prawda
  • Ziemia jako sprawca czynności
    12.01.2016
    12.01.2016
    W opisie zjawiska fizycznego Ziemia przyciąga jabłko, można by sądzić, że Ziemia jest sprawcą czynności, jednak to nie Ziemia przyciąga jabłko, a siła grawitacji.
    Czy o Ziemi (podmiocie zdania) możemy mówić, że jest sprawcą w sensie językowym (z semantycznego punktu widzenia), natomiast w sensie pozajęzykowym nie ma sprawcy ? Prawdą jest na przykładzie tego zdania, że język potoczny mija się z rzeczywistością ?
  • Ziemia Lubuska
    17.09.2002
    17.09.2002
    W Nowym słowniku ortograficznym PWN (1997) pod hasłem ziemia wśród przykładów umieszczono: ziemia lubuska (małymi literami). Słownik poprawnej polszczyzny PWN (1997) pod tymże hasłem podaje przykłady: ziemia krakowska itp., ale: Ziemia Lubuska. Na naszym terenie jest to sprawa dość ważna, bo brak zgody co do pisowni prowadzi do tego, że piszemy raz tak, raz tak. Nie jest pewne, czy chodzi tu o nazwę historyczną (historyczny gród Lubusz leży w Niemczech i tamże ewentualna Ziemia Lubuska), czy administracyjną, oznaczającą teren województwa zielonogórskiego, a obecnie lubuskiego (od początku swego istnienia granice tego województwa zmieniały się wielokrotnie). Niektórzy próbują uniknąć tego problemu, używając nazwy „środkowe / Środkowe Nadodrze”, ale i ta nazwa jest nieostra, a przy tym natychmiast znowu jest problem z pisownią.
    Bardzo proszę o pomoc.
    Przepraszam, ostatnio co chwila zwracam się o pomoc i być może strasznie zabieram czas; to dlatego, że dopiero niedawno „odkryłam” istnienie takiej poradni i pozbywam się wszystkich nagromadzonych wątpliwości, których dotychczas nie było sposobu rozwiać.
    Pozdrowienia.
  • Zoczyli i zobaczyli
    6.04.2016
    6.04.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałbym zapytać o tekst kolędy Północ już była. W trzecim wersie pojawia się sformułowanie którą zoczywszy i zobaczywszy (…). Jeśli dobrze rozumiem, to oba słowa znaczą dokładnie to samo, prawda? Czy środek stylistyczny polegający na zestawieniu słów o takim samym znaczeniu ma jakąś szczególną nazwę?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • z rokiem czy bez roku?
    2.02.2012
    2.02.2012
    Czy należy po dacie – która wskazuje dzień, miesiąc, rok – pisać dodatkowo słowo rok? Dla przykładu podaję dwa zdania:
    16 stycznia 2012 roku odbył się konkurs fotograficzny organizowany dla uczestników Studenckiego Naukowego Koła Fotograficznego.
    16 stycznia 2012 odbył się konkurs fotograficzny organizowany dla uczestników Studenckiego Naukowego Koła Fotograficznego.

  • ZSRS, KPZS
    30.03.2007
    30.03.2007
    Szanowni Państwo,
    ostatnio w jednym z dodatków historycznych do popularnego tygodnika spotkałam się ze skrótami ZSRS oraz KPZS. Rozumiem, że skróty te oznaczają Związek Sowiecki zamiast stosowanego w latach mojej młodości Związku Radzieckiego. Czy te sprawy jakoś regulują normy językowe – to znaczy, czy w tekstach powinno się używać starych skrótów, czy może jednak coś się zmieniło, a może autorzy w ten sposób chcieli nazwy nacechować? Proszę serdecznie o wyjaśnienie.
  • Zwielokrotnienie liter w zapisie dialogów
    28.12.2016
    28.12.2016
    Szanowni Państwo,
    czy istnieją jakieś zasady dotyczące zwielokrotnień liter w zapisie dialogów? Mam na myśli wyrazy typu: Taaak (Taaa – w niedbałej mowie), Hmm, Uff,Trrrach!, a także zapis wymowy rozciągniętej w czasie: Oooolaaa! Gdzie jeeesteeeś?, czy wymowy osób pijanych: Ttty, jesssteśśś, ciefffczyna są-siadófff?.
    Spotkałam się z opinią, że jedyne dopuszczalne zwielokrotnienia to 3 lub 5 (tudzież 6) liter? Czy to prawda?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • zwolennicy Cháveza
    7.10.2013
    7.10.2013
    Wkrótce po śmierci Hugo (Hugona?) Chaveza wypowiedział się dla Wiadomości TVP dyrektor pewnego poważnego instytutu, mówiąc: „«Czaweniści» są popularni, jego filozofia jest popularna”. Zastanowiło mnie to czaweniści, bo czy jednak nie powinno być czawezyści? I jak to oddać w pisowni: chavezyści? Chaveniści?
  • Zygmunt i Edmund
    12.10.2006
    12.10.2006
    Zygmunt i Edmund – oba imiona są zapożyczeniami z języka niemieckiego, prawda? Skąd więc różnica w pisowni? Czy możliwe jest, że Zygmunt wcześniej do nas zawędrował, był bliski królom i zdążył się bardziej spolszczyć?
  • Żartobliwie trójca święta
    3.07.2018
    3.07.2018
    Szanowni Państwo,
    wyrażenie trójca święta zapiszemy małymi literami, kiedy żartobliwie określamy w ten sposób trzy kluczowe osobistości w jakiejś dziedzinie, prawda?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • żeby i iż
    27.10.2012
    27.10.2012
    Szanowni Państwo,
    ostatnio rozmawiałyśmy w szkole o spójnikach. Koleżanka wyraziła opinię, że spójnika żeby nie należy używać w wypowiedziach pisemnych (np. w szkolnych wypracowaniach), ponieważ należy do słownictwa potocznego (za jedyne poprawne uznaje aby i by). Zastanawiałyśmy się też, czy uczeń może zastosować zamiast że, aby (żeby) uniknąć powtórzenia. Proszę zatem rozwiać nasze wątpliwości: czy rzeczywiście należy tępić stosowanie żeby i ?
    Z poważaniem,
    Małgorzata Białek
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego