polegać
  • mania i Dania
    4.12.2005
    4.12.2005
    Czy jest jakaś zasada wymowy zbitki ni wewnątrz wyrazu? Przykładowo: [ańoł] czy [ańjoł]? [amońak] czy [amońjak]? [mańera] czy [mańjera]? [końak] czy [końjak]? [interweńować] czy [interweńjować]? Jeżeli chodzi o zakończenie wyrazów na -nia, to problemów raczej nie ma. Ale jeżeli chodzi o wymowę tej zbitki wewnątrz wyrazu, nigdzie nie znalazłem informacji na ten temat. Czyżby polegało to na intuicyjnym rozpoznawaniu, który wyraz jest polski, a który obcego pochodzenia?
  • mazurzenie
    1.03.2007
    1.03.2007
    Co precyzyjnie oznacza termin mazurzenie? Spotkałem się z dwiema rozbieżnymi opiniami (obydwie z dość poważnych publikacji) na temat gwary górali podhalańskich – że mazurzą (bo sz, cz, ż wymawiają [s], [c], [z], z wyjątkiem rz wymawianego [ż]) oraz że nie mazurzą (właśnie dlatego, że rz wymawiają [ż]).
  • mąż
    22.04.2005
    22.04.2005
    Jakie jest znaczenie etymologiczne wyrazu mąż?
  • Medycyna personalizowana, terapia personalizowana 

    28.06.2021
    28.06.2021

    Szanowni Państwo,

    mamy w genomice od dłuższego czasu taki problem: medycyna personalizowana czy medycyna spersonalizowana? To samo tyczy się terapii czy leczenia – będzie ono personalizowane czy spersonalizowane? A może obie frazy są poprawne, ale należy używać ich w innym znaczeniu? W języku angielskim (tam powstały te pojęcia) mamy  personalised medicine,  personalised therapy etc. Podobnie mamy w języku niemieckim, gdzie używa się individualisierte Medizin oder Präzisionsmedizin.

  • mejlowe Dzień dobry
    27.12.2012
    27.12.2012
    Szanowna Redakcjo,
    czy mejle można rozpoczynać słowami Dzień dobry? Słyszałam, że jest to równie niefortunne jak Witam. Jak rozpocząć mejl, jeśli piszę do kogoś oficjalnie, ale nie na tyle, by pisać Szanowny Panie?
    Dziękuję za pomoc
    Magda
  • Metaforyczne użycie nazwisk

    13.10.2021
    13.10.2021

    Szanowni Państwo,

    Jak pisać wielkie nazwiska użyte w funkcji pospolitej? Np.: To istny geniusz, Kopernik naszych czasów! A w szczególności w liczbie mnogiej, jak w zdaniu: ci dwaj uczeni są Banachami i Hirszfeldami naszych czasów?

    Hanna Bartoszewicz

  • mianownik liczby mnogiej osobowych nazw własnych
    6.06.2011
    6.06.2011
    Zastanawia mnie pewna sprawa z liczbą mnogą rzeczowników własnych. Dlaczego są Tatarzy, a nie Tatarowie, dlaczego Bułgarzy, a nie Bułgarowie, dlaczego Majarowie, a nie Majarzy (u Tolkiena; a jeśli jesteśmy przy tym, to elfy czy Elfowie, orki czy orkowie)? Czy jest jakaś zasada, czy odmienia się, jak chce, jak jest wygodniej?
    Pozdrawiam i z góry dziękuję.
  • mieszkańcy Caracas
    22.10.2003
    22.10.2003
    Znalazłem kolejną (po ałmatce / ałmaatce) rozbieżność pomiędzy Nowym słownikiem ortograficznym PWN pod red. E. Polanskiego a Słownikiem nazw własnych Jana Grzeni. Tym razem chodzi o wyraz karakasczyk / karakaszczyk. Jak jest tym razem?
    Przy okazji chciałem skomentować tamtą odpowiedź: jeśli źródło podaje tylko jedną pisownię, nie wspominając ani słowem o oboczności, to czytelnik przyjmuje, że jest to jedyny wariant albo przynajmniej zalecany. Jeśli formy są mniej więcej równoważne, to powinno się wymienić obydwie, a jeśli jedna ma nad druga wyraźna przewagę, to w obu słownikach powinno być tak samo. Oczekiwałbym od tak autorytatywnych źródeł jak pewuenowskie wydawnictwa, by nie stawiały mnie w obliczu takich rozterek.
  • między + biernik oraz między + narzędnik

    4.05.2022
    4.05.2022

    Szanowni Państwo!

    Piszę do Państwa, ponieważ chciałbym zapytać, czy w ogóle istnieje jakaś różnica znaczeniowa pomiędzy „między + biernik” a „między + narzędnik”?

    Poniżej przedstawiam przykładowe zdanie, które stało się przyczyną moich rozważań.

    „Swój wolny czas dzielą starannie między zakupy, dzieci i rozrywkę”. (biernik)

    „Swój wolny czas dzielą starannie między zakupami, dziećmi i rozrywką”. (narzędnik)

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem

  • Millenials czy milenials?
    1.07.2020
    1.07.2020
    Dzień dobry, chciałabym zapytać o milenialsów. Najczęściej spotyka się zapis przez podwójne pierwsze i i podwójne n, choć słownik dopuszcza zapis milenium na równi z millennium. Czy są jakieś wskazania co do zapisu milenialsów i czy poprawna jest liczba pojedyncza milenials?
    Dziękuję i pozdrawiam
    Magdalena Weiss
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego