potrafić
  • Skąd tyle wyrazów w słowniku?

    12.09.2014
    12.09.2014

    Potrafię sobie wyobrazić, co robi kosiarkoładowacz albo koparkoładowarka, ale czym jest ładowarkozmywarka z pewuenowskiego WSO? Może ładuje akumulatory energią zmywającego? Skąd takie wyrazy biorą się w słownikach ortograficznych? Po wpisaniu ładowarkozmywarki w Google znajdują się tylko rymy, odmiany i inne wynalazki scrabblistów, a ani śladu desygnatu.

  • skrót i cudzysłów
    27.04.2010
    27.04.2010
    Dzień dobry,
    jak traktować kropkę zbiegającą się z cudzysłowem, gdy kropka nie tylko kończy zdanie, ale jest też zakończeniem skrótu? Na przykład:
    1. Wpisz następującą wartość: „1 kwietnia 1983 r.”
    2. Wpisz następującą wartość: „1 kwietnia 1983 r”.
    3. Wpisz następującą wartość: „1 kwietnia 1983 r.”.

    Trzecia opcja chyba odpada, ale nie potrafię się zdecydować na pierwszą lub drugą.
    Pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • skróty ul. i os. w adresie
    15.09.2012
    15.09.2012
    Szanowni Państwo!
    Czy zapisując na kopercie skróty Ul., Os. z wielkiej litery, popełniamy błąd ortograficzny? Nie potrafię znaleźć odpowiedzi, a nurtuje mnie to pytanie. Może są dopuszczalne obie formy: z małej i z wielkiej litery?
    Zainteresowana
  • skutecznie uniemożliwić

    29.09.2023
    29.09.2023

    Czy wyrażenie „skutecznie uniemożliwić” jest poprawne?

  • spa
    7.04.2004
    7.04.2004
    Szanowny Panie,
    bardzo proszę o wyjaśnienie, jak powinno się pisać spa (ośrodek odnowy biologicznej) – małymi literami, dużymi, czy może SpA, jako że skrót pochodzi od łacińskiego zwrotu sanus per aquas? Spotkałam się z różnymi wersjami i nie potrafię znależć analogicznego przykładu.
    Anna Włodarczyk
  • sześć pytań o zdrobnienia
    1.12.2008
    1.12.2008
    Imiona zdrabnia się rozmaicie, np. jedno imię może mieć kilka tak niepodobnych zdrobnień jak Dorek i Teoś (oba od Teodor). A co ze zdrobnieniami innych wyrazów? Czy jakieś zasady mówią, że np. zdrobnienie od jamnik to tylko i wyłącznie jamniczek, a nie żaden mniś, jamnio czy jamek? A może wyrazy mają po kilka, ale nie dowolnych, lecz „ściśle określonych” zdrobnień (od jamnikjamniczek i jamniś, od poradniaporadeńka i poradniusia) na tych kilku koniec?
    Ostatnio poproszono mnie o rozstrzygnięcie, jak brzmi zdrobnienie od podłoga. Nie potrafiłem sobie wyobrazić innej wersji niż podłóżka, ale też nie wiedziałem, czy to jest w ogóle do rozstrzygania, bo może każdy ma prawo zdrabniać po swojemu, byle odbiorca zrozumiał?
    Jest też problem, kiedy wybrać -ik, a kiedy -ek? Leksykonik czy leksykonek? – wydaje się, że oba są dobre, ale jednak mamy kotek (nie kocik) oraz akcik (nie aktek).
    Zdarzają się też zdrobnienia od nazw geograficznych: Warszawka i Krakówek to formy ze słownika ortograficznego, ale czy swego czasu były jedynymi do wyboru? Jaką postać miałyby Polska, Hiszpania, Zakopane, gdyby ktoś z jakichś względów potrzebował je zdrobnić? Czy takie zdrobnienia pisane małą literą mają inne znaczenie niż pisane dużą?
    Czy to wszystko są jeszcze „formy potencjalne”, czy już „neologizmy”?
  • sztuka wojny czy sztuka wojenna?
    13.01.2010
    13.01.2010
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie odnośnie dosyć często wydawanej w naszym kraju traktatu chińskiego filozofa Sun Zi (Sun Tzu). Ukazuje się ona pod tytułem Sztuka wojny, jedynie w tłumaczeniu Roberta Stillera ukazała się jako Sztuka wojenna. Encyklopedia PWN podaje termin sztuka wojenna. Czy tłumaczenie tytułu jako Sztuka wojenna jest błędem językowym powstałym na skutek kalkowania angielskiego The Art of War, czy może, w odniesieniu do tytułu książki, jest to praktyka dozwolona?
  • temat lekcji
    20.09.2006
    20.09.2006
    Dzień dobry,
    mam takie pytanie: czy po temacie lekcji stawiamy kropkę, czy tak jak w tytułach ją pomijamy? Znalazłem tylko informacje o tytułach, natomiast nie jestem pewien, jak traktować temat lekcyjny? W praktyce to różnie bywa. Dziękuję,
    K.Frazel
  • tost i tort
    24.07.2002
    24.07.2002
    Kupiłem ostatnio maszynkę do tostów, czyli toster. Jak poprosić:
    wariant 1) Tatusiu, zrobisz mi tost?
    wariant 2) Mamusiu, zrobisz mi tosta?
    Moja żona forsuje wariant 2, ja preferuje wariant 1, a dzieci mówią raz tak, raz tak, nie potrafimy tego rozstrzygnąć i jest z tego powodu „problem językowy” w domu.
    Spotkałem się też z odmianą słowa tort, która wydaje mi się kompletnie nieporawna: „Zosia kupiła torta”. Jak zatem prawidłowo używać słów tost i tort w podanych tu przykładach?
    Marek Prokop
  • Tworzenie przymiotników od nazw stanów USA

    31.12.2023
    31.12.2023

    Jakie są zasady tworzenia, bądź nietworzenia przymiotników od nazw stanów w USA? Dlaczego np. jest arizoński lub montański, a nie ma newadzkiego (nevadzkiego)? I co z nazwami stanów Ohio, Idaho itd. Czy jest jakaś zasada, czy traktujemy to w jakiś sposób „zdroworozsądkowo” i od stanu Massachusetts nawet nie próbujemy?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego