otworzenie
  • nazwy liter
    24.05.2012
    24.05.2012
    Pytam o nazwy liter ż i ó. W mej świadomości pierwszą określa żet lub zet z kropką (a czasem samo żet), zaś drugą o z kreską lub o kreskowane (czasem u zamknięte w opozycji do u otwartego dla samego u). Spotykam się jednak z u z kreską i u kreskowanym (dla ó), co jest dla mnie błędne (zwłaszcza jeśli się weźmie pod uwagę dawną wymowę ó zbliżoną do o). Ostatnio spotkałam się z żet z kropką, co wydaje mi się pleonazmem – wszak samo określenie żet jest jednoznaczne.
  • Nazwy urzędów jednoosobowych

    19.10.2021
    19.10.2021

    Szanowni Państwo!

    W moim przedsiębiorstwie podległym marszałkowi województwa xxx przygotowujemy jubileuszową publikację, do której kurtuazyjne słowo wystosował właśnie marszałek. Marszałek kończy podpisem:

    Imię Nazwisko

    Marszałek

    Województwa Wszystkodużymiliterami

    Jak, Państwa zdaniem, powinien wyglądać podpis marszałka? Gdyby się zgodzić na „marszałka” małą literą, to czy nazwę województwa też trzeba by małą?

    Serdecznie pozdrawiam

    Zofia Łoś

  • Nazwy urzędów jednoosobowych w regulaminach wewnętrznych
    14.10.2016
    14.10.2016
    Moje pytanie dotyczy reguły 18.28. WSO. W jakich dokumentach można stosować regułę pisowni wielką literą nazwy urzędów jednoosobowych? Czy aktami prawnymi w tym rozumieniu będą również regulaminy wewnętrzne, obowiązujące tylko w konkretnej instytucji? Czy w tych dokumentach będzie można napisać np., że decyzję w tym zakresie podejmuje Minister Ochrony Środowiska, jeśli nie mamy na myśli konkretnej osoby.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Neosemantyzmy koncept, koncepcyjny

    22.07.2023
    8.07.2023

    Dlaczego niektóre restauracje są nazywane konceptami? Co to znaczy? Spotkałem się też z określeniem „koncept gastronomiczny”. Żadna z def. słowa koncept mi nie pasuje. Zrozumiałbym, gdyby mówić o koncepcie gastronomicznym, który jest w fazie planowania, ale nie rozumiem co znaczy nazywanie konceptem działającej od dawna restauracji, np.:

    „Będziecie mieli szansę stołować się w ponad 60 konceptach gastronomicznych”

    „Właściciele ogłosili, że to już koniec konceptu na Szewskiej ze względu na problemy z pracownikami, a dokładniej ich brakiem.”

    „W listopadzie i grudniu naliczyłem kolejnych 15 otwartych konceptów”

    Chodzi mi o to, że tu koncept jest rzeczownikiem konkretnym, a nie abstrakcyjnym.

  • nie bardzo, nie sposób
    25.05.2005
    25.05.2005
    1) „Nie bardzo potrafię tego zrobić”. 2) „Nie bardzo potrafię to zrobić”. Które zdanie jest poprawne? Jedna z podstawowych zasad polskiej gramatyki mówi, że przy przeczeniu zawsze używamy dopełniacza. Ale czy w tym wypadku jest to przeczenie? Podobny problem dotyczy konstrukcji nie sposób. Nie sposób coś zrobić czy czegoś zrobić?
  • Nie ma komu posprzątać
    9.12.2010
    9.12.2010
    Spotykam się czasem z zupełnie obco dla mnie brzmiącą formą: nie ma komu, oznaczającą: 'nie ma nikogo, kto by…'. Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy jest to forma poprawna. Czy mogę powiedzieć na przykład: „Posprzątać nie ma komu”, czy jednak muszę użyć sformułowania „Nie ma kto posprzątać”?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Gabriela Niemiec
  • nie wystarczy
    22.04.2012
    22.04.2012
    Szanowni Państwo!
    Mam pytanie dotyczące zdania: „Nie wystarczy otworzyć oczy (czy oczu)”. Czy przeczenie przed wystarczy zmienia przypadek rzeczownika na końcu zdania?
    Agnieszka Kajak
  • nowo poznany
    13.06.2015
    13.06.2015
    Dzień dobry,
    chciałabym się dowiedzieć, jak zapisać: nowo poznane czy nowopoznane w zdaniu „Uczeń zna nowopoznane słownictwo i poprawnie je wymawia”.
    Dziękuję i pozdrawiam!
  • Nowy Świat
    5.05.2020
    5.05.2020
    Szanowna Pani Profesor,
    Właśnie powstaje radio „Nowy Świat”. W założeniu nazwa radia miała się kojarzyć z otwartością, wolnością, tolerancją oraz z nowym otwarciem.
    Kiedy zaczęliśmy używać tej nazwy, zrodził się dylemat czy mówić w dopełniaczu Nowego Świata czy Nowego Światu. Część z nas uważa, że ta druga wersja dotyczy nazw własnych np. ulicy (na rogu Nowego Światu), czyli dotyczyłaby również naszego radia. Jednak serce i intuicja ciągnie do wersji pierwszej.
    Czy Pani Profesor może ten problem rozstrzygnąć?
    Pozdrawiam serdecznie
    Magda Jethon
  • obłuda i cynizm
    8.09.2011
    8.09.2011
    Jakie relacje semantyczne występują między słowami obłuda i cynizm? Pytanie to zainteresowało mnie po lekturze artykułu prof. Henryka Markiewicza (http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/henryk-markiewicz-cynizm-rzeczpospolitej – por. ostatnie zdanie). Nigdy nie myślałem o tych słowach jako o antonimach, czy jest to jednak uzasadnione?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego