Chciałbym zapytać o odmianę nazwiska Bakonyi. Poprawna odmiana nazwisk węgierskich jest opisana w Słowniku ortograficznym, jednak tylko nieliczni ją znają. Nawet jeśli z poprawną wymową się spotykam, to w zapisie we fragmencie yi prawie zawsze jest coś połknięte. I tu mam pytanie… Czy używanie formy niedomienionej Bakonyi w pewnych sytuacjach i w określonych przypadkach jest dużym nietaktem?

Dzień dobry,
czy kobieta wykonująca zawód biegłego rewidenta i głównego księgowego to – odpowiednio – biegła rewident i główna księgowa, czy może jednak biegły rewident i główny księgowy?
Serdecznie pozdrawiam,
Sławomir Góral

Szanowni Profesorowie!
Zastanawiałyśmy się dziś z koleżanką nad sformułowaniem być albo nie być. Czy np. „Wyniki kontroli oznaczały być albo nie być dla zakładu produkcyjnego”, czy też „…być albo nie być zakładu produkcyjnego”? Pierwsza wersja wydaje się brzmieć lepiej. Ale już np. „Być albo nie być zakładu zależało od wyników kontroli”, prawda?
Z góry dziękuję
Justyna

Szanowni i Ukochani Profesorowie!
Będę wdzięczny za ocenę mojej lingwistyczno-etycznej analizy pewnego wyrażenia, którą przedstawiam (jest to fragment mojego artykułu):

Przed jedną z pielgrzymek Papieża do Polski dziesięciu osobom postawiłem pytanie: „Czy będziesz w czerwcu na Papieżu?” i nikogo nie zdziwiło takie sformułowanie. A zatem wyrażenie być na Papieżu weszło do mowy potocznej.
Gdy Karol Wojtyła był jeszcze w Krakowie, nikt, kto uczestniczył we mszy odprawianej przez niego, czy w spotkaniu z nim, nie powiedział: „Byłem na Biskupie” czy „…na Wojtyle”. Rozwińmy rzecz szerzej. „Byłem na koncercie chopinowskim” – mówimy, gdy wykonawcą jest jakiś mało znany artysta, i najważniejszym jest tu Chopin. Ale gdy ktoś miał szczęście słuchać pianisty tej miary, co Małcużyński, powie raczej: „Byłem na Małcużynskim”, Chopin schodzi na dalszy plan. „Byłem na Rollingstonsach” – mówiło się. „Byłem na Wałęsie” – słyszałem też taką wypowiedź, gdy Lech był u szczytu swej popularności. Prawidłowe sformułowanie jest: „Byłem na spotkaniu (występie) z X”. Gdy jednak X staje się gwiazdą, bożyszczem tłumów, wówczas to, co on ma nam do przekazania, mało się liczy, najważniejszy jest on sam – idol. I w takich sytuacjach mamy tendencję mówić: „Byłem na X”.
Podczas papieskich pielgrzymek najczęściej uczestniczymy w Eucharystii odprawianej przez Ojca Świętego i jeżeli potem mówimy: „Byłem na Papieżu”, to należy wyciągnąć wniosek, że najważniejszym był tu sam Papież, a Ofiara Chrystusa jedynie tłem, dekoracją. Tak, język jest jak papierek lakmusowy, które może ukazać w nas samych rzeczy, jakich nie dostrzegamy, jakich często nie chcemy dostrzec.

Marek Przepiórka

Szanowny Panie Profesorze,
jako pracownik Centrum Komunikacji Społecznej, jednego z biur Urzędu m.st. Warszawy, zwracam się do Pana z prośbą o opinię w sprawie nadania nazwy Centrum Kontaktu Warszawa 19 115 nowo powstałemu ośrodkowi, którego zadaniem jest informowanie mieszkańców Warszawy o wszelkich procedurach realizowanych przez Urząd, a także reagowanie na wszelkie zgłaszane problemy dotyczące, w skrócie, funkcjonowania Miasta. Skontaktować się z nami będzie można za pośrednictwem różnych kanałów komunikacji, spośród których najczęściej używanym będzie zapewne linia telefoniczna.
Wątpliwości nastręcza nam wyrażenie centrum kontaktu – jako dosłowne tłumaczenie angielskiego (amerykańskiego) contact center. Zrezygnowaliśmy z nazwy Centrum Informacji Warszawa 19 115, ponieważ wyklucza ona skojarzenie, że pod tym numerem przyjmowane będą również interwencje. Odrzucona została także nazwa Centrum informacyjno-interwencyjne Warszawa 19 115 jako zbyt długa. Nie chcemy także stosować nazwy Infolinia Warszawa 19 115. Nieprzydatne jest również obcojęzyczne call center.
Prosimy zatem Pana Profesora o opinię, czy wyrażenie centrum kontaktu jest poprawne językowo i może być zrozumiałe dla ogółu mieszkańców.
Z poważaniem
Tomasz Dziedziczak
Główny specjalista
URZĄD M.ST. WARSZAWY
Centrum Komunikacji Społecznej (CK)

Szanowni Państwo!
Profesor Kawasaki (mężczyzna, Japończyk) po raz pierwszy opisał pewną chorobę. Moje pytanie brzmi: czy chcąc uhonorować pana profesora, jego japońskie nazwisko powinno się odmieniać w nazwie choroby (choroba Kawasakiego), czy nie (choroba Kawasaki).
Z góry dziękuję za odpowiedź

Czy inna nazwa ciemiężycy to ciemierzyca (tak podają słowniki Państwa wydawnictwa) czy ciemięrzyca (wersja notowana w encyklopediach)?
Jak w języku polskim brzmi wymowa słowa tomahawk (indiański topór wojenny) – [tomahawk] czy [tomahołk]?
Dziękuję i pozdrawiam.

Czy łączenie zwrotu pan/pani z imieniem jest zgodne z polskim uzusem? Chodzi mi np. o zdanie: „Cieszę się, że panią widzę, Kate”. Na polskim podwórku się z nim nie spotkałam, ale przy tłumaczeniu dialogów (rozmowa dość formalna, imię musi zostać, żeby było wiadomo, kto do kogo mówi) byłoby idealne. Proszę o rozstrzygnięcie i pozdrawiam serdecznie
Dorota

Szanowni Eksperci,
mówiąc o tekstach własnych, napisanych dajmy na to 3 lata temu, wiele razy słyszałem wypowiedzi zarówno doktorów, jak i profesorów typu: „Niech Pan tam sprawdzi, w tamtym artykule o tym piszę”, „Piszę o tym w tym artykule, który wyszedł 2 lata temu”. Odnoszę wrażenie, że to forma czasu teraźniejszego stosowana w odniesieniu do przeszłości. Czy zastosowanie słowa piszę w powyższych przykładach jest poprawne?
Z góry dziękuję za odpowiedź
Mariusz W. Kaczka

Szanowni Państwo,
mam pytanie dotyczące porady „imię, nazwisko i tytuł na kopercie” z 25.11.2010 r. Czy skrót lub rozwinięcie tytułu naukowego lub innego można zapisywać dużą literą również na innych pismach okolicznościowych, np. dyplomach?

Z góry dziękuję za odpowiedź i serdecznie pozdrawiam.