pospolity
  • Media Markt i Netto
    23.10.2011
    23.10.2011
    Wydawnictwa poprawnościowe zalecają odmianę obcych nazw własnych, jeśli tylko można przypisać im odpowiedni dla języka polskiego wzorzec deklinacyjny. Czy można i czy warto odmieniać także nazwy firmowe Media Markt i Netto? Słowo netto jest w użyciu pospolitym nieodmienne, ale jako nazwa własna staje się przecież rzeczownikiem o zakończeniu odmiennego wyrazu libretto. Wobec tego: „Idę na zakupy do Netto” czy „…do Netta”, „Kupuję w Netto” czy „…w Netcie”?
  • Mieszkam na Lubiczu albo na ul. Lubicz
    23.09.2022
    21.11.2017
    Zastanawia mnie jak poprawnie odmieniać ulicę Lubicz w Krakowie. W Krakowie mieszkam od niedawna, ale już zauważyłam, że zdecydowana większość mówi, że na przykład mieszka na Lubiczu. Niektórzy zaś twierdzą, że jedyną poprawną formą jest mieszkam na Lubicz – ponieważ Lubicz jest nazwą herbu, a nazwisk herbowych się nie odmienia. Jednak ta ulica nie jest powiązana z konkretną osobą noszącą to nazwisko, np. z Janem Lubicz, więc czy stosowanie tej reguły jest w tym przypadku naturalne i logiczne?
  • na Kalymnos czy Kalymnosie?
    16.09.2008
    16.09.2008
    Szanowni Państwo!
    Między mną i innymi uczestnikami wyprawy wspinaczkowej na grecką wyspę Kalymnos powstał spór. Ja uważam, że nazwę własną Kalymnos należy odmieniać tak samo jak polski rzeczownik donos, natomiast koledzy są innego zdania – i oni wrócili z Kalymnos. Zamęt wprowadzają też następujące przykłady: Kos (wyspa) ndm., Rodos – odmienia się: na Rodosie, z Rodosu. Jak powinniśmy traktować Kalymnos – jedną, obok Kos i Rodosu, z wysp archipelagu Dodekanez?
    Pozdrawiam,
    Magda Horzela
  • nazwy własne
    21.06.2002
    21.06.2002
    Jakiś czas temu był w Internecie konkurs, polegający na ułożeniu słów z podanej puli liter. Zgodnie z regulaminem tego konkursu „prawidłowo utworzone wyrazy to rzeczowniki pospolite (bez nazw własnych)”. Czy w związku z tym organizator ma rację, uznając słowa oznaczające mieszkańców państw, pisane dużą literą, tj.: Iranka, Libijka, Ukrainiec? Czy są to „rzeczowniki pospolite”?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Nowy Świat w Warszawie
    18.06.2003
    18.06.2003
    Dzień dobry!
    Od pewnego czasu nurtuje mnie następujące pytanie: dlaczego mówimy na rogu Nowego Światu (nazwa ulicy), podczas gdy poprawna forma dopełaniacza rzeczownika świat brzmi świata?
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Ewa Tomasiewicz
  • Odmiana nazwisk zakończonych na -el

    23.12.2023
    23.12.2023

    Szanowni Państwo,

    jaki jest dopełniacz nazwisk zakończonych na -el (np. Mendel, Pendel, Surtel, Wedel - Mendla czy Mendela itd.)?

  • OKE

    18.02.2023
    18.02.2023

    Mała czy wielka litera

    Dzień dobry, proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczącej pisowni.


    Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie – skrótowiec to: OKE w Warszawie (wielkie litery)

    Wątpliwość dotyczy zapisu: okręgowe komisje egzaminacyjne (jest ich osiem w Polsce) – czy można używać skrótowca oke (np. odbyło się spotkanie przedstawicieli wszystkich oke), a jeśli tak, to powinien być zapis oke czy OKE (czyli: odbyło się spotkanie przedstawicieli wszystkich OKE)?


    Dziękuję

    Grażyna

  • Oko jako nazwisko
    1.03.2019
    1.03.2019
    Szanowni Państwo,
    dlaczego nazwisko Oko odmieniamy tak jak nazwiska Kościuszko, a nie jak rzeczownik pospolity oko. Wiem, że nazwiska słowiańskie zakończone na -o odmieniamy wedle deklinacji żeńskiej, gdy przed -o występuje spółgłoska twarda, zaś według deklinacji męskiej, gdy spółgłoska ta jest miękka. Interesuje mnie jednak, dlaczego nazwisko Oko powinniśmy odmieniać jako Oki, Oce, Okę…, a nie jako Oka, Oku itd. Tłumaczy to po prostu tradycja czy może chodzi o głębsze racje merytoryczne?
  • pan Twardowski
    14.12.2010
    14.12.2010
    Witam,
    która forma jest poprawna: Pan Twardowski/ Mistrz Twardowski czy: pan Twardowski / mistrz Twardowski? Sądziłam, że to całe wyrażenie i jest ono nazwą własną wymyśloną przez autora legendy, i mistrz lub pan nie są w tym przypadku traktowane jako osobne wyrazy pospolite, ale na konkursie ortograficznym moja wersja Mistrz Twardowski została uznana za błędną. Dlaczego?
  • Portal, Awatar
    2.02.2011
    2.02.2011
    Problem dotyczy odmiany tytułu gry komputerowej Portal – niektórzy twierdzą, że dopełniacz brzmi Portala, ja zaś uważam, że poprawna jest forma Portalu (a więc tak jak się odmienia rzeczownik pospolity oznaczający ozdobne wejście). Argumentem osób popierających formę Portala jest konieczność odróżnienia nazwy własnej od nazwy pospolitej oraz fakt, że słowo jest angielskie. Kto ma rację? Czy ta sama zasada obowiązuje w przypadku Awatara?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego