Szanowni Państwo,

skoro mamy w czasie przeszłym rozróżnienie na robił/robiła, to czy kiedyś było rozróżnienie w czasie teraźniejszym ( np. jestem/jestam) albo w przyszłym ( np. zrobie/zrobia). Proszę o odpowiedź.

Pozdrawiam

Dzień Dobry Państwu!
Czy pomiędzy liczbą mnogą od słowa rok a nazwą pory roku lato istnieje jakiś związek etymologiczny? Bo takie skojarzenie powstało w mojej głowie po przeczytaniu Winnetou Karola Maya: tam Indianie używali konstrukcji „Coś się wydarzyło pięć zim temu”. Czy w naszym, polskim języku przypadkiem nie używamy identycznej konstrukcji, tyle że z inną porą roku, zamiast zimy – lato?
Pozdrawiam serdecznie.

Szanowni Państwo,
proszę o historię powstania słowa romans.
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis

Dzień dobry,
obecnie słowo rościć występuje najczęściej ze słowami sobie prawo do albo pretensje do. Czy kiedykolwiek ten czasownik występował bez żadnych innych wyrazów? Chodzi mi konkretnie o połączenie rościć + dopełniacz, nawet bez przyimka, np. „Nie rość robie tego, co do Ciebie nie należy”. Jeśli tak, to byłabym wdzięczna również za informację, kiedy (wiek).
Pozdrawiam serdecznie,
Joanna Repeć

Zasady transkrypcji z cyrylicy są znane. Dotyczą także nazwisk (np. Puszkin, Czajkowski, Szewczenko). Gdyby jednak te osoby przyjechały do Polski, byliby to Pushkin, Tchaikovsky i Shevchenko, bo tak ich nazwiska byłyby zapisane w paszportach. Gdy taka osoba osiedli się np. w Polsce, dostanie polski dokument z taką pisownią. Czy należy korzystać z transkrypcji oficjalnej (rosyjskiej czy innej), czy stosować polską? Jeśli to pierwsze, to dochodzimy do absurdu – Jan Czerski to Tchersky.

Dzień dobry.
Moje pytanie dotyczy rzeki Wel, dopływu Drwęcy, a konkretnie jak tę nazwę powinno się odmieniać. W Internecie i literaturze spotkałem się z 3 różnymi formami odmiany: „Płynąć Wlą, Welą oraz Welem” i nie wiem, która z nich jest poprawna. Co więcej, nie wiem nawet, czy jest to wyraz rodzaju męskiego, czy żeńskiego.
Pozdrawiam

W poradni pojawiło się już pytanie: Dlaczego rżnąć (np. drewno) ale podrzynać (gałąź, na której się siedzi)?, na którą odpowiedź dr Długosz-Kurczabowej brzmiała: „Do dawnych form rznąć, dorznąć, zarznąć, wyrznąć… utworzono wtórne odpowiedniki częstotliwe rzynać, dorzynać, zarzynać, wyrzynać… (analogicznie do umotywowanych par typu zacząć – zaczynać)”.
W związku z tym zastanowiło mnie jednak, jak brzmiała wymowa. Wynika to z tego, że czytając podrzynać jako [pod-żynać], mielibyśmy oboczność ż-rz, biorąc pod uwagę rżnąć. Wydaje mi się zatem, że pierwotne odczytanie podrzynać brzmiałoby [podr-zynać], i rznąc [r-znąć], tak jak marznąć.
W czasach szkolnych miałem podobny problem, gdy czytaliśmy Reja, gdzie znajdujemy słowo barzo, które w oczywisty sposób jest naszym współczesnym bardzo, a więc odczytanie powinno brzmieć raczej [bar-zo] niż [bażo], które to strasznie mnie wówczas raziło.
Czy takie rozumowanie jest prawidłowe? Czy jest to powiązane z czeskim ř, które ponoć wymawia się podobnie? Odchodząc trochę od powyższego – czy czasowniki rżnąć i żąć są pokrewne, czy to przypadkowa zbieżność?
Z poważaniem
Marek Kielar

Witam!
Zainteresował mnie wyraz sianokosy. W związku z tym, że siana się nie kosi, zastanawiam się nad sensem tego określenia. Przypomina mi to ścinanie drewna lub ulubioną potrawę barów w czasach PRL – kotlet schabowy z karczku.

Szanowni Państwo,

proszę o etymologię słowa sieroctwo.

Z poważaniem

Czytelnik

Dzień dobry.
Jaka jest etymologia słowa dzban, ewentualnie dzbanek?
Dziękuję.