-
LaTeX (ponownie)
22.03.201722.03.2017Chciałem uzupełnić poradę https://sjp.pwn.pl/szukaj/latex.html informacją, że autorzy tego programu – jak i wcześniejszego programu, a w zasadzie języka zapisu dokumentów, zwanego TEX (przy czym E zapisywane było w rejestrze dolnym), którego ten program jest modyfikacją – wyraźnie zaznaczali zawsze, że jedyną poprawną wymową jest [latech] (niepoprawna jest też wymowa [lejtech]), ale po polsku może to być TYLKO [latech], nie [lateks], bo lateks to coś zupełnie innego (zob. https://pl.wikipedia.org/wiki/LaTeX i https://pl.wikipedia.org/wiki/Lateks).
Podobnie mieliśmy wcześniej problem z programem ChiWriter, który polscy użytkownicy z uporem nazywali [czi-rajterem], pomimo że jego autor, notabene Niemiec, zawsze zaznaczał, że ma być czytane [kaj], bo takie jest jego imię (Kay Horstmann) i zarazem tak po angielsku czyta się grecką literę chi (X) – z tego ostatniego względu po polsku można by czytać [chi-rajter] ale nigdy [czi-rajter].
Poza tym nie wiem, dlaczego Pani uważa, że nazwy programów nie są nazwami własnymi. Czy dlatego, że każdy taki program może istnieć w setkach czy tysiącach egzemplarzy jak egzemplarze samochodów marki „ford”? Chyba byłaby to fałszywa analogia. Oprogramowanie jest wynikiem aktu twórczego, jak książka, więc jego nazwa jest czymś bardziej analogicznym do tytułu dzieła literackiego niż do marki samochodu itp. (Zresztą dowolne dzieło literackie, np. „Czarodziejka z jeziora”, jako książka też może istnieć i istnieje w tysiącach egzemplarzy).
Wszystkie nazwy programów, typu Word, WordPerfect, ChiWriter powinniśmy chyba zatem pisać wielką literą (ja to zresztą jest praktykowane, ale nie wiem, czy ze względu na wpływ angielskiego, czy na rzeczywistą refleksję językową typu przeprowadzonej przez mnie).
Pisownia, która „małe zawiera w środku i na końcu wielkie litery”, jest nietypowa nie tylko dla polszczyzny, ale w zasadzie dla wszystkich nowożytnych języków zachodnich (w tym i angielskiego) – oprócz klingońskiego.
Wydaje mi się także, że nie mówi się po polsku o wynalazcy oprogramowania, tylko o jego twórcy. Ale może się mylę?
Maciej St. Zięba
-
mikrotoponimy watykańskie w przekładzie 23.09.201323.09.2013Czy mikrotoponimy watykańskie należy konsekwentnie tłumaczyć na język polski, np. Cortile del Papagallo – dziedziniec Papuzi? Co zrobić w przypadkach, gdy geneza nazwy, a więc i potencjalny ekwiwalent, są niepewne, np. Scala Montevecchi – schody Montevecchiego czy Montevecchich? Ponadto schody czy Schody (mała/wlk. litera)?
-
On/Off28.02.201428.02.2014Witam,
ze względu na wykonywane zlecenie spotkałem się z następującym problemem. Instalowana przeze mnie maszyna posiada na panelu sterowania określenia On/Off. Czy mogą być używane jako polskie określenia, czy też należy je przetłumaczyć na włącz/wyłącz? Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam,
Bruno Kowalczyk
-
piksel i Piksel28.01.201228.01.2012Mam pytanie co do odmiany słowa, a właściwie imienia Piksel. Tak nazywa się mój pies i ja mówię: Piksla, (z) Pikslem, (o) Pikslu itd., a inni prawie zawsze: Piksela, (z) Pikselem, (o) Pikselu itd. Wydaje mi się, że imię powinno się odmieniać tak, jak ja je odmieniam, a takiego zwykłego piksela komputerowego należy odmieniać właśnie z tym e, ale dalej nie jestem pewna. A może to w ogóle bez znaczenia i obie formy są poprawne?
-
pisownia nazw obszarów geologicznych7.09.20017.09.2001Mam wątpliwości dotyczące pisowni nazw geologicznych, takich jak Płyta Eurazjatycka (duże czy małe litery), Płyta Indoaustralijska (razem czy osobno), Uskok (czy uskok) San Andreas.
Dziękuję za pomoc. -
płacić jak za woły29.06.201329.06.2013Co dokładnie oznacza powiedzenie płacić jak za woły i skąd się ono wzięło?
-
pytanie retoryczne a interpunkcja11.10.201411.10.2014Szanowni Państwo,
czy pytania retoryczne można w jakiś sposób wyróżnić za pomocą interpunkcji? Na przykład poprzez użycie wielokropka zamiast pytajnika? Wydaje mi się, że raczej się tego nie praktykuje, ale czy pewne rozróżnienie nie byłoby czytelniejsze?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Skąd gumno?10.05.201410.05.2014Jakie jest pochodzenie dawnego wyrazu gumno?
Pozdrawiam
Jerzy Kowalski -
skrócone nazwy instytucji i organizacji18.10.200218.10.2002Szanowni Eksperci!
Moje pytanie będzie z rodzaju ortograficznych. Najpierw przykład: „Liderzy Platformy Obywatelskiej spotkali się w miście X. Dyskutowali o przyszłości swojego ugrupowania, przede wszystkim o szansach na wygranie wyborów samorządowych przez platformę (Platformę) w mieście Y”. Moje pytanie dotyczy zapisu słowa platforma – należy je napisać małą czy wielką literą? Czy niepełna nazwa użyta w kolejnym zdaniu, jeśli wiadomo, o jaką organizację chodzi, powinna być zapisana małą czy wielką literą? Z moich obserwacji wynika, że oba sposoby sa praktykowane, np. zapis małą literą w tygodniku Wprost, a dużą literą – w Polityce lub Newsweeku. A może obydwa zapisy są prawidłowe? Dziękuję bardzo i pozdrawiam.
Aleksandra Sobieraj -
stopniowanie doskonałości5.02.20085.02.2008Witam,
czy mozna powiedzeć, że coś jest doskonalsze? Czy nie jest to nielogiczne?
Bardzo dziękuję za pomoc,
Pozdrawiam,
Joanna Wojasiewicz