Witam Państwa ponownie.
Przyszło mi do głowy kolejne pytanie. Czy poprawne jest odmienianie skrótu PIN? Moim zdaniem tak. Odmieniamy przecież np. VAT. Ale czy zasadne jest jego odmienianie, gdy skrót poprzedza wyraz numer? Sądzę, że niekoniecznie, gdyż PIN sam w sobie jest numerem. Więc może w ogóle zbędne jest poprzedzanie go tym wyrazem.
Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
Przemysław Kutnyj

Witam!
Piszecie: „pokpić (…) kpić z kogoś lub z czegoś przez jakiś czas”. Piszecie nieprawdę – bo mówi się przecież pokpic sprawę. Czyli 'zepsuć, spartaczyć'.

Szanowni Państwo,
ponownie piszę do Państwa z prośbą o pomoc w rozstrzygnięciu nurtującej mnie kwestii językowej. Tym razem chodzi o nazwnictwo kolorów. Większość z nich można nazwać dwojako: biały – biel, żółty – żółć itp. Czy w ten sam sposób można nazwać kolor pomarańczowy? Ostatnio napisałem zdanie: „Ciemny brąz ścian zestawiono z pomarańczem tapicerowanych mebli”. Czy nie można bronić owego pomarańczu, kierując się zasadą analogii?
Z poważaniem,
Dominik Szulowski

Witam ponownie,
zauważyłem, że obecnie młodzież (i nie tylko), na forach internetowych, nie tłumaczey obcojęzycznych onomatopej (pozostawia angielskie hmph, argh, wow, boom, yikes itd. itp.). W związku z tym prosiłbym o podanie 1–2 publikacji, które wprowadzałyby i pokrótce omawiałyby zagadnienie polskich wyrazów dźwiękonaśladowczych. Jestem przekonany, że informacja ta przyda się nie tylko mnie.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Paweł M. a.k.a. Personidas

Jaki obraz tak naprawdę przywołuje idiom „pójść po rozum do głowy”? Czy chodzi o to, że ktoś poszedł do głowy, bo tam jest rozum, czy że poszedł (gdzieś tam, nie wiadomo gdzie) po „rozum do głowy”?

R. Ziemkiewicz napisał gdzieś tak: „Może ktoś tam poszedł po rozum do głowy (albo gdzie tam go zostawili)”, czyli chyba rozumie to w pierwszym sensie, ale mnie się wydaje, że powiedzenie odwołuje się do tego drugiego.

Dziękuję za naświetlenie sprawy.

Witam ponownie,
Chciałam zapytać, czy to prawda, że w podawaniu zakresu liczb, które stoją obok siebie (np. na str. 4, 5) należy stosowac przecinek, a gdy interwał jest większy, to dopiero myślnik (np. w rozdz. 7-9 lub na str. 23-28)? I jeszcze jedna wątpliwość – czy podobnie należy robić z datami? Czy poprawne jest sformułowanie, w okresie 20-21 września? I czy należałoby zastosować spację przed i po myślniku, tak jak analogicznie w latach (1992 – 1994)?

Bardzo dziękuję za odpowiedź,
Pozdrawiam ciepło,
am

Dzień dobry,
dziękując za Pańską – niezwykle budującą – odpowiedź (poniżej↓),
w związku z interpretacją:
https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Rok-do-roku-w-raportach-finansowych;17065.html
proszę Pana (lub oddelegowaną przez Pana osobę) o ustosunkowanie się do poniższych kwestii.
Odpowiadam (jako ekonomistka z wykształcenia i filolożka z zamiłowania, co niezwykle utrudnia mi wykonywanie pracy zawodowej) za korektę różnego rodzaju dokumentacji, w tym za ostateczną cenzurę okresowych raportów giełdowych (które udostępniane są do publicznej wiadomości, czyli na wielu portalach internetowych).
Ww. interpretacja – nader liberalna w moim odczuciu – rozpowszechnia mylny pogląd ekonomistów nieposiadających żadnego zaplecza językowego: cokolwiek napiszemy, a jest to w miarę zrozumiałe, może być stosowane (z takich tez tworzy się przeświadczenie o poprawności nagminnego zapisu „2017r.” lub „2017r”).
Poniżej przedstawiam moje wątpliwości.
1) Przywołany w przykładzie wskaźnik C/Z (cena na zysk) nie jest skrótem i trudno raczej rozpatrywać go w kategoriach ortografii. Jest to działanie matematyczne, w którym cenę jednej akcji dzielimy na zysk pozyskany z tej akcji (wynik równania wyraża zatem stopień opłacalności inwestycji w ów papier wartościowy). C oraz Z (ang. P i E) nie są wówczas skrótami, a symbolami (tak jak w fizyce: W – praca, R – opór elektryczny). Zatem o żadnej niepoprawności językowej (czy dopuszczaniu/niedopuszczaniu pisowni z kropkami i ukośnikiem) nie może być – moim zdaniem – mowy.
2) Przytoczony kazus zapisu obr/s dotyczy zaś jednostki miary, a tam występują uniwersalne zasady (bez kropki): m, s, kg (taki też status nadano obr – w wersji angielskiej r).
3) Jednakże nie mogę się zgodzić z wykładnią dla powszechnie stosowanego zapisu r/r lub (a chyba nigdy się z takim zapisem nie spotkałam) k/k. To nie są ani symbole, ani jednostki miary. Zapis r./r. po pewnej frazie oznacza działanie matematyczne, w którym porównano dany parametr (np. C – cena) z 2015 roku (r.) z tym samym parametrem w 2016 roku (r.). Czyli w skrócie „cena chleba wzrosła o 20% r./r.” (jeśli chodzi o kwartał, to przychylam się raczej do zapisu kw./kw., a już q/q na pewno nie wzbudza wątpliwości, bo jest i angielski, i bez kropki (o którą się niniejszym awanturuję): – )).
4) Moim zdaniem zaproponowane przez Państwa skróty typu rdr. są optimum niewzbudzającym wątpliwości (bez dyskusji: – )). Jednak poprawnym zapisem jest r./r., a ze względu na rozpowszechnienie formy r/r może być ona po prostu tolerowana.
Z góry dziękuję za odpowiedź. Przepraszam, jeśli opisałam sprawę zbyt zawile. Chętnie kwestię moich dylematów doprecyzuję
Pozdrawiam
Agnieszka

Mam pytanie dotyczące pozycji przymiotnika odczasownikowego: płatność zrealizowana vs zrealizowana płatność, płatność odrzucona vs odrzucona płatność. Jaką kolejność powinno się zastosować, gdy są to np. nagłówki? W przypadku płatności odrzuconej trudno powiedzieć, że jest to cecha stała, ponieważ taką płatność można zrealizować ponownie.
Z wyrazami szacunku

Nazywam się Svitlana, jestem obcokrajowcem, lecz bardzo fascynuje mnie język polski.Pytanie dotyczy wyrazu frazeologicznego, a może to idiom (?), zatem co właściwie oznacza wyraz — w dobrej pralni nie krochmali się chusteczek?

Możliwe, że częściowa pisownia tego wyrazu jest niepoprawna, ale nie znalazłam żadnej wzmianki o tym wyrazie oprócz audio książki Agaty Christie "Zabójstwo Rogera Acroyda". Będę wdzięczna za wszelkie wskazówki.

Z wyrazami szacunku czytelniczka Poradni językowej.

Serdecznie proszę o rozwianie wątpliwości, czy (opierając się na podanej niżej definicji) stwierdzenia piekielne piekło oraz owych i tych możemy uznać za tautologie?
Definicja (SJP): „1. wyrażenie złożone z wyrazów o takim samym lub bardzo podobnym znaczeniu, zwykle oceniane jako błąd, np. cofać się w tył; pleonazm, tautologizm”.

Z wyrazami szacunku
Alicja Chlebica