pierwotnie
  • fyle
    13.07.2006
    13.07.2006
    Dziń dybry!
    Fyle może być rodzaju żeńskiego lub nijakiego. Rodzaj ż. podany jest w WSWO PWN. Rodzaj nijaki – w ortografach PWN („-li a. -lów”), a także u Karpowicza, który podaje nawet Ms. fylu (pomijam możliwą nieodmienność). Proszę o pełną odmianę dla wszystkich przypadków obu liczb rzeczownika fyle w rodzaju żeńskim oraz w rodzaju nijakim. Skąd takie rozbiezności w słownikach?
    Pozdrawiam.
  • gałganek aliny

    20.10.2021
    20.10.2021

    Dzień dobry, będę wdzięczna za roztrzygnięcie dylematu związanego z pisownią pewnej autorskiej receptury pomocnej przy przeziębieniach. Jej nazwa własna brzmi: Gałganek Aliny - tak przynajmniej zapisują to zwykle internauci. No i tu pojawia się problem, gdyż owa "alina" nie jest imieniem żeńskim, a nazwą substancji chemicznej (składowej czosnku) odpowiedzialnej za charakterystyczny zapach tej rośliny. Jak więc należy zapisać: Gałganek Aliny, Gałganek aliny czy może gałganek aliny?

  • geneza składni liczebników
    12.01.2010
    12.01.2010
    Witam,
    dlaczego mówimy: „Jest 1 milion” (to jasne, bo l.p.), ale „Są 2 miliony”, „Są 3 miliony”, „Są 4 miliony”, a potem: „Jest 5 milionów”, „Jest 6 milionów”, „Jest 7 milionów” itd.? Z czego to wynika?
    Pozdrawiam
  • Gimbusy chodzą do gimbazy
    16.02.2013
    16.02.2013
    Szanowni Państwo!
    Zauważyłam, że ostatnio dosyć często określa się uczniów gimnazjum mianem gimbus, a szkołę do której uczęszczają – gimbazą. Jaka może być geneza tych słów? W związku z tym jakie mogą być powody wykorzystywania słowa gimbus (pierwotnie kojarzonego jedynie ze szkolnym autobusem) do określania uczniów gimnazjum?
  • Gojira czy Godzilla?
    12.04.2006
    12.04.2006
    Japoński film Gojira tai Biorante w większości europejskich języków ma postać Godzilla kontra Biollante. W innych japońskich nazwach nie obserwuję tej zamiany (Miyahira, Hirosima, Nakamura). Z czego wynika różnica?
  • Goscinny
    2.06.2006
    2.06.2006
    Dzień dobry!
    Chciałabym zapytać, jak należy wymawiać nazwisko autora przygód o Mikołajku – Goscinny (!).
    Serdecznie dziękuję za pomoc.
  • Gościu
    25.07.2017
    25.07.2017
    Jak odmienić potoczne słowo gościu? Tak samo jak gość?

    Z poważaniem
    Paweł
  • gra w Piotrusia
    4.10.2005
    4.10.2005
    Jest taka gra w karty dla dzieci, która nazywa się – no właśnie, Piotruś czy piotruś? Jak należy to pisać? Rysunek na karcie bez pary pierwotnie przedstawiał Czarnego Piotrusia i wtedy wszystko było jasne. Od tej pory powstało jednak mnóstwo talii, które z postacią Piotrusia nie mają już nic wspólnego. Czy można więc uznać, że nazwa tej gry stała się rzeczownikiem pospolitym, jak monopol czy warcaby?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • hamulce
    9.01.2007
    9.01.2007
    Dlaczego pisze się hamulce, a nie hamólce, skoro wymienia się na hamować?
  • idisy, disy
    22.01.2007
    22.01.2007
    Jakiej płci są disy (idisy)? Wszystkie źródła potwierdzają ich r. ż. (Kempiński; Słupecki; Encyklopedia PWN notuje „żeńskie duchy opiekuńcze, pokrewne nornom, boginiom losu, ale również demony śmierci, zniszczenia i wojny, wegetacji i płodności” – to po również nie zmienia ich żeńskości). A słowniki uparcie notują -ów. Nie tylko ortografy, ale także WSWO PWN. Tu chyba zaważyła definicja z SWO pod red. Sobol, która nieco wypaczyła tę zawartą wcześniej u Tokarskiego. Disów/idisów to błędne formy?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego