posiadać
  • jest – nie ma

    9.04.2023
    9.04.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać o powód, dla którego różnymi czasownikami określamy to czy coś się gdzieś znajduje, czy też nie. Przykładami mogą być: „we wsi jest szkoła”, „tam jest pies” używające odmienionego czasownika "być", ale „we wsi nie ma szkoły”, „tam nie ma psa” z czasownikiem „mieć”.

  • kasator
    14.11.2012
    14.11.2012
    Uprzejmie proszę o udzielenie informacji, czy określenie kasator należy odnosić do osoby wnoszącej do sądu skargę kasacyjną, czy sądu, który rozpoznaje taką skargę. W orzeczeniach, zwłaszcza Sądu Najwyższego, początkowo traktowano to określenie jako synonim wnoszącego skargę kasacyjną. Obecnie chyba odstąpiono od tego poglądu.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Anna
  • Khaenri'ah

    1.12.2021
    1.12.2021

    Dzień dobry. W pewnej grze, w którą gram, a która nie posiada polskiej wersji językowej, istnieje fikcyjny kraj o nazwie Khaenri'ah (wymawiany mniej więcej jako Kanria). O ile w wymowie deklinacja nie stanowi większego problemu, tak zastanawiam się, jak mogłaby wyglądać pisownia poszczególnych przypadków.

  • kolejność tytułów
    3.03.2009
    3.03.2009
    Szanowni Państwo,
    Nasza instytucja rozpoczyna starania o nadanie imienia niedawno zmarłej prof. Elżbiety Zawackiej. Pani profesor była jednocześnie generałem brygady i z tej działalności jest powszechnie znana. My natomiast jako Biblioteka Pedagogiczna chcielibyśmy podkreślić jej działalność dydaktyczną – posiadała również tytuł profesora. Jak będzie poprawnie?
    – gen. bryg. prof. Elżbieta Zawacka
    – prof. gen. bryg. Elżbieta Zawacka
    Z poważaniem
    I. Milewska
  • kox albo koks

    11.05.2023
    11.05.2023

    Dzień dobry!

    Czy pisownię „kox” i „koks” można stosować zamiennie w celu wyrażenia pozytywnej opinii?

    Według słowników slangu (o dość wątpliwej jakości) „koks” oznacza materiał opałowy, narkotyk lub osobę posiadającą obsesję na punkcie siłowni, podczas kiedy dopiero „kox” oznacza pozytywne określenie, jednakże wyraz ten w większości jest wykorzystywany w języku mówionym, co utrudnia określenie pisowni. Moją niepewność wzmaga fakt, że pary wyrazów takie jak „sexy” i „seksi”, „spray” i „sprej”, „ketchup” i „keczup” itd. to synonimy, gdzie jeden wyraz jest spolszczoną wersją drugiego.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Księżna a księżniczka
    24.07.2017
    24.07.2017
    W języku polskim przyjęło nazywać się Dianę Spencer Księżną Dianą – no właśnie Księżną. Dlaczego z angielskiego słowa Princess oznaczającego Księżniczkę (i taki status posiadała w Królestwie) w języku polskim nazywa się ją Księżną (angielskie Duchess). Czy poprawną wersją nie jest przypadkiem właśnie Księżniczka Diana, lub Diana Księżniczka Walii? Zgadzały by się to z dosłownym tłumaczeniem (i hierarchią tytułów).
  • kupczy i kupny
    20.05.2014
    20.05.2014
    Szanowni Państwo,
    chciałam zapytać o słowo kupcze. Pochodzę z Podlasia i jestem nauczona, że np. na ciasto, przetwory, jeśli nie są domowe mówi się, że są kupcze. Kiedy przeprowadziłam się do Małopolski, dowiedziałam się, że powinnam mówić, że są one kupne. W słownikach nie mogę znaleźć wyrazu kupcze. Chciałam zapytać, czy jest to regionalizm? I czy chcąc mówić starannie, powinnam dostosować się do ogólnopolskiego kupne?
    Z wyrazami szacunku
    Magdalena Pawłowska
  • liczba pojedyncza czy mnoga?
    28.02.2006
    28.02.2006
    Dzień dobry, próbowaliśmy ostatnio w gronie znajomych rozstrzygnąć problem: kopiowanie (ucinanie) psom ogona czy ogonów? Opowiedziałam się za pierwszą wersją, bo psom ogonów sugerowałoby posiadanie przez psa więcej niż jednego ogona. Kierowałam się też analogią do operacji serca kilkunatu chorych (no bo chyba nie operacja serc). Czy miałam rację? Ale co z „Czapki z głów!”? Jaka ogólna zasada rządzi w tych przypadku liczbą?
    Małgorzata
  • Lód czy lody?
    26.06.2018
    26.06.2018
    Spotykam się czasami z zapytaniem o chęć zjedzenia zimnego deseru w postaci Czy chcesz loda?. Mi to się raczej kojarzy z propozycją o charakterze erotycznym. Z tego co kojarzę, słowo lody (w kontekście chłodnej przekąski) nie posiada liczby pojedynczej (analogicznie do „jednego spodnia” – nie ma czegoś takiego, są jedynie spodnie). Czy forma Chcesz loda? jest poprawna (w odniesieniu do deseru, bo co do drugiego znaczenia nie mam wątpliwości), czy zawsze powinno się pytać o lody?
  • Łacińska nazwa placenta ‘łożysko’
    4.09.2018
    4.09.2018
    Mam być może niestandardowe pytanie. Otóż w polskiej Wikipedii pod hasłem łożysko widnieje druga nazwa, mianowicie płacenia. Czy posiadają państwo wiedzę, bądź materiały, w których wyjaśniony jest ten termin? Pochodzi on ze staropolszczyzny, czy może jest spolszczoną nazwą łacińską placenta? Jeżeli to ten drugi przypadek, czy dysponują państwo wiedzą, czy dawniej na łożysko lud używał innych słów? Niestety internet milczy na te tematy.

    Z poważaniem
    Robert Socha
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego