porządki
  • hłaszcze
    24.01.2013
    24.01.2013
    Jakie jest znaczenie słowa hłaszcze użytego w tekście piosenki Wojciecha Młynarskiego Po prostu wyjedź w Bieszczady:
    I z gitarą, jak Michotek, w polski Teksas rusz,
    z pojedynki wilkom strzelać w paszczę,
    po przygodę, po urodę życia pośród leśnych głusz,
    tam, gdzie życie nikogo nie hłaszcze

    Cyt. za: W. Młynarski, Moje ulubione drzewo, czyli Młynarski obowiązkowo, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007.
  • imiesłowowy równoważnik zdania
    23.03.2013
    23.03.2013
    Czy poprawne są zdania typu: „Idąc do szkoły, przypomniało mi się…” albo „Idąc do szkoły, wydawało mi się…”. Czy takie konstrukcje (przypomniało mi się, wydawało mi się itp.) mają swoją nazwę? Mam z nimi kłopot z gramatycznego punktu widzenia, ponieważ czasownik jest formalnie w trzeciej osobie, ale wiemy, że przypomniało mi się znaczy tyle co 'przypomniałem sobie', więc w zasadzie wykonawcą czynności jestem ja.
  • implementacja
    10.10.2005
    10.10.2005
    Witam i pytam o implementację. Wiem, że dr Bańko pisał na ten temat, ale w kontekście komputerowym. W moim przykładzie idzie o sztukę: „Przypominając sobie sceny i mroczny sens filmu, nie dostrzegamy dokonującej się w nas implementacji perwersji’’. Autor tego zdania miał chyba na myśli, że perwersyjne myśli czy skłonności w nas się… pojawiają, zakorzeniają.
    Proszę o wskazówkę.
    A. Blum
  • Im więcej nas chorób trapi, tym więcej potrzeba terapii…
    2.03.2004
    2.03.2004
    Czy w języku polskim istnieje termin etyko-terapia? Chodzi o szukanie przyczn choroby, wychodzi się z założenia że przyczyną powstania choroby jest niemoralne postępowanie – najpierw zachoruje dusza, a następnie ciało. Etyko-terapia szuka w życiu chorego miejsca, gdzie odchylił się on od porządku, harmonii świata, od prawa miłości. Nie chodzi tutaj o etiologię, np. o drobnoustroje, które są przyczyną choroby zakaźnej, chodzi o ducha. Z terminem tym spotkałam się w języku czeskim. Dziękuję.
  • Interpunkcja przy przydawkach
    22.02.2018
    22.02.2018
    Szanowni Państwo,
    czy istnieje jakaś zasada na temat stosowania przecinka przed zwany i nazywany?
    Pojawili się ciężkozbrojni piechurzy (hoplici), którzy walczyli w szyku zwanym falangą.
    Społeczności wyznaczały rozjemców, zwanych ajsymnetami.
    W VIII w. p.n.e. rozpoczęła się masowa migracja Greków, nazywana W(w)ielką K(k)olonizacją.
    Dziękuję i pozdrawiam
    AB
  • Jak mówić do księdza?

    20.10.2021
    20.03.2019

    Szanowni Państwo,

    mój syn jest ateistą, i w związku z tym nie uczęszcza na zdjęciach z religii. W szkole zwrócono mu uwagę że niepoprawnie wita (dzień dobry) oraz tytułuje (per pan) księdza.

    Jak poprawnie powinien zwracać się do księdza ateista?


    Dziękuję bardzo za odpowiedź


    Pozdrawiam

  • Jedno pytanie na raz!
    13.03.2001
    13.03.2001
    1. Czym różni się zawieja od zamieci i zawieruchy?
    2. Która z form jest poprawna: chłopaki czy chłopacy i dlaczego?
    3. Czy sformulowanie „miasto Warszawa” jest pleonastyczne?
    4. Czym zajmuje sie kultura języka?
  • Jeszcze o osobowości
    27.06.2018
    27.06.2018
    Szanowna Pani!
    To nie tyle pytanie, co zgłoszenie wątpliwości co do słownikowej definicji i, najprawdopodobniej, błędu. Pierwsza definicja PWN dotycząca osobowości (https://sjp.pwn.pl/sjp/osobowosc;2496558.html) wydaje się mocno nietrafiona i pasuje bardziej do określenia osobistość, poza tym koliduje z drugą, która jest oczywiście zupełnie w porządku. Być może stąd problemy czytelników zawarte w poradach: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Osobowosc;18640.html oraz https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Pierwszenstwo-zasad-przed-osobowosciami;18558.html.
  • Jeszcze o zbiegu znaków
    23.11.2018
    23.11.2018
    Chciałem coś dodać w związku z poradą: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/zbieg-znakow-interpunkcyjnych;19005.html. Sądzę, że źródłem wątpliwości było przeoczenie prof. Bańki w: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/zbieg-znakow-interpunkcyjnych;6463.html. Proszę zwrócić uwagę, że „Wystarczy” występuje w grupie przykładów, w których chodziło o samodzielne zdanie zakończone pytajnikiem, wykrzyknikiem lub wielokropkiem. Gdyby dostawić któryś z tych znaków, to wszystko będzie w porządku :)
    Czytelnik
  • Jeszcze raz o pisowni policja // Policja
    7.02.2019
    7.02.2019
    Uprzejmie proszę o udzielenie informacji, dlaczego nazwy między innymi takich formacji jak Straż Graniczna lub Służba Więzienna piszemy dużymi literami, a zasady te nie są stosowane do Policji. W przypadku tej ostatniej formacji spotykam się raz z pisownią Policja, a najczęściej policja.

    Z poważaniem Anna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego