-
Cofanie przecinka24.07.201724.07.2017Jaka panuje reguła co do interpunkcji w zdaniach złożonych, gdy między zdaniami składowymi znajdują się frazy typu tym bardziej że, tym bardziej gdy, tym bardziej jeśli? Czy przecinek należy postawić jedynie przed całą taką frazą?
-
Co jest po polsku?22.10.200222.10.2002Słownik języka polskiego: „zawiera wyrazy i wyrażenia pochodzące zarówno ze słownictwa ogólnego, jak i terminy specjalistyczne, które mogą być znane poza kręgiem specjalistów”. Wydawałoby mi się, że słownik języka polskiego powinien zawierać maksymalną liczbę słów, tak by nie było wątpliwości, że dane słowo jest poprawne w tym języku, a tak nie jest.
A co z tymi nieznanymi poza kręgiem specjalistów? Nie są one ujęte w słowniku języka polskiego, więc co z nimi? Są po polsku czy nie? I jakie kryterium tu decyduje?
W słownikach języka polskiego moim zdaniem panuje wielka niekonsekwencja. Weźmy np. motylki: paź żeglarz jest, niepylak apollo jest, ale nie ma niepylaka mnemozyny. Jest osinowiec, ale gatunku pokłonnik, do jakiego należy, nie ma (oparłem się na OSPS). Przykłady można by mnożyć.
I mam dylemat, czytając książkę o motylkach i poznając naprawdę przepiękne z punktu widzenia scrabblisty (tak na marginesie słowo scrabble jest, terminu określajacego osobę grającą w tę grę nie ma w słownikach…?) słówka jak szczakoń, czy terminy nieznane poza kręgiem fachowców są po polsku, czy nie? Dlaczego moim zdaniem czysto polskich słów nie ma w słownikach, albo inaczej – dlaczego są one w tak niekonsekwentny sposób odnotowywane?
-
de przed nazwiskiem25.04.201725.04.2017Szanowna Poradnio,
czy kiedy w nazwiskach obcych występuje cząstka de, to przy spolszczaniu można z niej zrezygnować? Czyli np. markiz Roberto de Villena to markiz Villena czy markiz de Villena?
Łączę wyrazy szacunku
Dorota
-
Elizejski spokój25.11.201925.11.2019Interesuję się eponimami. W jednej z powieści natrafiłem na takie zdanie: „Tworzyło to atmosferę elizejskiego spokoju”. Domyślam się, że elizejski jest tu eponimem powstałym od słowa Elizjum (pojęcie z mitologii greckiej), jednak nie znalazłem takiego przymiotnika w żadnym słowniku języka polskiego, również w „Słowniku eponimów” W. Kopalińskiego. Chciałbym się dowiedzieć, co mógłby znaczyć przymiotnik elizejski, gdyby rzeczywiście uznać go za wyraz odimienny.
-
faraon
16.10.202316.10.2023Szanowni Eksperci,
Andrzej Bursa w wierszu „Święty Józef” pisał o Świętej Rodzinie: „(...) uciekali przed policją / nocą / w sztafażu nieludzkiej architektury Ramzesów / (stąd chyba policjantów nazywają faraonami)”. Powyższe wytłumaczenie to zapewne licentia poetica autora, więc skąd faktycznie wzięło się użycie wyrazu faraon na nazwanie policjanta? Znalazłem tylko informację, że określenie to wywodzi się z gwary rosyjskiej sprzed I wojny światowej.
Z wyrazami szacunku
-
Galicyzmy sous vide i amuse bouche14.03.201914.03.2019Dzień dobry,
chciałabym zapytać o pisownię zaczerpniętych z francuskich terminów dotyczących gotowania. Chodzi o sous vide i amuse-bouche. W słowniku ortograficznym PWN z 2016 roku ich nie ma, a oryginalna pisownia jest taka, jakiej użyłam. Najczęściej spotykam się jednak z zapisem obu tych określeń z dywizem. Czy jest on poprawny?
Z poważaniem
Magdalena Weiss
-
generał i gienerał4.05.20144.05.2014Szanowni Państwo,
mój Dziadek, człowiek z Kresów, inaczej wymawiał literę G przy literowaniu skrótów, niż jest to dziś ogólnie przyjęte. Używał głoski ge zamiast gie. W ten sposób AGH wymawiał jako [ageha], GKS jako [gekas], a SGGW jako esgegewu. Ciekawi mnie, czy jest to jakiś archaizm lub regionalizm, a może po prostu prywatna (błędna?) maniera.
Z góry dziękuję za odpowiedź,
Bartłomiej -
grono pedagogiczne
22.02.202322.02.2023Szanowni Państwo,
jestem nauczycielką. Zastanawiam się, czy wyrażenie "grono pedagogiczne" (powszechnie używane w szkole) jest poprawne. Mamy "grono przyjaciół, znajomych", czy zatem nie byłoby lepiej: grono pedagogów? Razi mnie też zwracanie się do nauczycieli np. w przemówieniach: "Szanowne grono pedagogiczne!". Czy "grono" jest szanowne? Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
Z poważaniem
Alina Łoboda
-
heretyk
16.07.202216.07.2022Szanowni eksperci,
Ostatnio dręczy mnie pewne zagadnienie językowe na które nie mogę znaleźć odpowiedzi, dlatego postanowiłem zwrócić się tu o pomoc. Czy słowo heretyk w obecnym języku ma znaczenie pejoratywne?
Z wyrazami szacunku
-
Hyperforeignism po polsku20.04.201720.04.2017Czy istnieje polski odpowiednik angielskiego terminu hyperforeignism, czyli pewnego rodzaju hiperpoprawności odnoszącej się do słów zapożyczonych (w języku polskim byłaby to np. wymowa Honsiu jako „honsju”)? Jeśli nie, jak można by go utworzyć? Hiperzapożyczenie brzmi głupio, a nie chcę używać angielskiego terminu, jeśli można by polskiego.