To, w czym były skumbrie (Gałczyński), to tomat czy tomata? Dotąd trafiłem na dwa sprzeczne tropy: po rosyjsku томат to przecier pomidorowy (w Internecie można też znaleźć wyrażenie „Скумбрия в томате’’), ale… w Skrzydlatych słowach Markiewicza i Romanowskiego cytat został w indeksie umieszczony pod słowem tomata, co mogłoby sugerować jakieś dawne zapożyczenie ze zmianą rodzaju (coś jak фисташка / fistaszek). Może dobre są oba warianty? Proszę o pomoc w ustaleniu mianownika.

Szanowna Poradnio,

słowniki języka polskiego podają zgodnie jeden przykład haplologii: sześcian zamiast sześciościan (wzorem: ośmiościan). Przykład znakomity, ale i chyba nader odosobniony…

Czy istnieje w polszczyźnie więcej takich wyrazów? Czy, przykładowo, można dopatrzyć się haplologii w następujących wyrazach: skoczogonek (skoczoogonek), scenopis (scenoopis), mięsopust (mięsoopust); ewentualnie haplologii „głoskowej”: dysonans (dyssonans), falstart (falsstart)?

Michał Gniazdowski

Zastanawia mnie pochodzenie oraz znaczenie powiedzenia to nie piekarnia. Coraz częściej spotykam się z nim w sytuacjach typu ‘spokojnie, prześlę Pani tę umowę na jutro’. To nie piekarnia – w znaczeniu ‘proszę poczekać, ta sprawa nie jest tak bardzo pilna’. Najbardziej mnie zastanawia, co ma wspólnego piekarnia z załatwianiem pilnych/naglących tematów. Jedyne co mi przychodzi do głowy to szybka obsługa w piekarni – człowiek wchodzi, kupuje chleb i opuszcza lokal, wszystko trwa parę chwil.

Czy boteż w znaczeniu wzmocnionego, wynikowego bo można pisać łącznie na podobieństwo "toteż"? Wiem, że użył takiej pisowni Boy-Żeleński; google odsyła też do innych przykładów, które oceniam jako poprawne (inskrypcja nagrobkowa z 1800 r.).

Jaka jest etymologia słowa trambambula? Jest to słowo często używane w województwie łódzkim oznaczające 'stół do piłkarzyków'.

Chicherova, Zhaparov, Sychev – takie nazwiska widzimy w transmisjach sportowych. Czy pisać je właśnie tak, czy Cziczerowa, Żaparow, Syczow?
Wątpliwości biorą się z tego, że pisownia grażdanką bywa niedostępna, a ta, która jest, nie zawsze budzi zaufanie. Czasem uda się dostrzec nazwisko na koszulce, ale jest ono już dostosowane do angielszczyzny, czyli np. Grek pochodzenia bułgarskiego ma na koszulce Baev – czy są zatem podstawy, by pisać jego nazwisko Bajew, czy raczej byłaby to partyzantka?

Dzień dobry.
Interesują mnie zasady transkrypcji wyrazów rosyjskich, w których występują sylaby z samogłoskami ю, я, ё po literach щ, ж, ц, ш. Takie połączenie nie występuje raczej w słowach pochodzenia rosyjskiego, jedynie w wyrazach zapożyczonych, jednak czasem ten problem pojawia się przy transkrypcji tytułu, np., „Жюль Шяэнь в Цюрихе летал на парашюте с рюкзаком тушёнки”. Będę wdzięczna, jeżeli Państwo podacie to zdanie w transkrypcji.
Z poważaniem.

Szanowni Państwo,
zastanawiam się nad etymologią słowa transparent, w znaczeniu podawanym przez Słownik języka polskiego PWN ‘tablica lub pas tkaniny z napisem o treści propagandowej lub okolicznościowej’. W żadnym z języków europejskich takie znaczenie się nie pojawia, skąd zatem wzięło się w polszczyźnie?

Łączę wyrazy szacunku
Magda Eljaszuk

Czytając Na krańce świata Normana Daviesa, przekład Elżbiety Tabakowskiej, natrafiłem na słowo turkijski będące alternatywną wersją przymiotnika turecki, kiedy mowa jest o szerszej grupie ludów ( m. in. Azerach i Turkmenach). Zakładam, że może być ono kalką z angielskiego, gdzie istnieją słowa turkish oraz turkic. Widziałem, że pojawia się także w artykule na polskiej Wikipedii dotyczącej języków tureckich, jednak nie w słowniku PWN. Jak wygląda sprawa poprawności jego stosowania?

Witam Państwa! Mam problem z odmianą pewnej nazwy własnej – chodzi o miejscowość Turtul na Suwalszczyźnie. Które zdanie jest poprawne: „Zatrzymali się w okolicach Turtulu” czy „Zatrzymali się w okolicach Turtula”?
Dziękuję i życzę wszelkiej pomyślności!