panować
  • różności
    15.12.2006
    15.12.2006
    Szanowni Państwo!
    1) Czy w zapisie: „Dzieło powstało ok. 1340–1343 r.” skrót r. jest poprawnie użyty, skoro okres dotyczy lat? Choć w końcu pisze się „Panował w Rosji w XVII–XVIII wieku”. A poza tym czy można napisać około przy dłuższym okresie, określonym latami? Nie lepiej brzmi „Powstało między 1340–1343”?
    2) Jeśli istnieje potoczne sformułowanie pójść w cug, to jakie ma znaczenie? Czy występuje też wersja wpaść w cug w znaczeniu 'wpaść w wir', np. pracy?
    Pozdrawiam i dziękuję
  • Skąd się wzięła polszczyzna?
    14.11.2007
    14.11.2007
    Szanowni Państwo,
    dość powszechnie spotykam się z poglądem, że polszczyzna powstała w oparciu o dialekt wielkopolski i małopolski przy niewielkim udziale mazowieckiego. Co było powodem, że to właśnie te, a nie inne dialekty (np. brak udziału dialektu śląskiego) stały się podstawą polszczyzny ponadregionalnej?
    Łączę wyrazy szacunku i serdeczne pozdrowienia,
    Filip Cerkaski
  • słowa bardzo dwuznaczne
    17.02.2012
    17.02.2012
    Witam!
    Będąc za granicą na spacerze podczas wietrznej pogody, wyrwało mi się popularne określenie panujących w tamtej chwili warunków atmosferycznych zawierające czasownik piździć. Tłumacząc nieznającemu języka polskiego towarzyszowi genezę tej frazy, uwagę mą zwrócił ten czasownik i jego znaczenie, dość odległe od rzeczownika, od którego – jak przypuszczam – pochodzi. Jaka jest etymologia słowa piździć i czy wiadomo, dlaczego ma takie, a nie inne znaczenie?
    Pozdrawiam
    Gerwazy
  • słowny zapis godzin tuż po północy
    2.06.2015
    2.06.2015
    Dzień dobry,
    jak należy zapisywać słownie godziny pomiędzy północą (włącznie) a 0:59? Dla ścisłości nadmienię, że chodzi o styl „oficjalny”, tj. analogiczny do np. piętnasta trzydzieści trzy.
  • specjalizacja lekarska na pieczątce
    12.12.2014
    12.12.2014
    Szanowni Państwo,
    dopadła mnie wątpliwość dotycząca poprawnej formy stosowanej na pieczątkach lekarskich. Lekarz po ukończeniu szkolenia specjalizacyjnego uzyskuje tytuł specjalisty w danej dziedzinie medycyny. Czy poprawna jest forma: specjalista pediatra, czy specjalista pediatrii? I odpowiednio w innych dziedzinach? Można również zastosować specjalista w dziedzinie pediatrii, dlatego druga forma, z dopełniaczem, wydaje mi się bardziej poprawna.
    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź
  • sylwetka
    8.01.2012
    8.01.2012
    Szanowni Państwo,
    proszę o wyjaśnienie (w miarę możliwości obszernie) etymologii terminu sylwetka.
    Z poważaniem
    Stratos Vasdekis
  • śpieszyć i spieszyć
    5.12.2006
    5.12.2006
    Szanowni Państwo,
    czy formy oboczne śpieszyć i spieszyć powinno się wymawiać tak samo przez [ś], czy drugi z wyrazów można powiedzieć też [spieszyć]? Mnie kojarzy mi się to raczej z odebraniem jeźdźcowi konia, niż z pośpiechem.
    Z wyrazami szacunku
    Piotr Kęcik
  • to Kadesz
    3.03.2020
    3.03.2020
    Szanowni Państwo,
    mam problem z odmianą przez przypadki nazw miast starożytnych.
    W literaturze spotyka w większości przypadków spotkać można zapisy bitwa pod Kadesz, dotarli w pobliże Kadesz etc. Czy nazwa miasta nie powinna być odmieniana i brzmieć następująco: bitwa pod Kadeszem, dotarli w pobliże Kadeszu? Podobnie jak by to było dla naszego rodzimego Wrocławia tj. miasto Wrocław, ale bitwa pod Wrocławiem.
    Czy panuje tutaj jakaś dowolność?
    Pozdrawiam, Dominik
  • transkrypcja nazw białoruskich
    22.03.2014
    22.03.2014
    Szanowni Państwo,
    prosiłabym o pomoc w kwestii transkrypcji/spolszczania (?) imion i nazwisk białoruskich. Niby w WSO można znaleźć ogólne wskazówki, ale ich zastosowanie daje rezultaty dziwne a niepojęte, np. Dzmitryj Kanstancinawicz, Uładzimir Siamionawicz, Anatol Uładzimirawicz. W różnych publikacjach (nawet ISM) panuje wolna amerykanka, a najczęściej stosuje się transkrypcję jak z języka rosyjskiego. Jaką przyjąć zasadę? Spolszczać czy transkrybować?
    Z poważaniem
    Elżbieta Morawska
  • trzynasta poprawka albo 13. poprawka

    31.01.2021
    31.01.2021

    Dzień Dobry,


    chciałbym zapytać o poprawną pisownię nazw poprawek do Konstytucji Stanów Zjednoczonych.

    W polskiej prasie (ale także w literaturze) panuje w tej sprawie kompletny bałagan: spotyka się pisownię:


    - wielkimi literami, np.:


    „…reguluje to Trzynasta Poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych”


    - małymi:


    „…reguluje to trzynasta poprawka…”


    - albo w formie mieszanej:


    „…Trzynasta poprawka…”


    - albo nawet:


    „…trzynasta Poprawka…”


    Która wersja jest poprawna?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego