pokazywanie
  • Michaił czy Michał Bułhakow
    12.03.2002
    12.03.2002
    "Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
    Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
    J.B.
  • od… przez… do…
    9.02.2012
    9.02.2012
    Proszę o rozwianie wątpliwości, czy uzasadnione jest użycie przecinków i myślnika w zdaniu:
    Czytał książki – od fascynujących powieści podróżniczych Verne’a, przez opowieści o trollach i hobbitach, do pozycji popularnonaukowych.

    Z góry dziękuję
  • organdyna
    10.10.2005
    10.10.2005
    Witam,
    z pewnym zdziwieniem obserwuję, że coraz częściej używane są słowa nieprawidłowe zamiast prawidłowych. Przykładem, na który się ostatnio natknęłam, jest organtyna – żaden słownik nie podaje tego słowa nawet jako formy kolokwialnej czy nieprawidłowej, a szybkie wyszukiwanie w google.pl pokazuje:
    — 1580 wyników dla zapytania organtyna,
    — 174 wyników dla zapytania organdyna.
    Czy jakikolwiek słownik dopuszcza taką formę?
    Pozdrawiam
    Małgorzata, Poznań
  • plaza
    21.07.2010
    21.07.2010
    Wielki słownik wyrazów obcych PWN podaje, że rzeczownik plaza jest nieodmienny. Wyraz ten występuje w nazwie sieci galerii handlowych. Nie zdarzyło mi się usłyszeć, by ktoś honorował tę słownikową nieodmienność. Ludzie jeżdżą do Plazy, są w Plazie, wysiadają pod Plazą itd. Czy można się spodziewać, że słownik zrezygnuje z ndm wobec zwyczaju językowego, czy raczej polubić nieodmienianie plaza?
  • Przecinki
    6.06.2018
    6.06.2018
    Mam pytania o przecinki: Widziałem ten film, ale nie pamiętam(,) jaki to [był] tytuł, Nie wiem(,) jak bardzo [źle to wygląda], Zawsze pokazywał slajdy na wykładach, ale nie wiem(,) czy nadal [je pokazuje], A wiadomo(,) na jaki stopień [zaliczyłaś egzamin]?. Pytałem już o tego typu przykłady, ale nadal czuję się bezradny wobec rozstrzygania o samodzielności znaczeniowej quasi-zdań podrzędnych. Nadal też istnieją okoliczności, w których zdania takie (owszem, potoczne) trzeba zapisać.
  • rozwiązać ciążę
    9.05.2008
    9.05.2008
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o pomoc w rozwikłaniu następującego problemu językowego. Niekiedy poród nazywany bywa rozwiązaniem. Czy w takim razie w tekście medycznym należy pisać o rozwiązywaniu ciąży, czy raczej o rozwiązywaniu ciężarnej? Będę ogromnie wdzięczna za rozstrzygnięcie powyższej kwestii.
    Z poważaniem,
    Ewa C.
  • Santa Barbara
    7.10.2002
    7.10.2002
    Czy należy odmieniać nazwę miasta Santa Barbara?
  • skarmiać
    23.12.2012
    23.12.2012
    Mam kłopot z czasownikiem skarmiać. Dotąd znałem znaczenie 'przeznaczać na paszę' (np. skarmiać ziemniaki końmi). Skarmiać pojawia się na str. 53 książki Doroty Masłowskiej Kochanie, zabiłam nasze koty. Autorka pisze: „Winne temu są małżeństwa skarmiające te aroganckie stworzenia resztkami sandwiczów” – tu jest to synonim karmić. Czy przytoczone przeze mnie znaczenie słowa jest aktualne? Czy było gwarowe, błędne, wyszło z obiegu? Czy słowo funkcjonuje w znaczeniu użytym przez pisarkę?
  • abominacja

    11.10.2022
    11.10.2022

    Czy coś może być „abominacją”? Wg SJP abominacja to „uczucie wstrętu". A w wielu opisach jest używana jako „coś wypaczonego”. Więc, czy można „coś” nazwać abominacją, czy tylko to „coś” może wywoływać abominację???

  • adaptabilny czy adaptowalny

    1.02.2023
    1.02.2023

    Dzień dobry,

    spotkałam się z określeniem „mieszkanie adaptabilne” mającym oznaczać mieszkanie, które łatwo zaadaptować na potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Termin, który by takie lokale opisywał staje się bardzo potrzebny, jednak słowo „adaptabilny” budzi moje wątpliwości. Wydaje się, że „adaptowalny” brzmiałoby lepiej. Proszę o Państwa opinię.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego