Droga Poradnio,
w jaki sposób uzasadnić przecinek w wyrażeniu co do…, (to)… (częsty np. w odpowiedziach Poradni): „Co do punktu 3, to jest on niejasny”. Podobne wyrażenia nie zawierają przecinka: „W przypadku p. 3 (to) sytuacja jest inna”, „Odnośnie do p. 3 (to) potrzebujemy konsultacji” – w przeciwieństwie do zdania „Jeśli chodzi o p. 3, to uważamy, że…”.
Pozdrawiam,
Michał Gniazdowski

Czy jest jakaś rada na to, aby nie mówić na życiorys [si-vi]? To przecież bezsensowne odczytywanie „z angielska” słów łacińskich (curriculum vitae). I czy da się jakoś inaczej niż komórka określać telefon komórkowy (np. mobil lub tp.)?
Dziękuję – B. Sz.

Jak nazwać poprawnie przedmiot, za pomocą którego przepycha się klozety: zassawka, przepychacz, a może czarny franek?

Dzień dobry!

W gronie znajomych dyskutowaliśmy ostatnio temat odmiany czasownika potrafić, a konkretnie jego formy w czasie przyszłym, który z kolei był już przedmiotem pytania w Poradni: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/potrafie;11101.html. Skąd się bierze to, że forma złożona czasu przyszłego będę potrafił budzi wątpliwości autorów słownika poprawnej polszczyzny, jeśli dopuszczamy aspekt niedokonany czasownika potrafić?

Jest to szczególnie interesujące w kontekście przywołanego przez Państwa, dawniej używanego czasownika potrafiać. Skoro zmienił on pisownię i upodobnił się w ten sposób do potrafić, de facto nadając temu drugiemu aspekt niedokonany, to czemu zmiana pisowni nie miałaby mieć miejsca w przypadku złożonej formy czasu przyszłego: będę potrafiał przekształciłoby się wtedy w będę potrafił.

Taki sposób przedstawienia zagadnienia możliwy jest być może tylko w przypadku filologicznego dyletanctwa, do którego się przyznaję, niemniej opis ten wydaje mi się bardziej adekwatny niż stwierdzenie, że jeden czasownik zanikł, a drugi niezależnie nabył nowy aspekt. Powszechność użycia czasownika potrafić w aspekcie niedokonanym świadczy o tym, że potrafiać nie powinno było zaniknąć bez przeniesienia swojego znaczenia na nową formę, naturalne wobec tego wydaje się, by przeniosło i wzorzec odmiany, chyba że traktujemy potrafić jako swego rodzaju skamielinę językową, świadczącą o jego historii, ale niepodlegającą już żadnym adaptacjom w kwestii uzusu językowego.

A może problemem jest niezgodność pomiędzy tym, co sugeruje znaczenie czasownika w jego aspekcie niedokonanym, a tym, na co wskazuje jego morfologia?

Pozdrawiam
Karol Cwalina

Witam!
Mam pytanie odnośnie częściowego uzależnienia. Czy jest to wyrażenie poprawne?
Pozdrawiam z (częściowym) ubolewaniem, że tak często możliwość zadawania pytań jest zablokowana.
Michał

Szanowna Poradnio,
proszę powiedzieć mi, czy prawdą jest, że dokładnie w języku polskim nie ma znaczenia zgody, jak może mieć angielskie wykrzyknienie exactly.
Czy ta partykuła komunikująca weszła już w uzus i uznaje się za dopuszczalną bądź poprawną?
Jakie jest stanowisko językoznawców względem kalk i jakie należą do najczęstszych?

Z góry dziękuję za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku
Mario Jakub Kiliński

Szanowna poradnio!
Czy zaimek zwrotny się może występować po przecinku zamykającym zdanie podrzędne? Chodzi o zdania takie jak: „Dom, w którym mieszkam, się zawalił”, „Siły, które działają na ciało A, się równoważą”. Moje ucho podpowiada mi, że w takich wypadkach lepiej postawić zaimek się na końcu zdania, co jednak – jak mi się wydaje – spotkałoby się z dezaprobatą językoznawców.

Dzień dobry,
chciałabym się poradzić w kwestii formy dwa uszka (w znaczeniu części ciała, w tekście przeznaczonym dla dzieci). Znalazłam taki wątek w poradni PWN, ale nie rozsądza on jednoznacznie problemu i pozostawia sprawę raczej otwartą: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Dwa-oczka-a-dwoje-oczek;17714.html

W literaturze dziecięcej to raczej popularna forma. Czy jest ona dopuszczalna i można ją stosować w materiałach dla dzieci w nauce przedszkolnej?

Pozdrawiam
AMZ

Dziękuję za odpowiedź na pytanie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Cztery-jablka-ale-piec-jablek;19279.html, ale nie chodziło mi o pierwszy rzeczownik (tę zasadę znam), ale o drugi rzeczownik w podanych przykładach.
2 skrzynki JABŁEK (D, l. mn.)
2 skrzynka WINA CZERWONEGO (D, l. poj., a nie WIN)
2 skrzynki PIWA (D, l. poj., a, a nie: PIW)
Chciałam się upewnić, czy rzeczowniki niepoliczalne są w takich przypadkach w liczbie pojedynczej, a policzalne – w liczbie mnogiej?

Szanowni Państwo,

co dokładnie oznacza dyżur?

Podstawowa definicja pojęcia dyżur wskazuje na pełnienie obowiązków i okres pełnienia.

Definicja pojęcia ostry dyżur wskazuje na okres i „obowiązek przyjmowania wszystkich chorych”, czyli raczej gotowość.

Z kolei w Kodeksie pracy (art. 1515) znajdziemy już wprost „gotowość” i wzmiankę o tym, że jest możliwe „mieć dyżur”, a nie wykonać pracy.

Dwie ostatnie definicje zdają się lekko kontrastować z pierwszą, w myśl której nie tylko gotowość jest potrzebna, ale też pełnienie. Czy w tej pierwszej definicji po średniku (lub nawet przed : ) nie miało być:

„też: okres pozostawania w gotowości do pełnienia tych obowiązków”?

Z góry dziękuję!