jest powiązana z konkretną osobą noszącą to nazwisko, np. z Janem Lubicz, więc czy stosowanie tej reguły jest w tym przypadku naturalne i logiczne?
-
Niejednolitość określeń jednego wyrazu 4.10.20164.10.2016Mam pytanie o poprawność wyrażeń z elipsą (wyrzutnią). Proszę spojrzeć na przykłady:
otrzymałam informacje o pacjencie i diagnostyczne
w książce do geografii lub popularnonaukowej
kiedy jedziesz po drodze na wsi lub miejskiej
wyjaśnij pojęcie kognitywizm oraz co oznacza.
Wydaje mi się, że przykłady są niepoprawne, nie wiem jednak, dlaczego. Może wcale więc niepoprawne nie są? Poszukuję zasad, według których można by jednoznacznie to określić.
-
nominacja16.06.200416.06.2004Słownik języka polskiego PWN pod hasłem nominacja zawiera tylko dwie definicje: 1. mianowanie …, 2. jęz. … Tymczasem słyszy się, że „film uzyskał nominację do Oskara”. Nie znaczy to, że już nagrodę otrzymał. Czy można zatem powiedzieć, że ktoś został „nominowany do otrzymania pewnego urzędu lub nagrody” w znaczeniu, że został wyznaczony jako kandydat do tegoż urzędu lub nagrody?